Striemitielnyj (1901)

Striemitielnyj (Стремительный)
Ilustracja
„Striemitielnyj” po podniesieniu z dna 1926 r.
Klasaniszczyciel
TypSokoł
Historia
StoczniaCrichton, Petersburg
Położenie stępkisierpień 1899
Wodowanie1 października 1901
 Carska MW
Nazwa„Fazan” → „Striemitielnyj” (od 1902)
Wejście do służbywrzesień 1902
 Flota Czerwona
Nazwa„Striemitielnyj”
Los okrętusamozatopiony 18 czerwca 1918
Dane taktyczno-techniczne
Wypornośćnormalna: 220 ton
pełna: 240 t
Długość57,91 metra
Szerokość5,64 m
Zanurzenie2,29 m
Napęd
2 maszyny parowe potrójnego rozprężania
4 kotły Yarrow
moc 3800 KM
2 śruby
Prędkość26,5-27,5 węzła
Zasięg450-660 Mm przy prędkości 13 węzłów
Uzbrojenie
1 działo 75 mm
3 działka kal. 47 mm (3 x I)
Wyrzutnie torpedowe2 x 381 mm (2 x I)
Załoga51-58

Striemitielnyj (Стремительный)rosyjski niszczyciel z początku XX wieku i okresu I wojny światowej, jedna z 27 jednostek typu Sokoł. Okręt został zwodowany 1 października 1901 roku w stoczni Crichton w Petersburgu, a do służby w Marynarce Wojennej Imperium Rosyjskiego wszedł we wrześniu 1902 roku, z przydziałem do Floty Czarnomorskiej. Opanowany przez bolszewików okręt został samozatopiony w czerwcu 1918 roku w Noworosyjsku, by uniknąć przejęcia przez Niemców.

Projekt i budowa

„Striemitielnyj” był jednym z kilkudziesięciu niszczycieli typu Sokoł, który został wykonany przez rodzimy przemysł okrętowy na wzór zbudowanego w Wielkiej Brytanii prototypu – „Sokoła[1]. Jednostka z racji niewielkiej wyporności bardziej odpowiadała klasie torpedowców[1].

Okręt zbudowany został w stoczni Crichton w Petersburgu[1][2]. Stępkę niszczyciela położono w sierpniu 1899 roku, został zwodowany jako „Fazan” („Фазан”) 1 października 1901 roku, a do służby w Marynarce Wojennej Rosji przyjęto go we wrześniu 1902 roku, już pod nazwą „Striemitielnyj”[1][2].

Dane taktyczno-techniczne

Okręt był niewielkim, czterokominowym niszczycielem z taranowym dziobem[3]. Długość całkowita wykonanego ze stali niklowej kadłuba wynosiła 57,91 metra, szerokość 5,64 metra i zanurzenie 2,29 metra[4][5][a]. Wyporność normalna wynosiła 220 ton, zaś pełna 240 ton[2][6][b]. Okręt napędzany był przez dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania o mocy 3800 KM, do których parę dostarczały cztery kotły Yarrow[1][2]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 26,5-27,5 węzła[1][2]. Okręt mógł zabrać zapas węgla o masie 58-80 ton, co zapewniało zasięg wynoszący od 450 do 660 Mm przy prędkości 13 węzłów[1][c].

Okręt wyposażony był w dwie pojedyncze wyrzutnie torped kalibru 381 mm, umieszczone na rufie, z zapasem sześciu torped[1][4]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły: pojedyncze działo jedenastofuntowe kal. 75 mm L/48 Canet, umieszczone na platformie nad pomostem bojowym oraz trzy pojedyncze działka kal. 47 mm L/40 Hotchkiss na śródokręciu (dwa za przednim kominem i jedno między dwoma kominami rufowymi)[1][7].

Załoga okrętu liczyła od 51 do 58 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2].

Służba

Po ukończeniu budowy niszczyciel przeszedł na Morze Czarne, wchodząc w skład Floty Czarnomorskiej[8][6]. W 1909 roku dokonano modernizacji uzbrojenia jednostki: zdemontowano obie wyrzutnie torped kal. 381 mm i wszystkie działka kal. 47 mm, instalując w zamian dwie pojedyncze wyrzutnie torped kal. 450 mm oraz drugą armatę kal. 75 mm (usytuowaną w pobliżu rufy) i dwa pojedyncze karabiny maszynowe kal. 7,62 mm[1]. Prócz tego okręt przystosowano do przenoszenia 10 min[1][2]. W momencie wybuchu I wojny światowej niszczyciel był już przestarzały i osiągał maksymalnie 22-24 węzły[1]. W wyniku rewolucji październikowej okręt został przejęty przez bolszewików, po czym został 18 czerwca 1918 roku samozatopiony w Noworosyjsku, by uniknąć przejęcia przez Niemców[2][9].

Uwagi

  1. Według Navypedii długość okrętu wynosiła 58,1 metra[1].
  2. Według Navypedii wyporność normalna wynosiła 250 ton, zaś pełna 305 ton[1].
  3. Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 zapas węgla wynosił 60 ton[2].

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m n o Ivan Gogin: KRECHET torpedo boats (1900-1904) (ang.). Navypedia. [dostęp 2017-10-31].
  2. a b c d e f g h i Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 206.
  3. Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 205.
  4. a b Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 205-206.
  5. Piotr Olender: Rosyjsko-japońska wojna morska 1904-1905. T. 2: Bitwa pod Cuszimą. Sandomierz: 2012, s. 247.
  6. a b T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1905. Portsmouth: 1905, s. 330.
  7. Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001, s. 279.
  8. J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 573.
  9. J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 430.

Bibliografia

  • T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1905. Portsmouth: J. Griffin and Co., 1905. (ang.)
  • Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.)
  • Ivan Gogin: KRECHET torpedo boats (1900-1904) (ang.). Navypedia. [dostęp 2017-10-31].
  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
  • Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001. ISBN 83-1109-273-7.
  • Piotr Olender: Rosyjsko-japońska wojna morska 1904-1905. T. 2: Bitwa pod Cuszimą. Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-56-6.

Media użyte na tej stronie

Naval Ensign of RSFSR (1918-1920).svg
Naval Ensign of the Soviet Russia 1918-1920
Naval Ensign of Russia.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Stremitel'nyy1926Novorossiysk.jpg
Imperial Russian torpedo boat destroyer Stremitel'nyi.
Military Flag of Finland.svg
The swallow-tailed state flag of Finland, also called Naval Ensign of Finland. This flag is used only by the Finnish Defence Forces installations, units, garrisons, and ships. The flag is also the unit Colour of such units that do not have a Colour of their own.