Stronnictwo Wielkiej Polski

Stronnictwo Wielkiej Polski
LiderMichał Howorka
Data założenia4 marca 1934
Data rozwiązania3 maja 1934
Ideologia politycznanarodowy radykalizm

Stronnictwo Wielkiej Polski – partia polityczna o charakterze narodowo-radykalnym, istniejąca w pierwszej połowie 1934.

Tworzenie ugrupowania rozpoczął we wrześniu 1933 Michał Howorka, były działacz Ruchu Młodych, który po delegalizacji OWP nie wstąpił do Stronnictwa Narodowego.

4 marca 1934 w Poznaniu odbył się zjazd 300 zwolenników Howorki, na którym powołano Stronnictwo Wielkiej Polski. Było to pierwsze w Polsce ugrupowanie narodowo-radykalne i zrywające wspólnotę organizacyjną z innymi ugrupowaniami narodowymi. W szeregach organizacji działali m.in. Michał Howorka, Przemysław Warmiński, Stanisław Nycz i Edward Budniak. Przystąpiło do niego też działające od 1933 r. w Toruniu Stowarzyszenie Wielkiej Polski.

Program polityczny ugrupowania zawarł Michał Howorka w broszurze "Walka o Wielką Polskę" (1934). W programie swoim, SWP głosiło m.in., iż stronnictwo opiera się na robotnikach i chłopach, nie obejmuje natomiast bogatych warstw społeczeństwa. "Nie żądajmy od klas posiadających – pisał Howorka – aby otwarcie i jasno stali w naszych szeregach, ale mamy zupełne prawo powiedzieć, że tych szkodników społecznych, którzy prawo własności nadużywają ze szkodą dla obozu narodowego mamy prawo zlikwidować i zlikwidujemy". W programie znalazły się elementy antyniemieckie, antysemickie, przeciwstawiające się ówczesnej dyktaturze sanacyjnej, masonerii, socjalistom i komunistom.

Organami prasowymi SWP były "Nowa Polska" i "Szczerbiec".

Stronnictwo Wielkiej Polski posiadało kilkanaście oddziałów na terenie ówczesnego powiatu poznańskiego, skupiających w sumie około 500 osób.

3 maja 1934 władze SWP podjęły decyzję o połączeniu z Obozem Narodowo-Radykalnym.

Bibliografia

  • Z. Kaczmarek, Secesje Młodych w Obozie Narodowym w Wielkopolsce w latach 1933–1934, w: Kwartalnik Historyczny, R. LXXXIV, z. 3, 1977 s. 617–624.
  • Michał Czajka, Marcin Kamler, Witold Sienkiewicz: "Stronnictwo Wielkiej Polski" (w:) Leksykon Historii Polski. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1995, s. 1165. ISBN 83-214-1042-1.
  • Jarosław Tomasiewicz: W kierunku nacjokracji. Tendencje autorytarne, totalistyczne i profaszystowskie w polskiej myśli politycznej (1933–1939): narodowcy – narodowi radykałowie – narodowi socjaliści. Katowice 2019, s. 259-268