Strażnica WOP Łeba

Strażnica WOP/SG Łeba

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945 od 1991 strażnica SG
Rozformowanie	2003
Organizacja
Dyslokacja	Łeba[1]
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza Straż Graniczna
Podległość	18 komenda odcinka 19 komenda odcinka 2 batalion OP 161 batalion WOP Morski Oddział SG

Strażnica w Łebie:

1. podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy morskiej.
2. graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Strażnica została sformowana w 1945 roku w strukturze 18 komendy odcinka Słupsk jako 90 strażnica WOP^[2] (Łeba)^[3] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego^[4]. Sformowane strażnice morskiego oddziału OP nie przystąpiły bezpośrednio do objęcia ochrony granicy morskiej. Odcinek dawnej granicy polsko-niemieckiej sprzed 1939 roku od Piaśnicy, aż do lewego styku z 4 Oddziałem OP ochraniany był przez radziecką straż graniczną wydzieloną ze składu wojsk marszałka Rokossowskiego. Pozostały odcinek granicy od rzeki Piaśnica, aż po granicę z ZSRR zabezpieczała Morska Milicja Obywatelska^[5].

Z dniem 2.04.47 ^[a] strażnica została przekazana do Gdańskiego oddziału WOP nr 12 i weszła w skład 19 komendy odcinka^[6].

W marcu 1954 roku dokonano zmiany numeracji strażnic WOP. Strażnica Łeba otrzymała numer 87^[7]. Jesienią 1956 roku rozpoczęto numerować strażnice w systemie brygadowym. Strażnica Łeba otrzymała numer 3^[8]. W 1964 roku strażnica WOP nr 4 Łeba uzyskała status strażnicy lądowej i zaliczona została do III kategorii^[9].

Po rozwiązaniu w 1991 roku Wojsk Ochrony Pogranicza, strażnica Łeba weszła w podporządkowanie Bałtyckiego Oddziału Straży Granicznej^[10].

Z dniem 2 stycznia 2003 roku na bazie strażnicy utworzono Graniczną Placówkę Kontrolną w Łebie^[11].

Służba graniczna

Dopiero w kwietniu 1946 roku strażnica zaczęła przyjmować pod ochronę wybrzeże morskie. W czerwcu pełniła służbę na swoim odcinku^[12].

Strażnice sąsiednie:

89 strażnica WOP Rowy, 91 strażnica WOP Jackowo- 1946

Dowódcy strażnicy

• ppor. Józef Kamiński (był 10.1946)^[b].

---

• mjr SG Marek Lacher (1981-?)^[13]
• mjr SG Dariusz Łoszak (był w 2002)^[14]

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Grzegorz Goryński: Morski Oddział Straży Granicznej im. płk. Karola Bacza w Gdańsku. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom II. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
• Ireneusz Bieniecki. Kaszubska Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza w ochronie granicy morskiej. „Biuletyn 1/2005. Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej”, 2005. Koszalin. ISSN 1429-2505. 
• Julian Rymaszewski. Wpływ zmieniających się celów i metod szkolenia na ewolucję struktur organizacyjnych. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/02, 2002. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
• Andrzej Skorek. Zabezpieczenie wybrzeża środkowego po II wojnie światowej. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/97, 1997. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
• Archiwum Straży Granicznej, sygn. 217/143 k.120 -121. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
• ASGr.Historia Kaszubskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Gdańsk 1965.
• ASGr.Historia Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1960. Koszalin 1961
• Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.