Stožec (powiat Prachatice)

Stožec
ilustracja
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Czechy

Kraj

południowoczeski

Powiat

Prachatice

Starosta

Miroslav Karabec

Powierzchnia

104,78 km²

Wysokość

780 m n.p.m.

Populacja (2011)
• liczba ludności


211

Kod pocztowy

384 44

Tablice rejestracyjne

PT

Położenie na mapie Czech
Ziemia48°51′N 13°49′E/48,850000 13,816667
Strona internetowa
Portal Czechy

Stožec (niem. Tusset) - wieś gminna w południowych Czechach, w powiecie Prachatice, na Szumawie, nad Zimną Wełtawą (Studená Vltava, Kalte Moldau).

Historia

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1769, choć powstała prawdopodobnie w XVI wieku. W otoczonej lasami, należącymi do państwa Schwarzenbergów, osadzie mieszkali wówczas głównie robotnicy leśni. W 1850 doszło tutaj do bitwy kłusowników ze personelem leśnym - kilkadziesiąt osób zaatakowało wieś i przez dłuższy czas oblegało hotel Pstruh, w którym schronili się pracownicy; bitwa pociągnęła ofiary śmiertelne po obu stronach. W 1869 Stožec miał (z okolicznymi osadami) 2654 mieszkańców, a w roku 1900 mieszkało w nim 2733 osób. Od 1855 działała książęca fabryka drewna Tusset - Fabrik - Resonanzholz[1], która działała jeszcze w okresie międzywojennym.

Znaczenie miejscowości wzrosło w 1910, kiedy doprowadzano tutaj linię kolejową kkStB z Czeskich Budziejowic (niem. Vereinigte Böhmerwald-Lokalbahnen, czes. Sdružené pošumavské místní dráhy) do granicy z Bawarią i dalej do Pasawy. W 1930 Stožec wraz z okolicznymi osadami miał rekordową w swojej historii liczbę mieszkańców - spis wykazał 2811 osób. W 1938 wraz z resztą Kraju Sudetów został przyłączony do III Rzeszy.

Po II wojnie światowej nastąpiło gwałtowne zatrzymanie rozwoju wsi - po wysiedleniu miejscowych Niemców liczba mieszkańców spadła do 599 w 1950. W dobie komunistycznej Czechosłowacji za Stožcem zaczynała się zamknięta strefa nadgraniczna. Od 1977 na miejscowym dworcu kończyły swój bieg pociągi osobowe, a torami do granicy (dawna osada Nové Údolí) poruszały się, pod czujną kontrolą służb granicznych, wyłącznie składy z drewnem.

Obostrzenia dotyczące bliskości granicy sprawiły, że w kolejnych dekadach liczba osób mieszkańców nadal spadała: w 1961 żyło w niej 378, w 1970 254, a w 1980 tylko 213 osób.

Współczesność

Po upadku komunizmu Stožec ponownie zaczął się rozwijać, choć obecnie mieszka w nim jedynie 211 ludzi. Jest jednak jednym z centrów turystycznych Szumawskiego Parku Narodowego. Do miejscowości można dostać się samochodem, autobusem i koleją - w 1990 ponownie uruchomiono połączenie pasażerskie do granicy z Niemcami.

W miejscowości znajduje się poczta, szkoła, mała elektrownia wodna oraz oczyszczalnia ścieków, z kolei turystów przyciągają piesze i rowerowe szlaki turystyczne, działa również kilka obiektów noclegowych i gastronomicznych.

Atrakcje turystyczne

Kaplica Maryi Panny
  • Kaplica Maryi Panny (Kaple Panny Marie, Stožecká kaple, niem. Tussetkapelle) - drewniana kaplica położona na górze Stožec (Tussetberg, 1065 m n.p.m.). Pierwsza kaplica stanęła w tym miejscu w 1791, w 1804 została przebudowana, potem kolejny raz w latach 60. XIX wieku. Znajdujący się w niej obraz jak i pobliskie źródełko przyciągało w sierpniu tysiące pielgrzymów z Czech i Bawarii. Po II wojnie światowej popadła w ruinę w całkowitą ruinę - została odbudowana dopiero w latach 1988-1989. W 1985 w bawarskiej wsi Philippsreut dzięki dawnym niemieckim mieszkańcom Stožca stanęła jej wierna kopia, z oryginalnym ołtarzem ze starego kościoła.
  • Stožecká skála (976 m n.p.m.) z punktem widokowym i ruinami zamku z XIII wieku. Zamek, o którego historii niewiele wiadomo, został opuszczony już w XVI wieku.

Podział administracyjny gminy

Gmina składa się z trzech zamieszkałych osad - České Žleby (Böhmisch Röhren), Dobrá (Guthausen) i Stožec (Tusset). Oprócz nich w gminie znajdują się obręby ewidencyjne Černý Kříž (Schwarzes Kreuz), Horní Cazov (Oberzassau), Nové Údolí (Neuthal), Radvanovice (Schillerberg) oraz obecnie niewyodrębnione Brod (Grasfurth), Dolní Cazov (Unterzassau), Krásná Hora (Schönberg), Ovesná (Haberdorf) i Smolná Pec (Pechofen). W przeszłości były to samodzielne miejscowości, z których po 1945 wysiedlono wszystkich mieszkańców i współcześnie nie są zamieszkałe, najczęściej nie posiadają również dawnej zabudowy.

Linki zewnętrzne

Przypisy

Media użyte na tej stronie

Czech Republic adm location map.svg
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of the Czech Republic
23tussetkruispunt.png
Autor: Pimvantend, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Kreuzung in Tusset (cz)
Stožec (okres Prachatice) CoA.jpg
Coat of Arms of Stožec, Prachatice District, Czech Republic
Flag of Stožec (okres Prachatice).jpg
Flag of Stožec, Prachatice District, Czech Republic
Stozec.jpg
Stožecká kaple.