Stradów (województwo świętokrzyskie)

Stradów

wieś
Wały grodziska
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	kazimierski
Gmina	Czarnocin
Liczba ludności (2011)	146[1][2]
Strefa numeracyjna	41
Kod pocztowy	28-506[3]
Tablice rejestracyjne	TKA
SIMC	0236145[4]
Położenie na mapie gminy Czarnocin Stradów
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Stradów
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Stradów
Położenie na mapie powiatu kazimierskiego Stradów
50°22′12″N 20°28′52″E/50,370000 20,481111

Stradów – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kazimierskim, w gminie Czarnocin^[5][4].

Miejscowość znana jest głównie z odkryć archeologicznych. Znajdują się tu pozostałości ogromnego słowiańskiego grodziska, datowanego na okres pomiędzy VIII a XII w. n.e., które wraz z podgrodziami zajmowało obszar ok. 25 ha i należy do największych w kraju^[6].

Ukształtowanie terenu i wysokość wałów grodziska powodują, że przy dobrej pogodzie widać z nich Beskidy, a przy idealnych warunkach można dostrzec szczyty Tatr^[6].

Integralne części wsi

Historia Stradowa

W Stradowie archeolodzy znaleźli ślady wielu drewnianych chat, półziemianek, pieców i palenisk. Szacuje się, że mieszkało tu kilkaset osób i jak na ówczesne warunki, była to duża osada, prawdopodobnie był to też ważny ośrodek administracyjny.

Z ostatnich badań wynika, że grodzisko w Stradowie z pewnością istniało w czasach plemiennych, między IX a XI wiekiem i było ważnym ośrodkiem państwa Wiślan.

Z upływem czasu okoliczne tereny zostały wchłonięte przez państwo Piastów. W jego organizacji grodziska takie jak Stradów traciły stopniowo na znaczeniu na rzecz grodów kasztelańskich. A taki znajdował się w niedalekiej Wiślicy^[6].

24 lipca 1450 szlachcic Mikołaj ze Stradowa, który miał pewne sprawy majątkowe z Janem Buczackim z Krzywego, wzmiankowany w zapiskach sądu zamkowego we Lwowie^[7].

W czasie II wojny światowej 11 stycznia 1945 r. w potyczce pod Stradowem oddział Armii Krajowej rozbił oddział złożony z Niemców i Ukraińców.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Zabytki

• Grodzisko z VIII-XII w., jedno z największych w Polsce. Główny gród, nazywany Zamczyskiem, zajmował powierzchnię ponad 1,5 ha. Z podgrodziami zajmował obszar 25 ha. Do dziś zachowały się otaczające go, dochodzące do kilkunastu metrów wały ziemne i zagłębienia fosy. Widziane z góry mają kształt zamkniętej podkowy. Do grodu przylegały podgrodzia – od północy Mieścisko, od południowego wschodu Barzyńskie. One także otoczone były zachowanym we fragmentach systemem wałów ziemnych i fos, jednakże nie tak okazałych jak te chroniące Zamczysko.

• Drewniany kościół pw. św. Bartłomieja Apostoła, wzniesiony w 1657 r. przez wojewodę krakowskiego Władysława Gonzagę Myszkowskiego. Powstał na miejscu kościoła wzmiankowanego po raz pierwszy w 1326 r., który spłonął w 1656 r. W XIX w. został rozbudowany. W kościele znajduje się XVII-wieczny obraz Matki Boskiej Stradowskiej ze srebrną sukienką z 1879 r., kamienna chrzcielnica z XVII w., obrazy Chrystusa i św. Marii Magdaleny z XVII-XVIII w., monstrancja i kielichy barokowe, relikwiarz św. Stanisława. Obok świątyni znajduje się drewniana dzwonnica z 1780 r. Dzwon z napisem Polonus me fecit podarowany został przez fundację ks. Szymona Goszczyńskiego.

Kościół oraz dzwonnica są wpisane do rejestru zabytków nieruchomych (A.183/1-2 z 15.01.1957 i z 15.02.1967)^[8].

• 

  Elewacja frontowa

• 

  Wnętrze

• 

  Elewacja boczna

Przypisy

Bibliografia

• Kalendarz świętokrzyski 2005. Z dnia na dzień przez stulecia. Kielce 2004.

Linki zewnętrzne

• Grodzisko w Stradowie – zdjęcie z powietrza. fotostacja.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-12)].
• Stradów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 385 .
• Stradów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 624 .