Stoliwo Skalniak

Stoliwo Skalniak
Skały na Stoliwie Skalniaka w okolicy Błędnych Skał.
Państwo	Polska  Czechy
Pasmo	Sudety Środkowe, Góry Stołowe
Wysokość	840-850 m n.p.m.
Położenie na mapie Sudetów Stoliwo Skalniak
50°28′21,497″N 16°18′41,940″E/50,472638 16,311650

Stoliwo Skalniak (840-850 m n.p.m.) – wierzchowina w południowo-zachodniej Polsce i północno-wschodnich Czechach w Sudetach Środkowych w Górach Stołowych.

Położenie

Stoliwo położone w środkowo-zachodniej części pasma Gór Stołowych, na terenie Parku Narodowego Gór Stołowych, na północ od centrum miejscowości Kudowa-Zdrój, po południowo-zachodniej stronie od wzniesienia Szczeliniec Wielki^[1]. Od północnego wschodu stoliwo oddzielone jest słabo zaznaczoną doliną Czerwonej Wody od stoliwa Szczelińca Wielkiego^[1]. Na obszarze Polski położone jest ponad 95% powierzchni stoliwa^[1].

Charakterystyka

Stoliwo Skalniaka jest drugim co do wysokości masywem Gór Stołowych ma postać wyrównanej rozległej wierzchowiny piaskowcowego stoliwa o długości około 5 m i szerokości 1 km.^[1] Wierzchowina podcięta jest pionowymi ścianami, które częściowo stanowią pozostałość wyrobisk po eksploatacji piaskowca^[1]. Z wyrównanej powierzchni stoliwa na jego krawędziach wznoszą się wzniesienia: Błędne Skały, Ptak, Ptasia Góra, Skalniak będące resztkami pierwotnego wyższego piętra stoliwa^[1]. Kulminacja Skalniaka opada w kierunku północy wysokim urwiskiem Ptasiej Skały. Wierzchowina stoliwa prawie w całości porośnięta jest lasem świerkowo-sosnowymi z domieszką brzozy^[1]. Na wierzchowinie występują rzadkie rośliny chronione sosna błotna, wawrzynek wilczełyko, oraz rośliny torfowiskowe jak: modrzewnica zwyczajna, wełnianka pochwowata, żurawina błotna, bagno zwyczajne. Na skałach stoliwa występują liczne gatunki mchów, porostów i wątrobowców. Wyjątkowy charakter stoliwa podkreślają kilkudziesięciometrowe urwiska skalne, którymi opadają w kierunku otaczających je obniżeniom oraz liczne nagromadzenie na wierzchowinie fantastycznych form skalnych^[1].

Budowa

Stoliwo jest ostańcem pozostałym po najwyżej położonej płycie skalnej. Znajduje się w południowej części Gór Stołowych na wysokości regla górnego, a piętrowa budowa wynika z układu warstw skalnych i stanowi najwyższe piętro, wznoszące się o ok. 150-200 m. ponad piętro środkowe. Stoliwo osiąga wysokość regla górnego. Stoliwo Skalniaka tworzą płaskie, wydłużone górnokredowe piaskowce ciosowe o spoiwie krzemionkowym górnego turonu, najmłodszej i najsilniej zerodowanej piaskowcowej warstwy osadowej wyniesionej na wysokość ponad 850 m n.p.m.^[1]

Inne

Na wierzchowinie położone są źródła potoków Czermnica i czes. Židovka oraz znikome pozostałości po torfowiskach: Długie Mokradło i Krągłe Mokradło, które niemal całkowicie zostały osuszone w wyniku prac melioracyjnych.

Przypisy

Bibliografia

• Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 13: Góry Stołowe. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1992, ​ISBN 83-7005-301-7​
• Mapa turystyczna, Góry Stołowe, skala 1:30 000 Wyd. "Plan" Jelenia Góra. ​ISBN 83-88049-42-9​
• Zgorzelski M. (red.), Góry Stołowe, Dialog, Warszawa