Stopnie zagrożenia lawinowego

Znak w Austrii ostrzegający przed lawiną

Stopnie zagrożenia lawinowego – pięciostopniowa skala służąca do oznaczenia prawdopodobieństwa zejścia lawiny w górach. Skala jest powszechnie stosowana w ratownictwie międzynarodowym – obowiązuje również w Polsce[1]. Stopnie zagrożenia ogłasza się w komunikatach (raportach) lawinowych, publikowanych w lokalnych i ogólnopolskich środkach przekazu (radio, telewizja, prasa). Symbole graficzne decyzją Ministerstwa Spraw Wewnętrznych wprowadzono w roku 2011[2].

Ujednolicenie skal zagrożenia lawinowego nastąpiło podczas zjazdu europejskich ostrzegawczych służb lawinowych w Wilbad Krenth w 1993[3]. Polską regulację prawną zapisano w rozporządzeniu Rady Ministrów z 6 maja 1997 roku[3]. Przy sporządzaniu komunikatu bierze się pod uwagę stabilność pokrywy śnieżnej oraz prawdopodobieństwo samoistnego i mechanicznego wyzwolenia lawiny[3].

Stopnie zagrożenia

I stopień (niski)

Przez dłuższy czas brak opadów, stabilna i dobrze związana pokrywa śnieżna – mechaniczne zejście lawiny jest możliwe przy bardzo dużym nacisku (np. grupa narciarzy) na pokrywę na skrajnie stromych stokach (kąt nachylenia powyżej 40 stopni[1]). Możliwe samoistne występowanie małych lawin. Bezpieczne warunki do uprawiania narciarstwa i turystyki pieszej[4], choć bardzo strome stoki należy przechodzić pojedynczo. Zaleca się unikanie żlebów i depresji[5].

II stopień (umiarkowany)

Pokrywa śnieżna średnio związana – zejście lawiny jest możliwe przy znacznym obciążeniu na bardziej stromych stokach (kąt nachylenia powyżej 35-40 stopni). Małe lawiny mogą schodzić samorzutnie[1]. Poruszanie się wymaga doświadczenia[4].

III stopień (znaczny)

Pokrywa śnieżna słabo związana na niektórych stromych stokach (kąt nachylenia powyżej 30 stopni[1]) – mechaniczne zejście lawiny może spowodować pojedynczy człowiek i to z dużej odległości[1]. Należy omijać niebezpieczne miejsca (na przykład stoki z nawianym śniegiem). Zaleca się unikanie wyjścia poza naturalną granicę lasu (w teren wysokogórski)[5]. Powinno się korzystać z usług profesjonalnego przewodnika[1]. Istnieje ryzyko samorzutnego zejścia średniej lawiny[4].

IV stopień (wysoki)

Pokrywa śnieżna słabo związana na większości stoków stromych – duże lawiny mogą występować samoistnie[1]. Należy poruszać się jedynie po bezpiecznych szlakach i trasach, choć zaleca się zaniechanie wyjścia w góry, zwłaszcza osobom niedoświadczanym[1]. Wychodzącym w góry zaleca się pozostawanie w granicach średnio nachylonych stoków[4]

V stopień (bardzo wysoki)

Pokrywa śnieżna słabo związana na wszystkich stokach (chwiejna) – lawiny występują samoistnie[4] również na stokach o nachyleniu do 30 stopni[1]. Poruszanie się w terenie zazwyczaj jest niemożliwe, bezwzględnie zaleca się niewychodzenie w góry[4].

Oznaczenie

W Polsce przyjęto następujące oznaczenia[6]:

Oznaczenia amerykańskie – podobne piktogramy obowiązują obecnie w Polsce
ZnakStopień[7]
Lavina11.pngniski
Lavina12.pngumiarkowany
Lavina13.pngznaczny
Lavina14.pngwysoki
Lavina15.pngbardzo wysoki

Przypisy

  1. a b c d e f g h i Adam Marasek: Nadchodzi zima. [w:] W górach – kwartalnik [on-line]. [dostęp 2017-12-25].
  2. Stopnie zagrożenia lawinowego na stokach będą oznaczone symbolami. [w:] Dziennik Zachodni [on-line]. 2011-12-01. [dostęp 2017-12-25].
  3. a b c Śnieg i skala zagrożenia lawinowego. [w:] Portal Tatrzański [on-line]. [dostęp 2017-12-25].
  4. a b c d e f Tabela stopni. [w:] Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe [on-line]. [dostęp 2017-12-25].
  5. a b Stopnie zagrożenia lawinowego. [w:] PZA.org [on-line]. [dostęp 2017-12-25].
  6. Symbole zagrożenia lawinowego. [w:] Ministerstwo Spraw Wewnętrznych [on-line]. 2011-11-25. [dostęp 2017-12-25].
  7. Opis zagrożeń lawinowych. [w:] WYŻEJ – Góry nasza pasja [on-line]. 2016-04-17. [dostęp 2017-12-25].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Danger of Avalanches sign.jpg
Autor: Herzi Pinki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Sign: Danger of Avalanches (Austria)
Lavina12.png
Zagrożenie stopień 2
Lavina14.png
Zagrożenie stopień 4
Lavina13.png
Zagrożenmie stopień 3
Lavina15.png
Zagrożenie stopień 5
Danger Scale - English.jpg
Autor: Grant Statham et al, Licencja: CC0
North American Avalanche Danger Scale
Lavina11.png
Zagrożenie stopień 1