Stronnictwo Zrywu Narodowego
Stronnictwo Zrywu Narodowego – polska organizacja konspiracyjna działająca w latach 1943-1945.
Bezpośrednią przyczyną powołania organizacji był rozłam w konspiracyjnym Stronnictwie Pracy na przełomie 1942 i 1943 roku. Występujący z SP Feliks Widy-Wirski i Zygmunt Felczak powołali wówczas organizację Zryw. 6 maja 1943 nazwę organizacji zmieniono na Stronnictwo Zrywu Narodowego. W skład SZN weszło również wielu działaczy przedwojennej Zadrugi, w tym Jan Stachniuk, który publikował w podziemnej prasie SZN[1]. Ideologia SZN klasyfikowana była przez Departament Spraw Wewnętrznych Delegatury Rządu jako "nacjonalizm gospodarczy" lub "neo-nacjonalizm zabarwiony radykalizmem społecznym". Dostrzec można tu wpływ ideologii Zadrugi. Organem organizacji było pismo "Zryw" wydawane od kwietnia 1942 do września 1944, początkowo jako pismo środowiska Felczaka w ramach SP[2]. W 1943 nastąpiło połączenie "Zrywu" z konspiracyjną organizacją wojskową Kadra Polski Niepodległej w wyniku czego KPN pełnił funkcję pionu wojskowego SZN[3]. Dowódca KPN kapitan Józef Celica "Lechicz" został wiceprezesem tego stronnictwa. Stronnictwo Zrywu Narodowego uznawało Delegaturę Rządu na Kraj, lecz w 1945 podporządkowało się Krajowej Radzie Narodowej.
Przypisy
Bibliografia
- Grott Bogumił, "Religia, cywilizacja, rozwój – wokół idei Jana Stachniuka" Kraków 2003
- Fertacz Sylwester, "Polska myśl słowiańska w okresie drugiej wojny światowej", Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2000, ISBN 83-226-0965-5
- Piotrowski Mirosław, "Służba idei czy serwilizm? Zygmunt Felczak i Feliks Widy‑Wirski w najnowszych dziejach Polski", Lublin 1994
- Radzymińska Józefa, "Zawsze Niepodlegli", Wrocław 1991
- Jarosław Tomasiewicz, Ugrupowania zadrużne i neozadrużne w okresie okupacji hitlerowskiej (1939-1945), „Historia i Polityka” nr 7 (14) 2012