Strażnica WOP Krynki

Granica polsko-białoruska w pobliżu Krynek (czerwiec 2010)

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Krynki – nieistniejący obecnie podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-radzieckiej.

Strażnica Straży Granicznej w Krynkach – nieistniejąca obecnie graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej z Republiką Białoruską.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Strażnica została sformowana w 1945 roku w strukturze 28 komendy odcinka w Michałowie jako 130 strażnica WOP (Krynki)^[1] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego^[2].

W latach 24 kwietnia 1948–31 grudnia 1950, 130 strażnica OP Krynki była w strukturach 17 batalionu Ochrony Pogranicza w Michałowie.

1 stycznia 1951 roku 130 strażnica WOP Krynki była w strukturach 224 batalionu WOP w Michałowie, a 1 czerwca 1952 roku strażnicę nr 130 włączono w podległość 223 batalionu WOP w Sokółce^[3]. Wiosną 1954 roku wprowadzono nową numerację strażnic. Strażnica otrzymała numer 124^[3]. 15 listopada 1955 roku zlikwidowano sztab 223 batalionu^[a]. Strażnica podporządkowana została bezpośrednio pod sztab 22 Brygady WOP. W sztabie brygady wprowadzono stanowiska nieetatowych oficerów kierunkowych odpowiedzialnych za służbę graniczną strażnic ^[4].

W lipcu 1956 roku rozwiązano strażnicę WOP Krynki^[4]. Budynki strażnicy zaadaptowano na rzeźnię i garbarnię^[5].

Straż Graniczna:
Strażnica Straży Granicznej w Krynkach (Strażnica SG w Krynkach) została utworzona 1 lutego 1995 roku w miejscowości Krynki^[6], zarządzeniem Komendanta Głównego Straży Granicznej, w strukturach Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej^[7].

W 1995 roku na stan etatowy 20 funkcjonariuszy SG, stan ewidencyjny wynosił 13 osób^[8].

W 2002 roku, strażnica miała status strażnicy SG I kategorii.

Jako Strażnica Straży Granicznej w Krynkach funkcjonowała do 23 sierpnia 2005 roku i 24 sierpnia 2005 roku Ustawą z 22 kwietnia 2005 roku O zmianie ustawy o Straży Granicznej...^[b] została przekształcona na Placówkę Straży Granicznej w Krynkach (PSG w Krynkach).

Ochrona granicy

Faktyczną ochronę granicy strażnica WOP Krynki rozpoczęła w czerwcu 1946 roku^[9].

Straż Graniczna:
W 2002 roku po stronie białoruskiej na długości 157 km ochraniał granicę Grodzieński Oddział Wojsk Pogranicznych^[10].

Do 2 października 2003 roku Strażnica SG w Krynkach ochraniała odcinek granicy państwowej o długości 33,9 km, a od 3 października 2003 roku, po włączeniu do systemu zabezpieczenia granicy państwowej strażnicy SG w Szudziałowie, odcinek uległ skróceniu do ok. 18,6 km^[11].

Wydarzenia

• 1993 – 14 października pozyskano po byłym PGR-e w Krynkach budynek administracyjny ze stołówką i działką o powierzchni 0,1949 ha za cenę 1 mld. 226 mln. zł^[12].
• 1995 – 1 lutego po adaptacji budynków, strażnicę SG w Krynkach włączono do systemu ochrony granicy państwowej^[13]
• 1999 – luty, strażnica otrzymała na wyposażenie samochody osobowo-terenowe Land Rower^[14], motocykle marki KTM i czterokołowe typu TRX marki Honda^[15].

Sąsiednie graniczne jednostki organizacyjne

• 129 strażnica WOP Miszkieniki ⇔ 131 strażnica WOP Kruszyniany – 1946 rok.

Straż Graniczna:

• Strażnica SG w Sokółce ⇔ Strażnica SG w Gródku – 01.02.1995 roku^[16].
• GPK SG w Kuźnicy ⇔ GPK SG w Bobrownikach – 02.01.2003 roku^[17].
• Strażnica SG w Szudziałowie ⇔ GPK SG w Bobrownikach – 03.10.2003 roku^[10][17].

Dowódcy/komendanci strażnicy

• ppor. Kondracki^[3]
• ppor. Czesław Andrzejewski (był w 1953)

Komendanci strażnicy SG:

• ppor./por. SG Sylwester Czarnecki (01.02.1995^[6]–był w 2000)^[18]
• por. SG Tadeusz Złotorzyński (był w 2004)^[19].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945-1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Jan Nikołajuk: Podlaski Oddział Straży Granicznej im. gen. dyw Henryka Minkiewicza w Białymstoku. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne – Tom I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
• Kajetan Szczepański: Kronika Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej 15 maja 1990–2000. Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa, 2000, s. 1–106.
• Wydział Prezydialny Wydział Prezydialny Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej: Straż Graniczna od 1991 – Podlaski Oddział Straży Granicznej (pol.). W: Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.pl. [dostęp 2020-01-27].
• Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn.2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
• ASGr.Historia Białostockiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza. Białystok 1960