Strażnica WOP Biała Góra
| Historia | |
| Państwo |  Polska |
|---|---|
| Sformowanie | 1945 |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | Wierzchucino;Biała Góra[1] |
| Formacja | Wojska Ochrony Pogranicza |
| Podległość | 19 komenda odcinka 2 batalion OP 161 batalion WOP |
Strażnica WOP Wierzchucin/Biała Góra – podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy morskiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Strażnica została sformowana w 1945 roku w strukturze 19 komendy odcinka Lębork jako 92 strażnica WOP[2] (Biała Góra)[3] (Wittenberg/Biała Góra) o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[4]. Sformowane strażnice morskiego oddziału OP nie przystąpiły bezpośrednio do objęcia ochrony granicy morskiej. Odcinek dawnej granicy polsko-niemieckiej sprzed 1939 roku od Piaśnicy, aż do lewego styku z 4 Oddziałem OP ochraniany był przez radziecką straż graniczną wydzieloną ze składu wojsk marszałka Rokossowskiego. Pozostały odcinek granicy od rzeki Piaśnica, aż po granicę z ZSRR zabezpieczała Morska Milicja Obywatelska[5].
W 1946 roku strażnica stacjonowała w Wierzchucinie. W kwietniu 1948 nastąpiło przeniesienie 92 strażnicy z Wierzchucina do Białej Góry[6].
Z dniem 15.03.1954 roku nadano strażnicom nowe numery[a]. Strażnica Białogóra otrzymała numer 89[8]. Jesienią 1956 roku rozpoczęto numerować strażnice w systemie brygadowym. Strażnica Biała Góra otrzymała numer 5[9]. W 1964 roku strażnica WOP nr 2 Białą Góra uzyskała status strażnicy lądowej i zaliczona została do III kategorii[10].
Służba graniczna
Dopiero w kwietniu 1946 roku strażnica WOP Biała Góra zaczęła przyjmować pod ochronę wybrzeże morskie. Jeszcze w czerwcu 1946 roku, wobec sprzeciwu dowódców radzieckich, strażnica nie przyjęła swojego odcinka[11].
W lutym 1950 na odcinku strażnicy Biała Góra zlikwidowano PKRR Wierzchucino[12].
Strażnice sąsiednie:
- 91 strażnica WOP Jackowo, 93 strażnica WOP Karwin
Dowódcy strażnicy
- ppor. Bronisław Jarosz (był 10.1946)[b].
- ppor. Stefan Zapłata (?-1952)
Uwagi
Przypisy
- ↑ Skorek 1997 ↓, s. 27.
- ↑ Skorek 1997 ↓, s. 29.
- ↑ ASGran., sygn. 217/143 ↓.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
- ↑ Historia KBWOP ↓, s. 5.
- ↑ Historia KBWOP ↓, s. 53.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
- ↑ Bieniecki 2005 ↓, s. 87-88.
- ↑ Historia KBWOP ↓, s. 161.
- ↑ Wykazy dyslokacyjne WOP ↓.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 329.
- ↑ Historia KBWOP ↓, s. 55.
- ↑ Rozkazy personalne D WOP ↓.
Bibliografia
- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- Ireneusz Bieniecki. Kaszubska Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza w ochronie granicy morskiej. „Biuletyn 1/2005. Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej”, 2005. Koszalin. ISSN 1429-2505.
- Andrzej Skorek. Zabezpieczenie wybrzeża środkowego po II wojnie światowej. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/97, 1997. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505.
- Archiwum Straży Granicznej, sygn. 217/143 k.120 -121. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
- ASGr.Historia Kaszubskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Gdańsk 1965.
- Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
Media użyte na tej stronie
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dyslokacja oddziałów i komend Wojsk Ochrony Pogranicza - 4 Oddział Morski Ochrony Pogranicza w styczniu 1946 r.