Strepet
Tetrax tetrax[1] | |||
(Linnaeus, 1758) | |||
samiec | |||
samica | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | Tetrax[2] | ||
Gatunek | strepet | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
Zasięg występowania | |||
w sezonie lęgowym występuje przez cały rok przeloty zimowiska wymarł prawdopodobnie wymarł |
Strepet[4] (Tetrax tetrax) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny dropi (Otididae), zamieszkujący Eurazję i północno-zachodnią Afrykę. Wyjątkowo zalatuje do Polski. Bliski zagrożenia wyginięciem.
Systematyka
Strepet jest jedynym przedstawicielem rodzaju Tetrax. Jest to gatunek monotypowy[5][6], choć proponowano wydzielenie wschodniej populacji, charakteryzującej się nieco większym rozmiarem i bardziej szarym upierzeniem górnych partii ciała, do podgatunku orientalis[5].
Morfologia
- Wygląd
- Jest to najmniejszy z dropi. Samiec w szacie godowej ma wierzch głowy płowobrązowy z ciemnymi plamkami, boki głowy szaropopielate, szyję czarną z dwoma białymi pasami, górnym w kształcie litery „U”, a dolnym w formie półobroży. W locie widoczne charakterystyczne białe plamy na skrzydłach. Wierzch ciała płowobrązowy z ciemnobrązowym rysunkiem, spód biały, boki rdzawe. Samica ma głowę, szyję i wierzch ciała płowobrązowy z ciemniejszym rysunkiem, brzuch i podogonie białe. Samiec w szacie spoczynkowej oraz osobniki młodociane podobne do samicy.
- Wymiary średnie
- długość ciała ok. 40–50 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 105–115 cm[5]
masa ciała ok. 600–950 g
Zasięg występowania
Strepet zamieszkuje Półwysep Iberyjski, Maroko, Półwysep Apeniński, Korsykę, Sardynię oraz Ukrainę, południową Rosję po Kazachstan, Kirgistan, południowo-zachodnie Chiny i północny Iran. Wschodnia część populacji wędrowna, zimuje w basenie Morza Śródziemnego, Azji Mniejszej, na Kaukazie oraz w Azji Południowej.
W Polsce do początków XX wieku sporadycznie gniazdował, obecnie zalatuje wyjątkowo. Od 1950 roku stwierdzony zaledwie dwa razy: we wrześniu 2012 w woj. lubelskim[7] oraz w maju 2018 na Karsiborskiej Kępie (woj. zachodniopomorskie)[8].
Ekologia i zachowanie
- Biotop
- Stepy i pola uprawne z niskimi roślinami.
- Gniazdo
- Gniazdo znajduje się na ziemi i jest osłonięte roślinnością[9].
- Jaja
- W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w lutym–czerwcu 3 do 4 jaj.
- Wysiadywanie, pisklęta
- Jaja wysiadywane są przez okres 20 do 22 dni przez samicę. Samiec czuwa w pobliżu gniazda. Pisklęta opuszczają samicę jesienią.
- Pożywienie
- Pokarm mieszany. Zielone części roślin, owady i drobne kręgowce.
Status i ochrona
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje strepeta za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). Liczebność światowej populacji, według szacunków, mieści się w przedziale 100–500 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji oceniany jest jako spadkowy[3].
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[10].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Tetrax tetrax, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ Tetrax, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2011-01-13] (ang.).
- ↑ a b Tetrax tetrax, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Otididae Rafinesque, 1815 - dropie - Bustards (wersja: 2015-09-04). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-01-07].
- ↑ a b c Collar, N., Garcia, E.F.J. & de Juana, E.: Little Bustard (Tetrax tetrax). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2019. [dostęp 2019-12-30].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2022-01-07]. (ang.).
- ↑ Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 29. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2012. „Ornis Polonica”. 54, s. 109–150, 2013.
- ↑ Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 35. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2018. „Ornis Polonica”. 60, s. 125–160, 2019.
- ↑ Strepet (Tetrax tetrax), www.ekologia.pl [dostęp 2021-12-27] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: Renato Pacchioni, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Tetrax tetrax male. Saint-Jean-de-Sauves, Vienne, France.
Autor: , Licencja: CC BY-SA 4.0
Eggs of little bustard Two specimens of the same spawn ; collection of Jacques Perrin de Brichambaut.
Autor: SanoAK: Alexander Kürthy, Licencja: CC BY-SA 4.0
map of little bustard (Tetrax tetrax) according to IUCN version 2018.2
Autor: Joan Carles Hinojosa Galisteo, Licencja: CC BY-SA 3.0
Female near Tàrrega, Lleida, Catalonia.