Strategic Arms Limitation Treaty (I)

Nixon i Breżniew podpisują dokument, Moskwa 1972

Strategic Arms Limitation Treaty (SALT I) – pierwszy z układów o ograniczeniu zbrojeń strategicznych podpisany 26 maja 1972 roku między USA, a ZSRR podczas wizyty prezydenta USA Richarda Nixona w Moskwie. Podpisanie dokumentu poprzedziły dwustronne rokowania w latach 1969–1972.

Układ ten stanowił element dialogu amerykańsko-radzieckiego podczas zimnej wojny. Dotyczył redukcji systemów obrony przeciwrakietowej – ograniczono liczbę wyrzutni rakietowych do stu, a do sześciu liczbę stacji radiolokacyjnych. Układ wszedł w życie 3 października 1972 r. SALT I był przełomem w stosunkach USA – ZSRR. W rzeczywistości układ ten stał się porażką USA, ponieważ naruszył równowagę strategiczną na korzyść ZSRR. Późniejszy marszałek Nikołaj Ogarkow przekonał Amerykanów, że nowy radziecki pocisk UR-100 (SS-11) jest bronią defensywną i jako taki nie podlega reżimowi tego traktatu (co mijało się z prawdą)[1].

Geneza

Dialog radziecko-amerykański objął przede wszystkim kwestie wojskowe. Obie strony miały bowiem świadomość, że żywiołowy wyścig zbrojeń jądrowych wykracza poza próg racjonalności użycia nagromadzonych arsenałów, ale nie wyklucza wybuchu straszliwej wojny i staje się coraz bardziej uciążliwy ekonomicznie. „Równowaga strachu” stawała się coraz droższa i bardziej ryzykowna. Szybko zmieniająca się liczba i jakość bomb jądrowych, rakiet, okrętów podwodnych i systemów antyrakietowych nie dawała pewności żadnej ze stron. Nie było możliwości wzajemnego kontrolowania zapasów jądrowych bomb i głowic, można było jednak kontrolować środki ich przenoszenia[2].

Przypisy

  1. płk dr hab. inż. Bogdan Zdrodowski i inni: Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, Wydział Strategiczno–Obronny, 2008, s. 155.
  2. Józef Kukułka: Historia współczesna stosunków międzynarodowych 1945–1996 Wydanie H, poprawione i rozszerzone. Warszawa: Scholar, 1996, s. 200. ISBN 83-85838-78-3.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Richard Nixon and Leonid Brezhnev sign ABM treaty and SALT agreement in Moscow.jpg
May 26, 1972. President Nixon and General Secretary Brezhnev signing the (SALT 1) ABM Treaty (Limitation of Anti-Ballistic Missile Systems) and the Interim Agreement on strategic offensive arms in Moscow. (Per State Dept. after two and a half years of negotiation, the first round of SALT was brought to a conclusion on May 26, 1972, when President Nixon and General Secretary Brezhnev signed the ABM Treaty and the Interim Agreement on strategic offensive arms.)