Stilbaceae
 Nuxia oppositifolia | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | Stilbaceae |
| Nazwa systematyczna | |
| Stilbaceae Kunth Handb. Bot.: 393. 21-28 Sep 1831[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
Stilbe P.J. Bergius (1767)[3] | |
Stilbaceae – rodzina roślin z rzędu jasnotowców (Lamiales). Obejmuje 9 rodzajów z 39 gatunkami[2]. Zasięg występowania większości przedstawicieli obejmuje Kraj Przylądkowy w Afryce Południowej, nieliczni (Nuxia, Halleria) są szerzej rozprzestrzenieni w Afryce Subsaharyjskiej, na Madagaskarze i Maskarenach oraz południowych krańcach Półwyspu Arabskiego[2][4]. Różne gatunki z tej rodziny wykorzystywane są jako ozdobne[4].
_-_the_only_member_of_the_family_Retziaceae.jpg)
Morfologia
- Pokrój
- Większość rodzajów reprezentowana jest przez wrzosopodobne krzewy o pędach prosto wzniesionych i słabo rozgałęzionych, ale należą tu także byliny, krzewy (także okazałe – Nuxia) i drzewa (Halleria i Nuxia)[2][4].
- Liście
- U roślin wrzosopodobnych wąskie i równowąskie, zachodzące na siebie, z brzegami podwiniętymi, zebrane w okółkach po 3 do 7. U Nuxia i Halleria liście szerokie, wyrastają po 3–4 w okółkach[4].
- Kwiaty
- Zebrane w główkowate lub cylindryczne kwiatostany na szczycie pędu głównego i odgałęzień. Rzadziej kwiaty wyrastają w kątach liści i na pniach (kaulifloria). Kwiaty wsparte są zwykle parą przysadek. Działek kielicha jest 5 i bywają one zarówno zrośnięte jak i wolne. U roślin wrzosopodobnych płatki promienistej lub dwuwargowej korony występują w liczbie 4 lub 5, są wąskie, niewielkie (do 12 mm długości) od wewnątrz owłosione (także u Nuxia). Płatki u roślin z rodzaju Retzia osiągają do 5,5 cm długości i mają barwy pomarańczowo-czerwone z ciemniejszymi plamkami. Pręciki występują w liczbie 4 (jeden zredukowany) lub 5 (u Retzia). Zalążnia jest górna, jedno lub dwukomorowa. Zalążki są w komorach pojedyncze, dwa lub liczne[2][4].
- Owoce
- Torebki wsparte trwałym kielichem i koroną[2].
Systematyka
W wąskim ujęciu rodzina Stilbaceae obejmuje 6 rodzajów wrzosopodobnych roślin endemicznych dla Kraju Przylądkowego. W szerszym ujęciu włączane są do nich spokrewnione, choć nierzadko dość odmiennie morfologicznie rodzaje[2].
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]
| jasnotowce |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Anastrabe Bentham
- Bowkeria Harvey
- Charadrophila Marloth
- Ixianthes Bentham
- Halleria L.
- Nuxia Lamarck
- Stilbe Bergius
- Thesmophora Rourke
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
- ↑ a b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – S. University of Maryland. [dostęp 2016-12-30].
- ↑ a b c d e Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 317. ISBN 1-55407-206-9.
- ↑ List of Genera in STILBACEAE, [w:] Vascular plant families and genera [online], Kew Gardens & Missouri Botanical Garden [dostęp 2016-12-30] (ang.).
Media użyte na tej stronie
Autor: Consultaplantas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jardín Botánico de Barcelona.
Autor: Penny English00, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nuxia oppositifolia (Hochst.) Benth. growing on edge of Bubye river, near boundary of BVC and Bubiana Conservancy, Zimbabwe. S 21 16.315 / E029 54.623
Autor: Derek Keats from South Africa, Licencja: CC BY-SA 2.0
Retzia capensis (heuningblom) - the only member of the family Retziaceae.
Autor: JMK, Licencja: CC BY-SA 3.0
Flowers of a Tree fuchsia in Iphithi Nature Reserve, Gillitts, KZN