Stowarzyszenie „Nigdy Więcej”

Logo Muzyki Przeciwko Rasizmowi

Stowarzyszenie „Nigdy Więcej” – polskie stowarzyszenie antyrasistowskie założone przez Marcina Kornaka w 1996 roku. Zgodnie z jego deklaracją za cele stawia sobie przeciwdziałanie szowinizmowi, neofaszyzmowi i nienawiści wobec cudzoziemców.

Stowarzyszenie zostało założone z inicjatywy działaczy nieformalnej, młodzieżowej Grupy Anty-Nazistowskiej, założonej w 1992 roku w Bydgoszczy.

Kampanie społeczne

Stowarzyszenie jest organizatorem m.in. kampanii „Muzyka Przeciwko Rasizmowi”. Prowadzi monitoring przestępstw i incydentów o charakterze rasistowskim i ksenofobicznym oraz aktów dyskryminacji na terenie Polski pt. Brunatna Księga^[1]. Koordynuje akcję „Racism-Delete”, której celem jest zamykanie stron internetowych propagujących rasizm i ustroje totalitarne. Wydaje także kwartalnik „Nigdy Więcej”.

Organizacja prowadzi kampanię społeczną „Wykopmy Rasizm ze Stadionów”, adresowaną do kibiców piłki nożnej w Polsce, mającą na celu oczyszczenie piłkarskich stadionów z faszystowskiej symboliki, wyeliminowanie rasistowskich okrzyków i haseł oraz stworzenie sieci antyrasistowskich klubów kibica. W jej ramach wydaje magazyn „Stadion”, jak też prowadzi monitoring incydentów rasistowskich na stadionach w Polsce i za granicą^[2]. W 2002 roku wydana została składanka Wykopmy Rasizm ze Stadionów.

W 2011 roku Stowarzyszenie „Nigdy Więcej” wraz z Ministrem Spraw Zagranicznych Radosławem Sikorskim zainicjowało ogólnopolską akcję „Polska dla Wszystkich”. W jej ramach co roku organizowany jest konkurs Ministra Spraw Zagranicznych mający na celu promocję dialogu międzykulturowego oraz zapobieganie antysemityzmowi i ksenofobii^[3][4][5].

Współpraca z organizacjami

Stowarzyszenie „Nigdy Więcej” współpracuje z organizacjami międzynarodowymi, takimi jak Rada Europy, ONZ oraz OBWE. Należy do międzynarodowych sieci antyrasistowskich: UNITED for Intercultural Action, International Network against Cyber Hate (INACH), Football against Racism in Europe (FARE)^[6], Helsinki Citizens’ Assembly (hCa) oraz Anti-fascist Network for Research and Education (Antifanet). We współpracy z nimi Stowarzyszenie zorganizowało międzynarodowe konferencje i warsztaty w Polsce i na świecie^[7][8][9].

Antyfaszysta Roku

Antyfaszysta Roku był honorowym tytułem przyznawanym od 2002 do 2006 roku przez stowarzyszenie. Tytuł przyznawany był za działalność społeczną, promującą postawy tolerancji i solidarności. Ostatni raz tytuł Antyfaszysty Roku został przyznany w 2006 roku.

Laureaci nagrody:

• 2002 – Jerzy Owsiak^[10] – prezes fundacji WOŚP, organizator festiwali muzycznych Przystanek Woodstock.
• 2003 – Simon Mol – działacz Stowarzyszenia Uchodźców, oskarżony w późniejszym czasie o zarażanie kobiet wirusem HIV, zmarł podczas procesu.
• 2004 – Masala Sound System – kolektyw muzyczny czerpiący inspiracje z wielu kultur.
• 2005 – Barbara Radziewicz^[11] – przewodnicząca Ogólnopolskiego Związku Bezrobotnych.
• 2006 – Krzysztof Skiba wraz z zespołem Big Cyc^[12] – muzyk rockowy, lider grupy Big Cyc, felietonista i prezenter TV.

