Strzępiec (roślina)

Strzępiec
Ilustracja
Tetracera scandens
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

ukęślopodobne

Rząd

ukęślowce

Rodzina

ukęślowate

Rodzaj

strzępiec

Nazwa systematyczna
Tetracera L.
Sp. Pl. 533. 1 Mai 1753[3]
Typ nomenklatoryczny

T. volubilis L.

Synonimy
  • Delima L.
  • Gynetera Rafinesque 1838[3]
Tetracera boomii

Strzępiec, utruda[4] (Tetracera) – rodzaj wiecznie zielonych pnączy i krzewów z rodziny ukęślowatych. Obejmuje ok. 44[2]–51[5] gatunków występujących w strefie tropikalnej i w ciepłym klimacie umiarkowanym. Największe zróżnicowanie rodzaju występuje w tropikalnej Ameryce[6].

Morfologia

Pokrój i liście
Krzewy i pnącza o liściach pojedynczych, skrętoległych i ogonkowych, zwykle o blaszce całobrzegiej. Użyłkowanie liścia wyraźne, nerwy drugiego rzędu wydatne, równoległe[6].
Kwiaty
Obupłciowe, drobne (o średnicy 0,5–3 cm), zebrane w grono szczytowe lub wyrastające w kącie liścia. Działki kielicha zwykle w liczbie od 4 do 5, trwałych. Płatki korony białe, w liczbie od 3 do 5. Owocolistki wolne, osadzone są na płaskim dnie kwiatowym[6]. Pręciki są liczne. Charakterystyczne są nitki pręcikowe – w górze maczugowato zgrubiałe, ze zbiegającymi skośnie workami pyłkowymi[7].
Owoce
Owalne mieszki zawierające 1 lub wiele nasion[6].

Systematyka

Jedyny przedstawiciel bazalnej podrodziny Delimoideae Burnett w obrębie rodziny ukęślowych[2].

Wykaz gatunków[5]
  • Tetracera affinis Hutch.
  • Tetracera akara (Burm.f.) Merr.
  • Tetracera alnifolia Willd.
  • Tetracera amazonica Kubitzki
  • Tetracera arborescens Jack
  • Tetracera asperula Miq.
  • Tetracera billardierei Martelli
  • Tetracera boiviniana Baill.
  • Tetracera boomii Aymard
  • Tetracera breyniana Schltdl.
  • Tetracera bussei Gilg
  • Tetracera costata Mart. ex Eichler
  • Tetracera daemeliana F.Muell.
  • Tetracera edentata H.Perrier
  • Tetracera empedoclea Gilg
  • Tetracera eriantha (Oliv.) Hutch.
  • Tetracera fagifolia Blume
  • Tetracera forzzae Fraga & Aymard
  • Tetracera glaberrima Martelli
  • Tetracera hirsuta (Miq.) Boerl.
  • Tetracera hydrophila Triana & Planch.
  • Tetracera indica (Christm. & Panz.) Merr.
  • Tetracera kampotensis Gagnep.
  • Tetracera korthalsii Miq.
  • Tetracera lanuginosa Diels
  • Tetracera lasiocarpa Eichler
  • Tetracera leiocarpa Stapf
  • Tetracera litoralis Gilg
  • Tetracera macphersonii Aymard
  • Tetracera macrophylla Hook.f. & Thomson
  • Tetracera madagascariensis Willd. ex Schltdl.
  • Tetracera maguirei Aymard & B.M.Boom
  • Tetracera maingayi Hoogland
  • Tetracera masuiana De Wild. & T.Durand
  • Tetracera nordtiana F.Muell.
  • Tetracera oblongata DC.
  • Tetracera parviflora (Rusby) Sleumer
  • Tetracera poggei Gilg
  • Tetracera portobellensis Beurl.
  • Tetracera potatoria Afzel. ex G.Don
  • Tetracera rosiflora Gilg
  • Tetracera rotundifolia Sm.
  • Tetracera rutenbergii Buchenau
  • Tetracera sarmentosa (L.) Vahl
  • Tetracera scandens (L.) Merr.
  • Tetracera sellowiana Schltdl.
  • Tetracera stuhlmanniana Gilg
  • Tetracera surinamensis Miq.
  • Tetracera volubilis L.
  • Tetracera willdenowiana Steud.
  • Tetracera xui H.Zhu & H.Wang

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
  2. a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-06] (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2012-10-07].
  4. Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyż̇szych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 476. (pol.).
  5. a b Tetracera L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-12].
  6. a b c d Tetracera. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-10-07]. (ang.).
  7. Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 15. ISBN 83-7079-778-4.

Media użyte na tej stronie