Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne
Ten artykuł od 2012-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Państwo | |
---|---|
Skrót | SND |
Lider | |
Data założenia | 1897 |
Data rozwiązania | 1919 |
Ideologia polityczna |
Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne (SND), Stronnictwo Demokratyczno-Narodowe – ugrupowanie polityczne o charakterze narodowym utworzone w 1897 roku, będące legalnym przedstawicielstwem ruchu narodowo-demokratycznego, na którego czele stanął Roman Dmowski. W roku 1919 przekształciło się w Związek Ludowo-Narodowy.
Historia
W czerwcu 1897 roku światło dzienne ujrzał program Stronnictwa. Podkreślono w nim świadomość odrębności narodu polskiego. Wyrażono przekonanie, że w związku z tym jest w stanie funkcjonować samodzielnie, uprzednio jednak zorganizowany politycznie[1].
W trakcie zaborów postulowało inny niż Polska Partia Socjalistyczna styl prowadzenia polityki w stosunku do zaborców. Nie brało udziału w akcjach zbrojnych, lecz próbowało walczyć o autonomię drogą negocjacji. Jego politycy zostali wybrani do Dumy Państwowej, gdzie utworzyli Koło Polskie, zdecydowanie w nim dominując. Identycznie sytuacja wyglądała w Niemczech. Nieco mniejsze znaczenie Stronnictwa było w Galicji.
Stronnictwo legalną działalność w zaborze rosyjskim rozpoczęło w 1905 roku. Od 1904 roku funkcjonowało w Galicji, a pięć lat później jako Polskie Towarzystwo Demokratyczne w zaborze niemieckim.
W trakcie I wojny światowej opowiedzieli się po stronie państw ententy, najpierw tworząc Legion Puławski walczący wraz z Rosjanami przeciwko Niemcom oraz Komitet Narodowy Polski, funkcjonujący w latach 1914–1916.
Po niepowodzeniach Rosji na froncie wschodnim Roman Dmowski udał się na Zachód, by tutaj zainicjować funkcjonowanie Komitetu Narodowego Polski w Paryżu i Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera. Roman Dmowski i Ignacy Paderewski brali czynny udział w obradach paryskiej konferencji pokojowej wywalczając dla Polski ziemie zachodnie.
Na ziemiach polskich SND stało w opozycji wobec Rady Regencyjnej. Podobny stosunek przejawiało wobec Józefa Piłsudskiego.
W 1919 roku Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne przekształciło się w Związek Ludowo-Narodowy.
Program
- pragmatyzm polityczny
- praca organiczna
- rozwijanie świadomości narodowej wśród chłopów i robotników
- budowanie jedności narodu polskiego
- sprzeciw wobec ich zdaniem nadmiernej obecności Żydów w życiu politycznym i gospodarczym kraju
- porozumienie ze Słowianami przeciwko Niemcom
- odzyskanie niepodległości
- współpraca Polski z Rosją
- walka z ideologiami wrogimi idei narodowej takich jak socjalizm czy demoliberalizm
- kultywowanie wartości narodowych
- patriotyczne wychowanie młodzieży i społeczeństwa
Struktura
Najwyższą władzą stronnictwa było Zgromadzenie Krajowe. Brali nim udział delegaci powiatów, miast i dzielnic, członkowie Rady Naczelnej oraz posłowie stronnictwa. W granicach uchwał Zgromadzenia Krajowego polityką stronnictwa kierowała Rada Naczelna. Najwyższą władzą wykonawczą stronnictwa był Zarząd Główny złożony z 7 członków zamieszkałych w stolicy, wybranych przez Radę Naczelną na jeden rok. Struktura regionalna partii składała się z zarządów miejscowych, okręgowych i powiatowych[2].
Zobacz też
- Politycy Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego
- Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne (III Rzeczpospolita)
Przypisy
- ↑ Historia polski. Kalendarium dziejów 1887–1943, t. 3, s. 23
- ↑ Zasady organizacyi Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).