Strażnica KOP „Bakałarzewo”

Strażnica KOP „Bakałarzewo” – zasadnicza jednostka organizacyjna Korpusu Ochrony Pogranicza pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

W 1927 roku, w składzie 6 Półbrygady Ochrony Pogranicza, został sformowany 29 batalion odwodowy. W 1928 roku w skład batalionu wchodziło 7 strażnic^[1]. W latach 1928 – 1938 w strukturze organizacyjnej kompanii granicznej KOP „Filipów” funkcjonowała strażnica KOP „Bakałarzewo”^{[2][3][4][5][6]}. Strażnica liczyła około 18 żołnierzy i rozmieszczona była przy linii granicznej z zadaniem bezpośredniej ochrony granicy państwowej.

W 1932 roku obsada strażnicy zakwaterowana była w budynku popolicyjnym^[4]. Strażnicę z macierzystą kompanią łączyła szosa długości 2 km^[6].

Służba graniczna

Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi^[7].

Strażnica KOP „Bakałarzewo” w 1932 roku ochraniała pododcinek granicy państwowej szerokości 9 kilometrów 800 metrów od słupa granicznego nr 230 do 241^[4], a w 1938 roku pododcinek szerokości 11 kilometrów 380 metrów od nr 229 do 240^[6].

Wydarzenia

W maju 1930 aresztowano strz. Feliksa Grubę i strz. Jana Bednarka, którym zarzucono naruszenie obowiązków służbowych w czasie pełnienia służby. Będący na patrolu obaj żołnierze, w nocy 24 na 25 maja spotkali pięciu obywateli Niemiec, przepuścili ich na polską stronę i przyjęli od nich poczęstunek w postaci kilku kieliszków wódki, zakąski i papierosów. Całą sytuację zaobserwował będący na kontroli służby dowódca strażnicy KOP „Wierciochy” plut. Stanisław Krawczyk. Dokonał on zatrzymania obu żołnierzy, a potem przekazał ich oficerowi sądowemu^[8].

Sąsiednie strażnice:

• strażnica KOP „Wierciochy” ⇔ strażnica KOP „Filipów” – 1928^[2], 1929^[3], 1932^[4], 1934^[5], i 1938^[6].

Dowódcy strażnicy

• sierż. Michał Biskup (do XI 1929)^[9],
• st. sierż. Antoi Łebek (od X 1930 do II 1935),
• sierż. Józef Porwał (od 1 III 1935 do 8 III 1937),
• sierż. Marian Marszałkiewicz (od 9 V 1937 do 10 VII 1938),
• sierż. Aleksander Dziedziak (od 11 VII 1938 do 15 I 1939).

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
• Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa-Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 83-88067-48-8.
• Artur Ochał: Wykroczenia i przestępstwa popełnione przez żołnierzy w Brygadach KOP „Grodno” i „Wilno”. W: Jacek Jędrysiak (red.), Krzysztof Widziński (red.): Szpiedzy i dezerterzy. Wrocław: Instytut Pamięci Narodowej, 2021. ISBN 978-83-8229-346-3.
• Artur Ochał: Batalion KOP „Suwałki” 1927-1939. Suwałki: Muzeum Okręgowe w Suwałkach, 2010. ISBN 978-83-61494-24-9.
• Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
• Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (145), 1993. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182. 
• Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281. 
• Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.