Strażnica WOP Sławatycze

Strażnica WOP Sławatycze

Strażnica SG w Sławatyczach

(wrzesień 2015)
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	po 1957
Rozformowanie	2 stycznia 2003
Organizacja
Dyslokacja	Sławatycze
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza Straż Graniczna
Podległość	23 Chełmski Oddział WOP Nadbużańska Brygada WOP P-M Brygada WOP Nadbużański Oddział SG

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Sławatycze – zlikwidowany podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-radzieckiej.

Strażnica Straży Granicznej w Sławatyczach– zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej z Republiką Białorusi.

Formowanie i zmiany organizacyjne

1 stycznia 1960 roku w Sławatyczach stacjonowała Placówka WOP nr 6 w strukturach 23 Chełmskiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza^[1]

1 stycznia 1964 roku w Sławatyczach stacjonowała Placówka WOP nr 6 23 Chełmskiego Oddziału WOP^[1].

1 czerwca 1976 roku w związku ze zmianą ochranianego odcinka, dyktowaną przez reformę administracyjną kraju i nowy podział na województwa^[2] odtwarzano brygady na granicy ze Związkiem Radzieckim. Na bazie 23 Chełmskiego Oddziału WOP sformowano Nadbużańską Brygadę WOP. W jej strukturach 1 czerwca 1976 roku, na bazie Placówki WOP Sławatycze zorganizowano Strażnicę WOP Sławatycze^[3].

1 października 1989 roku rozformowana została Nadbużańska Brygada WOP, na jej bazie powstał Nadbużański Batalion WOP^[4], a Strażnica WOP Sławatycze została włączona w struktury Podlasko-Mazurskiej Brygady WOP w Białymstoku^[5] i tak funkcjonowała do 15 maja 1991 roku^[6].

Straż Graniczna:

16 maja 1991 roku ochronę granicy państwowej przejęła nowo sformowana Straż Graniczna. Strażnica w Sławatyczach została włączona w struktury Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w Chełmie^[7] i przyjęła nazwę Strażnica Straży Granicznej w Sławatyczach (Strażnica SG w Sławatyczach)^[a].

W 2000 roku począwszy od Komendy Głównej SG, Oddziałów SG i na końcu strażnic SG oraz GPK SG, rozpoczęła się reorganizacja struktur Straży Granicznej związana z przygotowaniem Polski do wstąpienia, do Unii Europejskiej i przystąpieniem do Traktatu z Schengen. Podczas restrukturyzacji wprowadzono kompleksową ochronę granicy już na najniższym szczeblu organizacyjnym tj. strażnica i graniczna placówka kontrolna. Wprowadzona całościowa ochrona granicy zniosła podział na graniczne jednostki organizacyjne ochraniające tylko tzw. „zieloną granicę” i prowadzące tylko kontrole ruchu granicznego. W wyniku tego, 2 stycznia 2003 roku, nastąpiło zniesie Strażnicy SG w Sławatyczach^[b]. Ochraniany przez strażnicę odcinek granicy, wraz z obiektami i obsadą etatową przejęła Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Sławatyczach^[8] (GPK SG w Sławatyczach)^[9].

Ochrona granicy

Granica polsko-białoruska, graniczna rzeka Bug w rej. Sławatycz

W okresie istnienia Związku Radzieckiego od 24 stycznia 1986 roku na ochranianym odcinku funkcjonowało przejście graniczne uproszczonego ruchu granicznego (urg), w którym kontrolę graniczną i celną osób, towarów oraz środków transportu wykonywała Strażnica WOP Sławatycze:

• Punkt Uproszczonego Przekraczania Granicy Sławatycze-Domaczewo.

Straż Graniczna:

Strażnica SG w Sławatyczach ochraniała wyłącznie odcinek granicy rzecznej z Republiką Białorusi przebiegającą środkiem koryta rzeki granicznej Bug o długości 27 km 790 m^[10].

Od 21 stycznia 1995 na odcinku strażnicy funkcjonowało przejścia graniczne, w którym kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu wykonywała Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Sławatyczach:

• Sławatycze-Domaczewo (drogowe).

Sąsiednie strażnice

• 7 placówka WOP Terespol ⇔ 5 placówka WOP Włodawa – 01.01.1960
• 7 placówka WOP Terespol ⇔ 5 placówka WOP Włodawa – 01.01.1964
• Strażnica WOP Terespol ⇔ Strażnica WOP Włodawa – 01.06.1976
• Strażnica WOP Terespol ⇔ Strażnica WOP Włodawa – 1990^[5]

Straż Graniczna:

• Strażnica SG w Terespolu ⇔ Strażnica SG we Włodawie – 16.05.1991^[11]
• Strażnica SG w Kodniu ⇔ Strażnica SG we Włodawie – 29.11.1997^[12]
• Strażnica SG w Kodniu ⇔ Strażnica SG w Dołhobrodach – 29.11.2001^[13].

Dowódcy/komendanci strażnicy

• kpt. Henryk Szawarski (15.12.1983–był 31.07.1990)^[14].

Zobacz też

• Placówka Straży Granicznej w Sławatyczach

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945-1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
• Jerzy Rydz: Nadbużański Oddział Straży Granicznej im. 27 Wołyńskiej Dywizji Armii Krajowej w Chełmie. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
• Dariusz Nowosad. Nadbużański Oddział Straży Granicznej w latach 1991–2011. „Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych”. VIII–IX, zeszyt 1, 2012–2013, s. 299–314, 2013. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski (pol.). [dostęp 2021-11-24]. 
• Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL. W: Stanisław Dubaj: Patroni Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej i Podległych Placówcek SG – Tom VIII−IX, zeszyt 1 – 2012–2013. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 2013, s. 316–343. (pol.)
• Archiwum Straży Granicznej, Wykazy dyslokacyjne jednostek i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza.