Strażnica WOP Owsiszcze
Budynki byłej strażnica WOP Owsiszcze (listopad 2011) | |
Historia | |
Państwo | Polska |
---|---|
Sformowanie | 1945 |
Rozformowanie | 1976 |
Tradycje | |
Rodowód | 211 strażnica WOP Owschutz 219 strażnica WOP Owsiszcze 9 strażnica WOP Owsiszcze 17 strażnica WOP Owsiszcze 18 strażnica WOP lądowa Owsiszcze |
Kontynuacja | Strażnica WOP Krzanowice Strażnica SG w Krzanowicach GPK SG w Pietraszynie Placówka SG w Pietraszynie Placówka SG w Raciborzu Placówka SG w Rudzie Śląskiej |
Organizacja | |
Dyslokacja | Owsiszcze |
Formacja | Wojska Ochrony Pogranicza |
Podległość | 46 komenda odcinka 67 batalion OP 43 batalion WOP Górnośląska Brygada WOP |
Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Owschütz/Owsiszcze – zlikwidowany podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-czechosłowackiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Strażnica została sformowana w 1945 roku w strukturze 46 komendy odcinka Racibórz jako 211 strażnica WOP (Owschütz)[1] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[2].
W związku z reorganizacją oddziałów WOP, 24 kwietnia 1948 roku strażnica włączona została w struktury 67 batalionu Ochrony Pogranicza, a 1 stycznia 1951 roku 43 batalionu WOP w Raciborzu.
15 marca 1954 roku wprowadzono nową numerację strażnic[a], a strażnica WOP Owsiszcze otrzymała nr 219 w skali kraju.
W 1956 roku rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica I kategorii Owsiszcze była 9 w 4 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza.
31 grudnia 1959 roku była jako 17 strażnica WOP III kategorii Owsiszcze.
1 stycznia 1964 roku była jako 18 strażnica WOP lądowa III kategorii Owsiszcze.
W 1976 roku, w związku z przejściem na dwuszczeblowy system dowodzenia[4], strażnicę podporządkowano bezpośrednio pod sztab Górnośląskiej Brygady WOP w Gliwicach.
Rozformowana została po 1976 roku[5].
Ochrona granicy
W 1948 roku na odcinku strażnicy została utworzona Graniczna Placówka Kontrolna Owsiszcze (została zlikwidowana w 1952 roku), którego załoga wykonywała kontrolę graniczną osób, towarów oraz środków transportu:
- Owsiszcze-Píšť.
1 stycznia 1964 roku na ochranianym odcinku przez strażnicę funkcjonowały przejścia graniczne małego ruchu granicznego (mrg) w których kontrolę graniczną i celną osób, towarów oraz środków transportu wykonywała załoga strażnicy:
- Bolesław-Píšť
- Owsiszcze-Píšť
- Tworków-Hať.
Strażnica WOP Owsiszcze ochraniała odcinek granicy państwowej:
- W okresie zimowym pas śnieżny sprawdzany był minimum: na głównym kierunku dwukrotnie, na pozostałym raz w ciągu doby.
- Współdziałała w zabezpieczeniu granicy państwowej z:
- Strażnice WOP w: Chałupkach i Krzanowicach
- Sekcją Zwiadu WOP w Raciborzu
- Dowódca rozwiniętej strażnicy lądowej WOP Owsiszcze w ochronie granicy państwowej ściśle współpracował ze swoimi odpowiednikami tj. naczelnikami placówek OSH (Ochrana Statnich Hranic) CSRS.
Wydarzenia
- 1956 – koniec czerwca, początek lipca w okresie tzw. „Wypadków poznańskich”, przy linii granicznej i w strefie działania, odnajdywano pakunki zawierające ulotki z tzw. „bibułą”, przytwierdzone do balonów leżących na ziemi[6]. W związku z masowością zjawiska, żołnierze otrzymali zezwolenie na użycie broni, celem zestrzelenia nisko przelatujących balonów (nawet jeśli znajdowały się na terytorium czechosłowackim, ale w zasięgu ognia – to samo czynili pogranicznicy czechosłowaccy)[7].
Strażnice sąsiednie
- 210 strażnica Zebenkau ⇔ 212 strażnica Kranowitz – 1946
- 218 strażnica Chałupki ⇔ 220 strażnica Krzanowice – 1954
- 8 strażnica Chałupki I kat. ⇔ 10 strażnica Krzanowice I kat. – 1956
- 18 strażnica Chałupki II kat. ⇔ 16 strażnica Krzanowice III kat. – 31.12.1959
- 19 strażnica Chałupki lądowa II kat. ⇔ 17 strażnica Krzanowice lądowa III kat. – 01.01.1964
- Strażnica WOP Chałupki ⇔ Strażnica WOP Krzanowice – do po 1976.
Komendanci/dowódcy strażnicy
- por. Ludwik Kukier (był w 1946)[8]
- sierż. Antoni Zalewski p.o. (był w 1950)[b]
- Eugeniusz Ambroziak (był w 1952)[9]
- kpt. Antoni Kopeć (był w 1954)
- kpt. Jan Piguła (był w 1976)[5].
Zobacz też
Uwagi
Przypisy
- ↑ ASGran., sygn. 217/143 ↓.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
- ↑ Prochowicz 2011 ↓.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 145.
- ↑ a b Gacek 2005 ↓, s. 15.
- ↑ Robert Spałek: Agenci w balonach – mniej znany aspekt „wojny balonowej” (pol.). ipn.gov.pl.
- ↑ Kudasiewicz 2003 ↓, s. 8.
- ↑ Gacek 2005 ↓, s. 64.
- ↑ Eugeniusz Ambroziak (pol.). W: Biuletyn Informacji Publicznej IPN [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2019-12-28].
Bibliografia
- Stefan Gacek: Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945–1991. Gliwice: Wydawnictwo Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego, 2005.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Henryk Dominiczak, Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985, Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985 .
- Mirosław Kudasiewicz. Z archiwum odkrywcy – Balonowa propaganda. „Tygodnik Prudnicki”. 19(649), s. 8, 2003-05-07. ISSN 1231-904X.
- Archiwum Straży Granicznej, DWOP, sygn. 217/143 k. 119–123. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Autor: Pudelek (Marcin Szala), Licencja: CC BY-SA 3.0
Przejście graniczne Owsiszcze-Píšť. Po lewe, była Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Owsiszcze (WOP), widok od strony Republiki Czeskiej
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dyslokacja oddziałów i komend Wojsk Ochrony Pogranicza - 10 Oddział Ochrony Pogranicza w 1945 r.