Strażnica WOP Kościno
| Historia | |
| Państwo |  Polska |
|---|---|
| Sformowanie | 1945[a] |
| Rozformowanie | 1 stycznia 2003[1] |
| Patron | kpt. Wasyl Wojczenko ps. „Sasza” |
| Dowódcy | |
| Ostatni | por. Andrzej Budzyński |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | Dołuje, Kościno |
| Formacja | Wojska Ochrony Pogranicza Straż Graniczna |
| Podległość | 13 komenda odcinka 42 batalion OP 123 batalion WOP Batalion Graniczny PB WOP w Szczecinie Pomorska Brygada WOP Pomorski Oddział SG |
Strażnica WOP Dołuje/Kościno im. kpt. Wasyla Wojczenki ps. „Sasza” – nieistniejący obecnie podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej.
Strażnica SG w Kościnie – nieistniejąca obecnie graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej z Niemcami.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Strażnica została sformowana w 1945 roku w strukturze 13 komendy odcinka Szczecin jako 63 strażnica WOP (Dołuje)[2] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[3].
W związku z reorganizacją oddziałów WOP w 1948 roku, strażnica podporządkowana została dowódcy 42 batalionu OP.
Od stycznia 1951 roku strażnica podlegała dowódcy 123 batalionu WOP[4][5].
Na początku lat 50. wprowadzono nową numerację strażnic, a 63 strażnica otrzymała nr 61[6].
W 1956 roku rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica specjalna Dołuje była 11. w 12 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza.
W 1963 roku przeniesiono strażnicę WOP Dołuje II kategorii do Kościna przeformowując ją jednocześnie do kategorii I[b].
W 1964 roku strażnica WOP nr 9 Kościno uzyskała status strażnicy lądowej i zaliczona została do I kategorii[7].
Do 31 października 1989 roku strażnica podlegała dowódcy batalionu granicznego Pomorskiej Brygady WOP w Szczecinie, jako Strażnica WOP Lądowa rozwinięta kat. I w Kościnie[c].
Z dniem 1 listopada 1989 roku rozformowano Batalion Graniczny Pomorskiej Brygady WOP w Szczecinie i strażnicę podporządkowano bezpośrednio dowódcy Pomorskiej Brygady WOP w Szczecinie, już jako Strażnica WOP Lądowa im. Kpt. Wasyla Piotrowicza Wojczenki kat. I w Kościnie[d]. Tak funkcjonowała do 15 maja 1991 roku.
Straż Graniczna:
16 maja 1991 roku, po rozwiązaniu Wojsk Ochrony Pogranicza, strażnica w Kościnie weszła w podporządkowanie Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej[8] i przyjęła nazwę Strażnica Straży Granicznej w Kościcnie.
Z dniem 1 stycznia 2003 roku strażnica SG w Kościnie i GPK SG Lubieszynie zostały połączone w jeden organizm pod nazwą Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej Lubieszynie[9][e].
Służba graniczna
W 1960 roku 15 strażnica WOP II kategorii ochraniała odcinek granicy państwowej o długości 5 020 m, od znaku granicznego nr 811 do zn. gr. nr 794.
Strażnice sąsiednie:
- 62 strażnica WOP Barnisław ⇔ 64 strażnica WOP Dobra – 1946 rok.
Dowódcy/komendanci strażnicy
- ppor. Bolesław Kwaśniewski (był 10.1946)[f].
- por. Bronisław Mieczkowski (1953-1962)[11]
- kpt. Stanisław Szymański (1962-1963)
- kpt. Władysław Poniewozik (1963-1964) – dowódca strażnicy Kościno
- por. Andrzej Budzyński (01.11.1989-26.04.1990)
Komendanci strażnicy SG:
- por. SG/ppłk SG Andrzej Budzyński (26.04.1991-01.01.2003) – do rozformowania.
Uwagi
- ↑ Od 1991 roku strażnica Straży Granicznej
- ↑ Rozkaz organizacyjny dowódcy WOP nr 0148 z 2 09.63
- ↑ Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Biuro Organizacyjno-Prawne OP-I-02948/89. Zarządzenie Organizacyjne Nr 0357/Org z dnia 29 września 1989 r. Na podstawie decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23 maja 1989 r. akceptującej kierunki zmian w organizacji jednostek WOP, ujęte w ramowym planie restrukturyzacji Wojsk Ochrony Pogranicza – Dowódca WOP w terminie do 31 października 1989 r. Rozformuje:
- Batalion Graniczny Pomorskiej Brygady WOP w Szczecinie istniejący w według etatu nr 44/0103 o stanie osobowym na okres „W” 282 żołnierzy oraz na okres „P” 223 żołnierzy...
- ↑ Zarządzenie Organizacyjne nr 0357/Org. z dnia 29 września 1989 r., etat Pomorskiej Brygady WOP wprowadzony Zarządzeniem Org. MSW Nr 0112/Org. z dnia 8 września 1984 r.
- ↑ Zarządzenie nr 058 Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 13.12.2002 r. zmieniające zarządzenie w sprawie organizacji wchodzących w skład Straży Granicznej komend, strażnic, granicznych placówek kontrolnych, dywizjonów, pododdziałów odwodowych oraz ośrodków szkolenia w ramach III etapu realizacji programu dostosowania Straży Granicznej do standardów Schengen, polegającą na włączeniu wytypowanych strażnic w struktury gpk. W wyniku przeprowadzonej reorganizacji we wszystkich oddziałach SG 62 strażnice zostały włączone w struktury gpk
- ↑ Rozkaz personalny dowódcy WOP nr 052 z 19.10.1946[10].
Przypisy
- ↑ Techman 2011 ↓, s. 112.
- ↑ ASGran., sygn. 217/143 ↓.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 61.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 194.
- ↑ Wyganowski 2001 ↓, s. 279.
- ↑ Wykazy dyslokacyjne WOP ↓.
- ↑ Łach 2013 ↓, s. 295.
- ↑ Techman 2011 ↓, s. 95.
- ↑ Rozkazy personalne D WOP ↓.
- ↑ Historia PBWOP ↓, s. 177-199 i 346.
Bibliografia
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945-1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Kazimierz Kozłowski: Pomorski Oddział Straży Granicznej. Tradycje i współczesność. Szczecin: Społeczny Komitet Fundacji Sztandaru Pomorskiego Oddziału SG, 1993.
- Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- Ryszard Techman: Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom II. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
- Andrzej Wyganowski: w: Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski, "Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek": materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
- Archiwum Straży Granicznej, DWOP, sygn. 217/143 k.119 -123. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
- ASGr. Historia Pomorskiej Brygady WOP. Szczecin 1961
- Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
| Rodowód Morskiego Oddział SG |
| ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Placówki SG |
| ||||||||
| Strażnice SG /rozformowane/ |
| ||||||||
| Graniczne placówki kontrolne /rozformowane/ |
| ||||||||
Media użyte na tej stronie
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dyslokacja oddziałów i komend Wojsk Ochrony Pogranicza - 3 Oddz. Ochrony Pogranicza w 1945 r.
Rozmieszczenie 123 batalionu WOP w 1957
Plakietka Pomorskiej Brygady WOP
Logo Morskiego Oddziału Straży Granicznej (MOSG).