Strażnica WOP Ustronie Morskie

Strażnica WOP Ustronie Morskie

Strażnica WOP Gąski
Strażnica SG w Ustroniu Morskim

Budynek dawnej strażnicy w Ustroniu Morskim (wrzesień 2017)
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945[a]
Organizacja
Dyslokacja	Gąski[1] 78-111 Ustronie Morskie Rolna 2
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza Straż Graniczna
Podległość	17 komenda odcinka 15 Brygada WOP Bałtycka Brygada WOP Bałtycki Oddział SG

Strażnica WOP Ustronie Morskie

Załoga strażnicy (1972)

Załoga strażnicy (1972)

Żołnierze przy samochodzie terenowym GAZ-69 (1972)

Załoga strażnicy (1972)

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Gąski/Ustronie Morskie – nieistniejący obecnie podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy morskiej.

Strażnica Straży Granicznej w Ustroniu Morskim – nieistniejąca obecnie graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Strażnica została sformowana w 1945 roku w strukturze 17 komendy odcinka Koszalin jako 82 strażnica WOP^[2] (Gąski^[3]) (Funkenhan/Gąski) o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego^[4]. Sformowane strażnice morskiego oddziału OP nie przystąpiły bezpośrednio do objęcia ochrony granicy morskiej. Odcinek dawnej granicy polsko-niemieckiej sprzed 1939 roku od Piaśnicy, aż do lewego styku z 4 Oddziałem OP ochraniany był przez radziecką straż graniczną wydzieloną ze składu wojsk marszałka Rokossowskiego. Pozostały odcinek granicy od rzeki Piaśnica, aż po granicę z ZSRR zabezpieczała Morska Milicja Obywatelska^[5].

Wiosną 1954 roku wprowadzono nową numerację strażnic. Strażnica Ustronie Morskie otrzymała numer 79^[6].

W 1955 roku dowódca WOP rozkazał przejść 15 Brygadzie WOP na etat ćwiczebny. Rozwiązane zostały dowództwa i sztaby batalionów.

Z dniem 15 listopada 1955 roku kierowanie strażnicą WOP Ustronie Morskie przejął sztab brygady^[7].

W 1956 roku rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica Ustronie Morskie II kategorii była 6. w 15 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza.

W roku 1958 odtworzono dowództwo 152 batalionu WOP i podporządkowano mu między innymi strażnicę WOP Ustronie Morskie^[8].

W 1964 roku strażnica WOP nr 11 Ustronie uzyskała status strażnicy nadmorskiej i zaliczona została do II kategorii^[9].

Wiosną 1968 roku zreorganizowano strażnicę WOP Ustronie^[b].

Straż Graniczna:
16 maja 1991 roku, po rozwiązaniu w Wojsk Ochrony Pogranicza, strażnica weszła w podporządkowanie Bałtyckiego Oddziału Straży Granicznej^[10] i przyjęła nazwę Strażnica Straży Granicznej w Ustroniu Morskim.

Służba graniczna

Dopiero w kwietniu 1946 roku strażnica zaczęła przyjmować pod ochronę wybrzeże morskie. W czerwcu 1946 roku, wobec sprzeciwu dowódców radzieckich, nie została jeszcze wpuszczona na swój odcinek^[11].

Strażnice sąsiednie:

81 strażnica WOP Kołobrzeg ⇔ 83 strażnica WOP Mielno − 1946.

Dowódcy/komendanci strażnicy

• ppor. Józef Huber (był 10.1946)^[c].
• st. sierż. Piotr Grabowski (był w 1953)
• chor. Bogdan Wącior (1953–?)
• kpt. Wirgiliusz Paraska (był w 1972)
• Kamiński
• kpt. Sławomir Ulatowski
• por. Cezary Szostek (1984–1991)

Komendanci strażnicy SG:

• por. SG Zbigniew Nogaj (1991–?)^[12].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
• Julian Rymaszewski. Wpływ zmieniających się celów i metod szkolenia na ewolucję struktur organizacyjnych. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/02, 2002. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
• Andrzej Skorek. Zabezpieczenie wybrzeża środkowego po II wojnie światowej. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/97, 1997. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
• Archiwum Straży Granicznej, sygn. 217/143 k.120 -121. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
• ASGr.Historia Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1960. Koszalin 1961
• Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.