Strażnica WOP Jarnołtów
 Budynki byłej strażnicy w Jarnołtowie (listopad 2014) | |
| Historia | |
| Państwo |  Polska |
|---|---|
| Sformowanie | 1945 |
| Rozformowanie | 1975 |
| Tradycje | |
| Rodowód | 226 strażnica WOP 235 strażnica WOP 25 strażnica WOP Jarnołtów 2 strażnica WOP Jarnołtów 3 strażnica WOP lądowa Jarnołtów |
| Kontynuacja | Strażnica WOP Jasienica Górna SSG w Jasienicy Górnej PSG w Jasienicy Górnej PSG w Paczkowie PSG w Nysie PSG w Opolu |
| Dowódcy | |
| Ostatni | kpt. Jan Świerkowski |
| Organizacja | |
| Kryptonim | Satyryk 7[a] |
| Dyslokacja | Warmałcice; Jarnołtów 57 |
| Formacja | Wojska Ochrony Pogranicza |
| Podległość | 49 komenda odcinka 73 batalion OP 46 batalion WOP 45 batalion WOP |
Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Warmałcice/Jarnołtów – zlikwidowany podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-czechosłowackiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Strażnica została sformowana w 1945 roku w strukturze 49 komendy odcinka Paczków jako 226 strażnica WOP (Warmałcice)[1][b] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[2].
Na początku 1947 roku, 226 strażnica WOP Warmałcice wystawiła placówkę w miejscowości Łąka[3].
W 2. połowie lat 40. 226 strażnica WOP Warmałcice została przeniesiona z miejscowości Warmałcice do miejscowości Jarnołtów.
W związku z reorganizacją oddziałów WOP, 24 kwietnia 1948 roku 226 strażnica OP Jarnołtów została włączona w struktury 73 batalionu Ochrony Pogranicza, a 1 stycznia 1951 roku 46 batalionu WOP w Paczkowie, który funkcjonował do 1956 roku.
W 1954 roku wprowadzono nową numerację strażnic, a strażnica WOP Jarnołtów otrzymała nr 235 w skali kraju.
W 1956 roku rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica II kategorii Jarnołtów była 25 w 4 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza.
1 stycznia 1960 roku była jako 2 strażnica WOP IV kategorii Jarnołtów.
1 stycznia 1964 roku była jako 3 strażnica WOP lądowa IV kategorii Jarnołtów funkcjonowała w strukturach 45 batalionu WOP w Prudniku[4][c] do rozformowania w 1975 roku[5]. Ochraniany przez strażnicę odcinek granicy państwowej, przejęły strażnice WOP: Gierałcice i Jasienica Górna.
Ochrona granicy
W 1960 roku 2 strażnica WOP Jarnołtów IV kategorii, ochraniała odcinek granicy państwowej o długości 10796 m.
- Włącznie znak graniczny nr 167/6, wyłącznie znak gran. nr 176/18.
- Współdziałała w zabezpieczeniu granicy państwowej z:
- Strażnice WOP w: Gierałcicach i Jasienicy Górnej
- W ochronie granicy dowódcy strażnicy ściśle współpracowali ze swoimi odpowiednikami tj. naczelnikami placówek OSH (Ochrana Statnich Hranic) CSRS.
Wydarzenia
- 1956 – koniec czerwca–początek lipca w okresie tzw. „Wypadków poznańskich”, przy linii granicznej i w strefie działania, odnajdywano pakunki zawierające ulotki z tzw. „bibułą”, przytwierdzone do balonów leżących na ziemi[6]. W związku z masowością zjawiska, żołnierze otrzymali zezwolenie na użycie broni, celem zestrzelenia nisko przelatujących balonów (nawet jeśli znajdowały się na terytorium czechosłowackim, ale w zasięgu ognia – to samo czynili pogranicznicy czechosłowaccy)[7].
