Strażnica KOP „Żurawy”

Szkic rozmieszczenia batalionu KOP „Stołpce” w 1931 roku

Strażnica KOP „Żurawy” – zasadnicza jednostka organizacyjna Korpusu Ochrony Pogranicza pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

W 1924 roku, w składzie 2 Brygady Ochrony Pogranicza, został sformowany 8 batalion graniczny. W 1928 roku w skład batalionu wchodziło 13 strażnic^[1]. Strażnica KOP „Cegielnia I” w 1929 roku znajdowała się w strukturze 2 kompanii KOP „Siejłowicze”. W komunikacie dyslokacyjnym z 1928 i 1932 roku nie występuje^[2][3]. Strażnica liczyła około 18 żołnierzy i rozmieszczona była przy linii granicznej z zadaniem bezpośredniej ochrony granicy państwowej^[4].

W 1924 roku, w składzie 2 Brygady Ochrony Pogranicza, został sformowany 8 batalion graniczny. W 1928 roku w skład batalionu wchodziło 13 strażnic^[1]. 74 strażnica KOP „Żurawy” w latach 1928 – 1934 znajdowała się w strukturze 2 kompanii KOP „Siejłowicze”^{[2][5][6][3][7]}. W komunikacie dyslokacyjnym z 1929 roku występuje pod nazwą strażnica KOP „Cegielnia”^[5]. W komunikacie dyslokacyjnym z 1938 roku nie występuje^[8]. Strażnica liczyła około 18 żołnierzy i rozmieszczona była przy linii granicznej z zadaniem bezpośredniej ochrony granicy państwowej^[4].

W 1932 roku obsada strażnicy zakwaterowana była w budynku KOP^[3].

Służba graniczna

Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi^[9]. Strażnice KOP stanowiły pierwszy rzut ugrupowania kordonowego Korpusu Ochrony Pogranicza^[4].

Strażnica KOP „Żurawy” w 1932 roku ochraniała pododcinek granicy państwowej szerokości 4 kilometrów 649 metrów od słupa granicznego nr 841 do 850^[3].

Wydarzenia:

• W meldunku sytuacyjnym z 27 stycznia 1925 roku napisano:

25 stycznia 1925 roku ze strażnicy zostali wysiedleni przez policję z posterunku Olkowicze Nowak i Giełdowicz^[10].

26 stycznia 1925 roku strażnica przytrzymała Giełdowicza, który przeszedł na teren Polski. Przekazany został Policji Państwowej^[10].

Sąsiednie strażnice:

• strażnica KOP „Buzuny” ⇔ strażnica KOP „Juszewicze” - 1928^[2], 1931^[6], 1932^[3], 1934^[7]

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
• Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 83-900217-9-4.
• Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (145), 1993. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182. 
• Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281. 
• Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
• Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927-1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Graficzny wykaz budynków zajmowanych przez oddziały 2 Brygady KOP nr L.dz. 1040/2Br.OP.
• Meldunki sytuacyjne dowództwa Korpusu Ochrony Pogranicza → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.