Nagrody

Stowarzyszenie „Nigdy Więcej” otrzymało Medal Honorowy Powstania w Getcie Warszawskim przyznany przez Stowarzyszenie Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej^[13], Medal „Zasłużony dla Tolerancji” przyznawany przez Fundację Ekumeniczną „Tolerancja” i Medal XV-lecia^[14] oraz XX-lecia^[15] Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy za wieloletnie zaangażowanie we wspólne działania. Dostało też Europejską Nagrodę dla Kibiców Piłki Nożnej^[16], a jako członek założyciel FARE zostało laureatem nagrody Free Your Mind przyznawanej przez MTV Europe, a także Europejskiego Medalu Tolerancji 2015^[17]. Znalazło się w finale nagrody „Okulary Równości” przyznawanej przez Fundację im. Izabeli Jarugi-Nowackiej^[18].

Nagrody dla przedstawicieli Stowarzyszenia:

Marcin Kornak (1968–2014; założyciel i prezes Stowarzyszenia „Nigdy Więcej”, redaktor naczelny magazynu „Nigdy Więcej”):

• 2012 – otrzymał tytuł „Człowieka bez Barier” przyznawany przez Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji (poruszał się na wózku po wypadku w 15. roku życia),
• 2012 – laureat konkursu „Społecznik Roku” tygodnika „Newsweek”,
• 2011 – odznaczony przez prezydenta Bronisława Komorowskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski,
• 2005 – uhonorowany nagrodą australijskiej Niezależnej Fundacji Popierania Kultury Polskiej im. Jerzego Bonieckiego (Polcul)
• 2003 – laureat III edycji Ogólnopolskiego Konkursu dla Wolontariuszy „Barwy Wolontariatu”.

Rafał Pankowski (współzałożyciel Stowarzyszenia „Nigdy Więcej”):

• 2019 – otrzymał Nagrodę Praw Człowieka im. Paula Ehrlicha i Gunthera K. Schwerina – wyróżnienie zostało ustanowione przez amerykańską Ligę Przeciwko Zniesławieniu w celu uhonorowania osób walczących z antysemityzmem w Europie^[19][20],
• 2017 – nagrodzony przez australijską Niezależną Fundację Popierania Kultury Polskiej im. Jerzego Bonieckiego (Polcul) za „działalność pedagogiczną, publicystyczną i kulturalną na rzecz tolerancji rasowej, etnicznej i religijnej oraz prace służące budowie społeczeństwa obywatelskiego i demokracji w Polsce”^[21],
• 2017 – otrzymał Odznakę Honorową Rzecznika Praw Obywatelskich „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka”^[22],
• 2007 – nagrodzony Medalem Honorowym Powstania w Getcie Warszawskim^[23].

Anna Tatar (współredaktorka monitoringu „Brunatna Księga”, sekretarz redakcji magazynu „Nigdy Więcej”):

• 2019 – została uhonorowana nagrodą australijskiej Niezależnej Fundacji Popierania Kultury Polskiej im. Jerzego Bonieckiego (Polcul) za „propagowanie tolerancji wobec mniejszości etnicznych i religijnych oraz za wieloletnią pracę publicystyczną i naukową na temat społecznych źródeł ksenofobii, uprzedzeń i przemocy”^[24].

Joanna Naranowicz (wokalistka zespołu Qulturka, animatorka kampanii „Muzyka Przeciwko Rasizmowi”):  

• 2019 – otrzymała nagrodę australijskiej Niezależnej Fundacji Popierania Kultury Polskiej im. Jerzego Bonieckiego (Polcul) za „wieloletnie i niezwykle skuteczne propagowanie pluralizmu i tolerancji, walkę z uprzedzeniami etnicznymi i religijnymi oraz działalność w Stowarzyszeniu Nigdy Więcej”^[25],
• 2018 – otrzymała statuetkę „Człowiek Roku 2017” w kategorii Kultura i Działalność Społeczna podczas Wielkiej Gali Ludzi Roku „Tygodnika Pilskiego” oraz „Głosu Wielkopolskiego”^[26][27],
• 2014 – otrzymała nagrodę Prezydenta Miasta Piły (statuetkę Syriusza) za działalność na rzecz przeciwdziałania rasizmowi, ksenofobii i nietolerancji^[28].

Małgorzata Matecka:

• 2014 – laureatka Nagrody im. Ireny Sendlerowej „Za naprawianie świata” za antyrasistowskie działania edukacyjne^[29].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona stowarzyszenia (pol.)
• Kanał Stowarzyszenia Nigdy Więcej na YouTube (pol.)