Strefa Teisseyre’a-Tornquista

Strefa Teisseyre’a-Tornquista (t. strefa T-T, strefa Tornquista-Teisseyre’a) – ciąg uskoków tektonicznych stanowiący wschodnią granicę strefy szwu transeuropejskiego oddzielającego platformę wschodnioeuropejską od struktur geologicznych Europy Zachodniej.

Charakterystyka

Strefa Teisseyre’a-Tornquista ma szerokość ok. 100 km, jest przykryta osadami o miąższości od 8000 do 12000 m. Nie zostały one przewiercone żadnym otworem wiertniczym, a znamy ją tylko dzięki metodom geofizycznym. Wykazały one istnienie w tej strefie rozłamów o głębokości kilkudziesięciu, a nawet 100 km[1].

W strefie T-T następuje skokowa zmiana właściwości skał skorupy ziemskiej. Strefa T-T składa się z serii równoległych głębokich uskoków i rozłamów. Niektóre z nich sięgają powierzchni nieciągłości Mohorovičicia. Uskoki są głównie pionowe, niekiedy lekko nachylone na północny wschód.

Do niedawna strefą Teisseyre’a-Tornquista zwano cały szew transeuropejski, jednak badania ostatnich kilku lat doprowadziły do rozróżnienia między strefą T-T jako strukturą liniową – zachodnią krawędzią platformy wschodnioeuropejskiej a strefą szwu transeuropejskiego jako strukturą o charakterze pasmowym – połączeniem tej platformy z mniejszymi strukturami przyrosłymi do niej od zachodu.

Istnienie strefy odkrył polski geolog Wawrzyniec Teisseyre, a jego badania potwierdził Niemiec Alexander Tornquist. Od ich nazwisk pochodzi nazwa. Mimo nieporównywalnego wkładu w odkrycie i zbadanie strefy w zachodnich publikacjach nazwisko Polaka stawia się na drugim miejscu lub pomija[2].

Zobacz

Przypisy

  1. ↑ Ewa Stupnicka, Marzena Stempień-Sałek: Geologia regionalna Polski, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, wyd. 4 zmienione, Warszawa 2016, ISBN 978-83-235-2022-1
  2. ↑ Artykuł dr Cezarego Filipowicza na portalu Interia.pl

Bibliografia

  • Włodzimierz Mizerski, Geologia dynamiczna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, ISBN 83-01-14862-4, OCLC 749149505.
  • Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2, OCLC 830133845.

Linki zewnętrzne