Stryker

Stryker w podstawowej wersji transportera piechoty (M1126 ICV)

Stryker – rodzina kołowych wozów opancerzonych będących na wyposażeniu Armii Stanów Zjednoczonych od roku 2002. Konstrukcja bazuje na kanadyjskim transporterze LAV III (pokrewna wersja LAV-25 obecnie używana jest m.in. przez amerykańską piechotę morską).

Historia konstrukcji

Schemat organizacji brygady Stryker (tzw. brygada lekka)

W październiku 1999 w armii amerykańskiej powstał plan modernizacji wojska. Zakładał on, że wobec obecnych i przyszłych warunków prowadzenia wojny rzeczą decydującą ma być mobilność jednostek. Armia miała być zdolna do przerzucenia brygady w dowolne miejsce na świecie w przeciągu 96 godzin (odpowiednio dywizja - 120 godzin, 5 dywizji - 30 dni)[1]. Powołano więc do życia tzw. brygady lekkie (później nazwane Stryker Brigade Combat Team – Brygada Stryker), które miały zostać wyposażone w odpowiedni pojazd - odpowiednio mobilny i łatwy w transporcie (przy pomocy C-130), a jednocześnie o lepszym opancerzeniu i sile ognia niż pojazdy rodziny HMMWV[2]. Na taki pojazd idealnie nadawały się kołowe wozy opancerzone.

Pojazdem na bazie którego miał powstać wóz dla US Army został LAV III. Kontrakt pomiędzy General Dynamics-General Motors Defence Canada a armią amerykańską podpisano w roku 2000. Zakładał on dostarczenie 2131 pojazdów w ciągu 6 lat[3]. Prace nad amerykańską wersją LAV III przyspieszono po atakach terrorystycznych z 11 września i w ten sposób pierwsze pojazdy w wersji transportowej (M1126 Infantry Carrier Vehicle) przyjęto do uzbrojenia w lutym 2002. Oprócz tego opracowano, także wersje specjalistyczne (pojazd rozpoznawczy czy wóz ewakuacji medycznej), a także niszczyciel czołgów (jako substytut dla czołgu).

Geneza nazwy "Stryker"

Przy wyborze nazwy dla nowego pojazdu zrezygnowano z dotychczasowej praktyki nadawania nazwisk słynnych generałów. Zdecydowano się na nazwę Stryker - na cześć dwóch szeregowców, którzy dostali Medal Honoru: Stuard S. Stryker (bohater II wojny światowej) oraz Robert F. Stryker (bohater wojny wietnamskiej)[4][3]. W wymowie nazwa ta jest podobna do angielskiego słowa "striker" (tj. "ten, który uderza").

Stryker z dodatkowymi ekranami przeciwkumulacyjnymi

Konstrukcja

Pojazd niezależnie od wersji posiada taki sam silnik (Caterpillar C7 o mocy 260 kW (350 KM)) i podwozie. Poszczególne wersje różnią się wyposażeniem, uzbrojeniem i ewentualnie konstrukcją nadwozia pojazdu. Wóz posiada trakcję kołową 8x8. Według założeń technicznych osiąga on prędkość maksymalną ok. 96 km/h (60 mil/h) oraz posiada zasięg maksymalny do ok. 482 km (300 mil).

M151 Protector z zamontowanym na nim Browning M2

Opancerzenie

Kadłub pojazdów typu Stryker wykonany jest z wysokiej jakości płyt stalowych. Zapewniają one ochronę przed ostrzałem pociskami przeciwpancernymi kal. 7,62 mm. Pancerz jest dodatkowo wzmocniony ceramicznymi płytami, który chronią przed pociskami kal. 14,5 mm, a także przed odłamkami z amunicji artyleryjskiej 152 mm.

W celu ochrony przed atakiem z ręcznych granatników przeciwpancernych (np. RPG-7) pojazdy można wyposażyć w dodatkowe osłony przed pociskami z głowicą kumulacyjną (tzw. klatki).

Latem 2003 pojawiły się problemy z odpornością pancerza ceramicznego na amunicję kal. 14,5 mm. W celu wzmocnienia ochrony producent zaproponował "dopancerzenie" 3 mm stalową blachą. Wzrost wagi związany z zamontowaniem dodatkowego opancerzenia uniemożliwia jednak transport na pokładzie C-130. Ostatecznie problem rozwiązano zmieniając rodzaj i dostawcę pancerza ceramicznego.

Podwozie zostało wzmocnione tak, żeby zapewnić ochronę załogi przed minami[3].

Uzbrojenie

Podstawowym uzbrojeniem M1126 ICV, M1127 RV, M1130 CV, M1131 FSV i M1132 ESV jest zdalnie sterowany moduł uzbrojenia M151 Protector z zamontowanym na nim granatnikiem Mk 19 lub wkm Browning M2. Głównym uzbrojeniem M1128 MGS jest czołgowa armata gwintowana M68A2 kal. 105 mm z automatyczną ładowarką.

Pomocnicze uzbrojenie Strykerów najczęściej stanowi karabin maszynowy M240.

