Strażnica WOP Owsiszcze

Strażnica WOP Owschütz
Strażnica WOP Owsiszcze
Ilustracja
Budynki byłej strażnica WOP Owsiszcze (listopad 2011)
Historia
Państwo Polska
Sformowanie1945
Rozformowanie1976
Tradycje
Rodowód211 strażnica WOP Owschutz
219 strażnica WOP Owsiszcze
9 strażnica WOP Owsiszcze
17 strażnica WOP Owsiszcze
18 strażnica WOP
lądowa Owsiszcze
KontynuacjaStrażnica WOP Krzanowice
Strażnica SG
w Krzanowicach

GPK SG w Pietraszynie
Placówka SG
w Pietraszynie

Placówka SG
w Raciborzu

Placówka SG
w Rudzie Śląskiej
Organizacja
DyslokacjaOwsiszcze
FormacjaWojska Ochrony Pogranicza
Podległość46 komenda odcinka
67 batalion OP
43 batalion WOP
Górnośląska Brygada WOP

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Owschütz/Owsiszcze – zlikwidowany podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-czechosłowackiej.


Formowanie i zmiany organizacyjne

Strażnica została sformowana w 1945 roku w strukturze 46 komendy odcinka Racibórz jako 211 strażnica WOP (Owschütz)[1] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[2].

W związku z reorganizacją oddziałów WOP, 24 kwietnia 1948 roku strażnica włączona została w struktury 67 batalionu Ochrony Pogranicza, a 1 stycznia 1951 roku 43 batalionu WOP w Raciborzu.

15 marca 1954 roku wprowadzono nową numerację strażnic[a], a strażnica WOP Owsiszcze otrzymała nr 219 w skali kraju.

W 1956 roku rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica I kategorii Owsiszcze była 9 w 4 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza.

31 grudnia 1959 roku była jako 17 strażnica WOP III kategorii Owsiszcze.

1 stycznia 1964 roku była jako 18 strażnica WOP lądowa III kategorii Owsiszcze.

W 1976 roku, w związku z przejściem na dwuszczeblowy system dowodzenia[4], strażnicę podporządkowano bezpośrednio pod sztab Górnośląskiej Brygady WOP w Gliwicach.

Rozformowana została po 1976 roku[5].

Ochrona granicy

W 1948 roku na odcinku strażnicy została utworzona Graniczna Placówka Kontrolna Owsiszcze (została zlikwidowana w 1952 roku), którego załoga wykonywała kontrolę graniczną osób, towarów oraz środków transportu:

  • Owsiszcze-Píšť.

1 stycznia 1964 roku na ochranianym odcinku przez strażnicę funkcjonowały przejścia graniczne małego ruchu granicznego (mrg) w których kontrolę graniczną i celną osób, towarów oraz środków transportu wykonywała załoga strażnicy:

  • Bolesław-Píšť
  • Owsiszcze-Píšť
  • Tworków-Hať.

Strażnica WOP Owsiszcze ochraniała odcinek granicy państwowej:

  • W okresie zimowym pas śnieżny sprawdzany był minimum: na głównym kierunku dwukrotnie, na pozostałym raz w ciągu doby.
  • Współdziałała w zabezpieczeniu granicy państwowej z:
  • Dowódca rozwiniętej strażnicy lądowej WOP Owsiszcze w ochronie granicy państwowej ściśle współpracował ze swoimi odpowiednikami tj. naczelnikami placówek OSH (Ochrana Statnich Hranic) CSRS.

Wydarzenia

  • 1956 – koniec czerwca, początek lipca w okresie tzw. „Wypadków poznańskich”, przy linii granicznej i w strefie działania, odnajdywano pakunki zawierające ulotki z tzw. „bibułą”, przytwierdzone do balonów leżących na ziemi[6]. W związku z masowością zjawiska, żołnierze otrzymali zezwolenie na użycie broni, celem zestrzelenia nisko przelatujących balonów (nawet jeśli znajdowały się na terytorium czechosłowackim, ale w zasięgu ognia – to samo czynili pogranicznicy czechosłowaccy)[7].

Strażnice sąsiednie

Dysl wop 1945 10.png

Komendanci/dowódcy strażnicy

  • por. Ludwik Kukier (był w 1946)[8]
  • sierż. Antoni Zalewski p.o. (był w 1950)[b]
  • Eugeniusz Ambroziak (był w 1952)[9]
  • kpt. Antoni Kopeć (był w 1954)
  • kpt. Jan Piguła (był w 1976)[5].

Zobacz też

Uwagi

  1. Rozkaz dowódcy WOP z 22.02.1954 roku[3].
  2. Wniosek awansowy d-cy brygady do d-cy WOP z dnia 26.04.1950 roku. Akta personalne IPN Ka 467/415.

Przypisy

  1. ASGran., sygn. 217/143 ↓.
  2. Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
  3. Prochowicz 2011 ↓.
  4. Jackiewicz 1998 ↓, s. 145.
  5. a b Gacek 2005 ↓, s. 15.
  6. Robert Spałek: Agenci w balonach – mniej znany aspekt „wojny balonowej” (pol.). ipn.gov.pl.
  7. Kudasiewicz 2003 ↓, s. 8.
  8. Gacek 2005 ↓, s. 64.
  9. Eugeniusz Ambroziak (pol.). W: Biuletyn Informacji Publicznej IPN [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2019-12-28].

Bibliografia

  • Stefan Gacek: Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945–1991. Gliwice: Wydawnictwo Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego, 2005.
  • Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
  • Henryk Dominiczak, Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985, Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
  • Mirosław Kudasiewicz. Z archiwum odkrywcy – Balonowa propaganda. „Tygodnik Prudnicki”. 19(649), s. 8, 2003-05-07. ISSN 1231-904X. 
  • Archiwum Straży Granicznej, DWOP, sygn. 217/143 k. 119–123. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Dysl wop 1945 10.png
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dyslokacja oddziałów i komend Wojsk Ochrony Pogranicza - 10 Oddział Ochrony Pogranicza w 1945 r.
Gornoslaska brygada wop.svg
Autor: Magnum045, Licencja: CC BY-SA 4.0
Upper Silesian BG Brigade