Strepet

Strepet
Tetrax tetrax[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
samiec
Ilustracja
samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

dropie

Rodzina

dropie

Rodzaj

Tetrax[2]
T. Forster, 1817

Gatunek

strepet

Synonimy
  • Otis tetrax Linnaeus, 1758
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 NT pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     występuje przez cały rok

     przeloty

     zimowiska

     wymarł

     prawdopodobnie wymarł

Strepet[4] (Tetrax tetrax) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny dropi (Otididae), zamieszkujący Eurazję i północno-zachodnią Afrykę. Wyjątkowo zalatuje do Polski. Bliski zagrożenia wyginięciem.

Systematyka

Strepet jest jedynym przedstawicielem rodzaju Tetrax. Jest to gatunek monotypowy[5][6], choć proponowano wydzielenie wschodniej populacji, charakteryzującej się nieco większym rozmiarem i bardziej szarym upierzeniem górnych partii ciała, do podgatunku orientalis[5].

Morfologia

Para strepetów (samiec z prawej, samica z lewej)
Wygląd
Jest to najmniejszy z dropi. Samiec w szacie godowej ma wierzch głowy płowobrązowy z ciemnymi plamkami, boki głowy szaropopielate, szyję czarną z dwoma białymi pasami, górnym w kształcie litery „U”, a dolnym w formie półobroży. W locie widoczne charakterystyczne białe plamy na skrzydłach. Wierzch ciała płowobrązowy z ciemnobrązowym rysunkiem, spód biały, boki rdzawe. Samica ma głowę, szyję i wierzch ciała płowobrązowy z ciemniejszym rysunkiem, brzuch i podogonie białe. Samiec w szacie spoczynkowej oraz osobniki młodociane podobne do samicy.
Wymiary średnie
długość ciała ok. 40–50 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 105–115 cm[5]
masa ciała ok. 600–950 g

Zasięg występowania

Strepet zamieszkuje Półwysep Iberyjski, Maroko, Półwysep Apeniński, Korsykę, Sardynię oraz Ukrainę, południową Rosję po Kazachstan, Kirgistan, południowo-zachodnie Chiny i północny Iran. Wschodnia część populacji wędrowna, zimuje w basenie Morza Śródziemnego, Azji Mniejszej, na Kaukazie oraz w Azji Południowej.

W Polsce do początków XX wieku sporadycznie gniazdował, obecnie zalatuje wyjątkowo. Od 1950 roku stwierdzony zaledwie dwa razy: we wrześniu 2012 w woj. lubelskim[7] oraz w maju 2018 na Karsiborskiej Kępie (woj. zachodniopomorskie)[8].

Ekologia i zachowanie

Biotop
Stepy i pola uprawne z niskimi roślinami.
Jaja z kolekcji muzealnej
Gniazdo
Gniazdo znajduje się na ziemi i jest osłonięte roślinnością[9].
Jaja
W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w lutym–czerwcu 3 do 4 jaj.
Wysiadywanie, pisklęta
Jaja wysiadywane są przez okres 20 do 22 dni przez samicę. Samiec czuwa w pobliżu gniazda. Pisklęta opuszczają samicę jesienią.
Pożywienie
Pokarm mieszany. Zielone części roślin, owady i drobne kręgowce.

Status i ochrona

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje strepeta za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). Liczebność światowej populacji, według szacunków, mieści się w przedziale 100–500 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji oceniany jest jako spadkowy[3].

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[10].

Zobacz też

Przypisy

  1. Tetrax tetrax, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. Tetrax, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2011-01-13] (ang.).
  3. a b Tetrax tetrax, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Otididae Rafinesque, 1815 - dropie - Bustards (wersja: 2015-09-04). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-01-07].
  5. a b c Collar, N., Garcia, E.F.J. & de Juana, E.: Little Bustard (Tetrax tetrax). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2019. [dostęp 2019-12-30].
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2022-01-07]. (ang.).
  7. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 29. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2012. „Ornis Polonica”. 54, s. 109–150, 2013. 
  8. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 35. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2018. „Ornis Polonica”. 60, s. 125–160, 2019. 
  9. Strepet (Tetrax tetrax), www.ekologia.pl [dostęp 2021-12-27].
  10. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Tetrax male 1.JPG
Autor: Renato Pacchioni, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Tetrax tetrax male. Saint-Jean-de-Sauves, Vienne, France.
Tetrax tetrax MHNT.ZOO.2010.11.72.1.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 4.0
Eggs of little bustard Two specimens of the same spawn ; collection of Jacques Perrin de Brichambaut.
TetraxTetraxIUCNver2018 2.png
Autor: SanoAK: Alexander Kürthy, Licencja: CC BY-SA 4.0
map of little bustard (Tetrax tetrax) according to IUCN version 2018.2
 
Extant, breeding (#00ff00)
 
Extant, resident (#008000)
 
Extant, passage (#00ffff)
 
Extant, non-breeding (#007fff)
 
Probably extinct (#FF8080)
 
Extinct (#FF0000)
Status iucn3.1 NT pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Tetrax tetrax femella.jpg
Autor: Joan Carles Hinojosa Galisteo, Licencja: CC BY-SA 3.0
Female near Tàrrega, Lleida, Catalonia.