Stowarzyszenie Przyjaciół ZSRR

Stowarzyszenie Przyjaciół ZSRR (SP ZSRR) – konspiracyjna organizacja, którą latem 1941 założyli warszawscy działacze komunistyczni pod przewodnictwem Józefa Balcerzaka.

Organizacja początkowo nosiła nazwę Towarzystwo Przyjaciół ZSRR, założycielami jej byli żoliborscy działacze komunistyczni znani jako „piątka żoliborska”. Byli to Józef Balcerzak, Antonina Sokolicz, Piotr Gruszczyński, Kazimierz Grodecki i Edward Bonisławski. W marcu 1940 grupa ta rozpoczęła wydawanie Biuletynu Radiowego „Wieści ze świata”, po roku zmieniono nazwę na Stowarzyszenie Przyjaciół ZSRR. Wiosną 1941 r. zdecydowano o powołaniu centralnego kierownictwa oraz organizacji wojskowej pod nazwą Gwardia Robotnicza^[1]. Ponieważ zainteresowanie jej działalnością rosło, zatem od sierpnia 1941 rozpoczęto wydawanie pisma „Do Zwycięstwa” (redagowanego przez Antoninę Sokolicz i Józefa Balcerzaka). Fala aresztowań w październiku 1941 objęła m.in. Józefa Balcerzaka, Antoniego Jędrzejczyka, Piotra Gruszczyńskiego i Bronisława Gajewskiego, co spowodowało rozbicie organizacji. Taki stan rzeczy sprawił, że w styczniu 1942 pozostali działacze Stowarzyszenia wstąpili w szeregi Polskiej Partii Robotniczej^[2].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Hanna Krystyna Szapiro (1917–1943). ipn.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. IPN

Gwardia Ludowa — Armia Ludowa

Organizacje	Armia Ludowa Gwardia Ludowa Połączone Siły Zbrojne AL, PAL i KB Związek Walki Młodych
Organizacje powiązane	Polska Partia Robotnicza Krajowa Rada Narodowa Grupa Inicjatywna PPR Bojowa Organizacja Ludowa Polska Wojskowa Organizacja Rewolucyjna Polski Sztab Partyzancki Rewolucyjne Rady Robotniczo-Chłopskie „Młot i Sierp” Stowarzyszenie Przyjaciół ZSRR Związek Walki Wyzwoleńczej Robotniczo-Chłopska Organizacja Bojowa Rewolucyjna Grupa Inteligencji Socjalistycznej „Świt”
Oddziały	Batalion im. Czwartaków 1 Brygada AL im. Ziemi Kieleckiej 1 Brygada AL im. Ziemi Lubelskiej 1 Brygada AL Ziemi Krakowskiej 2 Brygada AL „Świt” 2 Brygada AL im. Jana Hołoda 3 Brygada AL im. gen. Józefa Bema 3 Północnolubelska Brygada AL Brygada AL „Synowie Ziemi Mazowieckiej” Brygada AL im. Tadeusza Kościuszki Brygada AL im. Wandy Wasilewskiej 10 Brygada AL „Zwycięstwo” 11 Brygada AL „Wolność”
Akcje zbrojne	Zamachy Gwardii Ludowej na Café Club Akcje ekspropriacyjne GL Bitwa pod Zalezianką Powstanie zamojskie Pogrom w Ludmiłówce Mord w Drzewicy Zamachy Gwardii Ludowej na kina dla Niemców Zamach Gwardii Ludowej na kolumnę SA Bitwa pod Kochanami Obrona gajówki Małachów Zbrodnia w Owczarni Bitwa pod Rąblowem Bitwa w Lasach Janowskich i Puszczy Solskiej (Bitwa na Porytowym Wzgórzu) Powstanie warszawskie Obrona Republiki Pińczowskiej (Bitwa o Skalbmierz, Potyczka pod Baranowem) Bitwa pod Pokrytkami Bitwa pod Rząbcem Bitwa pod Ewiną Bitwa pod Gruszką Potyczka pod Chotczą
Oznaczenia	Krzyż Grunwaldu
Upamiętnienie i pieśni	Grób członków Sztabu AL na skwerze Hoovera w Warszawie Pomnik Partyzanta w Warszawie Gdy naród do boju Marsz Gwardii Ludowej Pieśń Partyzantów Lubelszczyzny
Historia	Mord pod Borowem