Strzelanka

Strzelanka Space Invaders z 1978

Strzelanka lub shooter – jeden z podgatunków komputerowych gier akcji. Zazwyczaj koncentruje się na oddziaływaniu gracza na elementy otoczenia za pomocą broni palnej, a często także białej. Rozgrywka polega na kontroli postaci gracza i eliminacji wirtualnych przeciwników kierowanych przez sztuczną inteligencję lub innych graczy.

Za jedną z pierwszych gier, która utorowała drogę temu gatunkowi i innym tego typu tytułom, uznaje się Space Invaders z 1978[1].

Strzelanki są jednym z najpopularniejszych gatunków wśród gier komputerowych. Elementy gry, które wpływają na zainteresowanie gracza tym gatunkiem, to głównie kontrola nad rozgrywką, jej nieliniowość i gra w trybie wieloosobowym[2][3].

Podział

Strzelanki stanowią większość stworzonych gier komputerowych, tym samym wśród nich wykształciło się wiele ich rodzajów[4]. Można je podzielić np. według następujących kryteriów:

Sposób wyświetlania

  1. Gry dwuwymiarowe (2D) – postać gracza i wrogów widoczna jest z boku lub z góry, bez skalowania obiektów. Widok z boku określa się jako horizontal shooter, widok z góry to vertical shooter. W przypadku gier, w których przesuwa się tło, używa się także określeń horizontal i vertical scrolling[5]. Prócz tego istnieją również gry wyświetlane diagonalnie – gracz porusza się po ukosach, tak samo przesuwa się tło.
  2. Gry trójwymiarowe (3D) – gry, wśród których można wyróżnić te z widokiem perspektywy pierwszej osoby (strzelanka pierwszoosobowa), gdzie gracz widzi otoczenie własnymi oczami lub z wnętrza obiektu, którym steruje (pojazdu, statku kosmicznego)[6] oraz te z perspektywy trzeciej osoby (strzelanka trzecioosobowa), gdzie postać gracza może być widoczna z różnych punktów przestrzeni, zazwyczaj ukazany jest zza pleców bohatera[7]. W wielu grach istnieje możliwość przełączania między trybami FPP i TPP. W niektórych grach kamera jest ruchoma, gracz jest ukazywany w najbardziej dogodnej pozycji, dzięki temu takie gry zyskują większą dynamikę i sprawiają wrażenie filmu.
  3. Gry pseudo-trójwymiarowe (2.5D) – jest to zmodyfikowana wersja vertical shooter, gdzie tło i obiekty widoczne są również z góry, lecz w perspektywie. Obiekty znajdujące się dalej są mniejsze od tych znajdujących się bliżej i następuje ich skalowane w miarę zbliżania się w kierunku gracza[8].

Sposób poruszania się

  1. W grach dwuwymiarowych i pseudo-trójwymiarowych bohater może poruszać się po linii prostej (lewo-prawo, rzadziej góra-dół), np. Space Invaders, Galaxian, Moon Cresta, lub po całym ekranie (większość gier arcade wyprodukowanych po roku 1981).
  2. Ruch rotacyjny – obiekt, którym steruje gracz obraca się wokół własnej osi, a sposób poruszania odbywa się jedynie w linii prostej, w kierunku, w którym zwrócony jest przód obiektu, niekiedy także do tyłu. Przykłady takich gier to: Asteroids, Bosconian, Implosion.
  3. Specyficznym podgatunkiem jest rail shooter, w którym możliwość sterowania postacią przez gracza jest ograniczona do minimum, sam gracz za to porusza celownikiem broni[9]. Przedstawicielami tego gatunku są Virtua Cop, Panzer Dragoon, The House of the Dead, Action Force 2, Prohibition.

Przypisy

  1. Ryan Geddes, Daemon Hatfield: IGN’s Top 10 Most Influential Games (ang.). IGN, 11 grudnia 2007. [dostęp 2020-07-12].
  2. Maria Konnikova: Why Gamers Can’t Stop Playing First-Person Shooter (ang.). newyorker.com, 25 listopada 2015. [dostęp 2017-05-11].
  3. Robert Ocetkiewicz: Strzelanki to najpopularniejszy gatunek. Skąd do niego zamiłowanie graczy?. planetagracza.pl, 5 kwietnia 2014. [dostęp 2017-05-11].
  4. Andrew Rollings, Ernest Adams: Andrew Rollings and Ernest Adams on Game Design. New Riders Publishing, 2003.
  5. A Detailed History of Shoot ‘Em Up Arcade Games (ang.). libertygames.co.uk.
  6. FPS, strzelanina; strzelanka; first person shooter. Gry-Online. [dostęp 2017-05-12].
  7. TPP, third person perspective, perspektywa trzeciej osoby. Gry-Online. [dostęp 2017-05-12].
  8. Ernest Adams: Fundamentals of Shooter Game Design. New Riders, 2014, s. 43. ISBN 978-0-13-381105-6.
  9. Hilary Goldstein: Panzer Dragoon Orta (ang.). IGN, 10 stycznia 2003. [dostęp 2017-05-12].

Media użyte na tej stronie

Space Invader Cabinet.jpg
Autor: Scalleja, Licencja: CC BY-SA 2.0
Space Invader cabinet