Stryker w wersji rozpoznawczej (M1127 RV)
Stryker w wersji M1128 MGS

Warianty

Powstało 10 wariantów Strykera:

  • M1126 Infantry Carrier Vehicle (ICV) - wersja podstawowa, transporter piechoty. Uzbrojony w wkm M2 lub granatnik Mk19 i karabin maszynowy M240. Przedział transportowy mieści 9 żołnierzy. Wprowadzony do US Army w roku 2002.
  • M1127 Reconnaissance Vehicle] (RV) - wersja rozpoznawcza. Uzbrojenie stanowi wkm M2 lub granatnik Mk19 i karabin maszynowy M240. Przedział transportowy mieści 6 żołnierzy.
  • M1128 Mobile Gun System (MGS) - Wóz wsparcia ogniowego (WWO) na podwoziu kołowym. Główne uzbrojenie stanowi armata M68A2 kal. 105 mm. Wprowadzony do US Army w roku 2005[5].
  • M1129 Mortar Carrier (MC) - moździerz M120 kal. 120 mm lub M252 kal. 81 mm zamocowany na podwoziu transportera Stryker. Na wyposażeniu US Army od roku 2005.
  • M1130 Commander's Vehicle (CV) - wóz dowodzenia.
  • M1131 Fire Support Vehicle (FSV) - wóz kierowania ogniem
  • M1132 Engineer Squad Vehicle (ESV) - wóz inżynieryjny
  • M1133 Medical Evacuation Vehicle (MEV) - wóz ewakuacji medycznej
  • M1134 Anti-Tank Guided Missile Vehicle (ATGMV) - samobieżna wyrzutnia rakiet przeciwpancernych. Główne uzbrojenie stanowi wyrzutnia pocisków TOW
  • M1135 Nuclear, Biological, Chemical, Reconnaissance Vehicle (NBCRC) - pojazd rozpoznania NBC. Ma zastąpić pojazdy M93 Fox w US Army.
  • Mxxxx Self-Propelled Howitzer (SPH) - prototyp samobieżnej haubicy na podwoziu Stryker. Projekt przerwany w listopadzie 2005 roku[6].

Użycie pojazdu w warunkach bojowych

Stryker po wybuchu miny pułapki

Strykery swój chrzest bojowy odbyły podczas misji stabilizacyjnej w Iraku (od listopada 2003). W lecie 2009 roku pierwsze Strykery skierowano do Afganistanu.

W raportach stwierdzono bardzo zadowalającą ochronę pojazdu przed IED. Nawet, jeśli w wyniku działania miny-pułapki pojazd został zniszczony, to często nie było ofiar wśród załogi[7].

Użytkownicy

Zobacz też


Przypisy

  1. Stryker (ang.). www.armedforces-int.com, 2006-03-02. [dostęp 2012-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-26)].
  2. Jednostki Piechoty Stryker (pol.). combatmissionfiles.cba.pl. [dostęp 2012-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-10)].
  3. a b c Stryker Armored Vehicle (ang.). www.globalsecurity.org. [dostęp 2012-04-08].
  4. Pierwszy Stryker w skali 1:35. „Model Fan”. 5/2007, s. 26-28. Warszawa: AJAKS. ISSN 1429-9178. 
  5. Army announces divestiture of the Stryker Mobile Gun System, www.army.mil [dostęp 2021-05-19] (ang.).
  6. Stryker Self Propelled (SP) 105mm Indirect Fire (ang.). www.globalsecurity.org. [dostęp 2012-04-08].
  7. Clay Wilson: Improvised Explosive Devices (IEDs) in Iraq and Afghanistan: Effects and Countermeasures (ang.). 2006-09-25. [dostęp 2012-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-15)].
  8. 60 Strykerów dla Tajlandii za 175 mln USD, altair.com.pl, 28 lipca 2019 [dostęp 2019-12-09].
  9. Pierwsze Strykery w Tajlandii, altair.com.pl, 30 sierpnia 2019 [dostęp 2019-12-09].

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Thailand.svg
The national flag of Kingdom of Thailand since September 2017; there are total of 3 colours:
  • Red represents the blood spilt to protect Thailand’s independence and often more simply described as representing the nation.
  • White represents the religion of Buddhism, the predominant religion of the nation
  • Blue represents the monarchy of the nation, which is recognised as the centre of Thai hearts.
Stryker RV front q.jpg
Stryker Reconnaissance Vehicle (M1127)
Stryker 25th ID Iraq DF-SD-05-12693.JPEG

A US Army (USA) M1126 Stryker Infantry Carrier Vehicle (ICV) with Slat Armor cage from the 2nd Platoon (PLT), Bravo (B) Company (CO), 1st Battalion (BN), 5th Infantry (INF), 25th Infantry Division (ID) (Stryker Brigade Combat Team (SBCT)), in position while on patrol near Mosul, Iraq. The cage detonates anti-tank shaped charges away from the vehicle. The SBCT is assigned to Task Force Freedom supporting Operation IRAQI FREEDOM.

Location: MOSUL, DAHUK IRAQ (IRQ)
Stryker Brigade Combat Team Organization.svg
Autor: Infantryman06, Licencja: CC BY-SA 4.0
Organizational Table for the new US Army Stryker Brigade Combat Team down to company level.
Buried IED blast in 2007 in Iraq.jpg
General Lee lies on its side after surviving a buried IED blast on April 15, 2007. The Stryker was recovered and protected its soldiers on more missions until another bomb finally put it out of action.

The Stryker was hit by a deeply buried improvised explosive device while conducting operations just south of the Shiek Hamed village in Iraq.

(also see the article: http://www.army.mil/-news/2008/06/06/9708-general-lee-rides-again/)
Kongsberg Protector RWS on M1126.jpg
Kongsberg Protector Remote Weapon Station on top of an M1126 Stryker. Cropped from File:M1126 Stryker top close.jpg
Stryker ICV front q.jpg
Stryker Infantry Carrier Vehicle (M1126)
Stryker MGS training.jpg
Soldiers from A Co., 2nd Battalion, 23 Infantry, train with the new Stryker Mobile Gun System.