- 1972 – 13 lipca szef strażnicy sierż. Jerzy O. jako dysponent samochodu służbowego STAR 29A, rozwożąc bieliznę z pralni Jednostki wojskowej 4884, do strażnic w miejscowości Biskupów, doszło do potrącenia pieszego, mieszkańca Prudnika. Poszkodowanego przewieziono do szpitala w Głuchołazach, w celu udzielenia pomocy lekarskiej[8].
Strażnice sąsiednie
- 225 strażnica WOP Giersdorf ⇔ 227 strażnica WOP Jasienica Górna – 1946
- 225 strażnica OP Gierałcice ⇔ 227 strażnica OP Jasienica Górna – 1949
- 234 strażnica WOP Gierałcice ⇔ 236 strażnica WOP Jasienica Górna – 1954
- 24 strażnica WOP Gierałcice I kat. ⇔ 26 strażnica WOP Jasienica Górna II kat. – 1956
- 3 strażnica WOP Gierałcice III kat. ⇔ 1 strażnica WOP Jasienica Górna III kat. – 01.01.1960
- 4 strażnica WOP Gierałcice lądowa III kat. ⇔ 2 strażnica WOP Jasienica Górna lądowa IV kat. – 01.01.1964
- Strażnica WOP Gierałcice ⇔ Strażnica WOP Jasienica Górna – do 1975.
Dowódcy strażnicy
- kpt. Jerzy Głuszczyński[9] (był w 1962)
- kpt. Mieczysław Pita (do 1969)[d]
- kpt. Jan Świerkowski (był w 1970–1975[10]) – do rozformowania.
Zobacz też
Uwagi
- ↑ Kryptonim strażnicy w latach 1972–1973.
- ↑ Położenie strażnicy → 50°19′56″N 17°15′23″E/50,332170 17,256300.
- ↑ Zarządzenie Dowódcy Wojsk Wewnętrznych nr 013/WW z dnia 16.06.1956 roku (Jackiewicz 1998 ↓, s. 152).
- ↑ kpt. Mieczysław Pita ubył do Strażnicy WOP Pokrzywna.
Przypisy
- ↑ ASGran., sygn. 217/143 ↓.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
- ↑ Ziemianek 2003 ↓, s. 31.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 217.
- ↑ Gacek 2005 ↓, s. 13.
- ↑ Robert Spałek: Agenci w balonach – mniej znany aspekt „wojny balonowej” (pol.). ipn.gov.pl.
- ↑ Kudasiewicz 2003 ↓, s. 8.
- ↑ Kudasiewicz 2006 ↓, s. 10.
- ↑ Gacek 2005 ↓, s. 66.
- ↑ Kudasiewicz 2005 ↓, s. 10.
Bibliografia
- Stefan Gacek: Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945–1991. Gliwice: Wydawnictwo Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego, 2005.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Henryk Dominiczak, Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985, Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Jerzy Prochwicz, Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965, Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011, ISBN 978-83-7726-027-2.
- Mirosław Kudasiewicz. Wspomnienia Weterana WOP (40) Niespełnione marzenia (Finansowe) cz. I. „Tygodnik Prudnicki”. 18(753), s. 10, 2005-05-04. ISSN 1231-904X.
- Mirosław Kudasiewicz. Wspomnienia Weterana WOP (94) Parę słów o służbie samochodowej. „Tygodnik Prudnicki”. 21(807), s. 10, 2006-05-24. ISSN 1231-904X.
- Mirosław Kudasiewicz. Z archiwum odkrywcy – Balonowa propaganda. „Tygodnik Prudnicki”. 19(649), s. 8, 2003-05-07. ISSN 1231-904X.
- Archiwum Straży Granicznej, DWOP, sygn. 217/143 k. 119–123. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946 rok.
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Autor: Wlodek k1, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jarnołtów, budynek byłej Strażnicy Wojsk Ochrony Pogranicza Jarnołtów (WOP). Obecnie budynek mieszkalny.
.jpg)
kpt. Jerzy Głuszczyński dowódca strażnicy – Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Bliszczyce.
Autor: Wlodek k1, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sławniowice, gruzy przy tzw. „drodze czereśniowej“, rejon znaku granicznego nr 168/12 – widok od strony czeskiej