Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego - kierunki rozwoju układu komunikacyjnego

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (SUiKZP), najczęściej określane w skrócie jako studium uwarunkowań lub studium - dokument sporządzany dla całego obszaru gminy, określający w sposób ogólny politykę przestrzenną i lokalne zasady zagospodarowania[1].

Funkcja i miejsce w systemie planistycznym

Pojęcie studium do systemu planistycznego wprowadziła ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym z 1994[2]. Studium jest podstawowym dokumentem kreującym politykę przestrzenną gminy. Obok miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest aktem planowania przestrzennego i w systemie planistycznym zaliczane jest do aktów planowania ogólnego[3]. Nie jest aktem prawa miejscowego[4], a więc nie zawiera przepisów powszechnie obowiązujących i nie może być podstawą do wydania decyzji administracyjnych. Ma za to charakter aktu kierownictwa wewnętrznego, obowiązującego w systemie organów gminy. Wiąże wójta, burmistrza, prezydenta miasta przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego[5] i służy koordynacji ustaleń tych planów.

Wśród funkcji zadań studium wymieniane jest również ukazanie gospodarczych i przestrzennych perspektyw rozwoju (swego rodzaju funkcja promocyjna)[6].

Treść i forma studium

Przedmiotem studium są treści:

  • związane ze stanem istniejącym, czyli diagnoza aktualnej sytuacji społeczno–gospodarczej gminy i uwarunkowań jej rozwoju dająca rozpoznanie obiektywnych okoliczności rozwoju,
  • określające kierunki rozwoju przestrzennego i zasady polityki przestrzennej, czyli podstawowe reguły działania w przestrzeni przyjęte przez samorządy lokalne.

Budowa studium

Studium składa się z następujących elementów[7]:

  1. Część określająca uwarunkowania (w formie tekstowej i graficznej),
  2. Część tekstowa zawierająca ustalenia określające kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy,
  3. Rysunek studium, przedstawiający w formie graficznej ustalenia z pkt. 2,
  4. Uzasadnienie zawierające objaśnienia przyjętych rozwiązań oraz syntezę ustaleń projektu studium.

Wymagana zawartość studium, z podziałem na uwarunkowania (uwzględniane) i kierunki (określane)[8]:

UwarunkowaniaKierunki
Uwzględnia się uwarunkowania wynikające z:
  • dotychczasowego przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenu;
  • stanu:
  • warunków i jakości życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia;
  • zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia;
  • potrzeb i możliwości rozwoju gminy;
  • stanu prawnego gruntów;
  • występowania:
    • obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych;
    • obszarów naturalnych zagrożeń geologicznych;
    • udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód podziemnych;
    • terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odrębnych;
  • zadań służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych;
  • wymagań dotyczących ochrony przeciwpowodziowej.

Określa się:

  • kierunki:
    • zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów;
    • rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej;
  • kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów, w tym tereny wyłączone spod zabudowy;
  • kierunki i zasady kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej;
  • obszary oraz zasady ochrony:
  • obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym;
  • obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 oraz obszary przestrzeni publicznej;
  • obszary, dla których:
    • gmina zamierza sporządzić plan miejscowy w tym wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne;
    • obowiązkowe jest sporządzenie planu miejscowego na podstawie przepisów odrębnych, w tym wymagające przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości
  • obszary szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszary osuwania się mas ziemnych;
  • obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny;
  • obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowiązujące na nich ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej;
  • obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji lub rekultywacji;
  • granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych;
  • inne obszary problemowe, w zależności od uwarunkowań i potrzeb zagospodarowania występujących w gminie;
  • obszary, na których rozmieszczone będą urządzenia wytwarzające energię z odnawialnych źródeł, o mocy przekraczającej 100 kW oraz ich strefy ochronne[9].

Rysunek studium

Poza ustaleniami dotyczącymi kierunków zagospodarowania gminy[10], rysunek studium zawiera także wiele elementów o charakterze informacyjnym, m.in. granice obszarów i obiekty chronione na podstawie przepisów odrębnych[11]. Nie ma określonych standardów zapisu ustaleń na rysunku, jednak stosowane oznaczenia i symbole powinny umożliwiać porównanie ustaleń studium z projektem planu miejscowego[12].

Przy sporządzaniu studium mogą być wykorzystywane mapy zasadnicze, katastralne, ortofotomapy itd. Sam rysunek sporządzany jest w skali od 1:5000 do 1:25000 na mapie topograficznej[13].

Technika wykonania rysunków w poszczególnych gminach może się znacznie różnić, zwłaszcza poziomem szczegółowości (od przypominających MPZP i wskazujących dokładnie przeznaczenie terenu, do bardzo ogólnych posługujących się wskaźnikami). Utrudnia to ich porównywanie. Wiele gmin dzieli ustalenia tematycznie (infrastruktura techniczna, transport, środowisko, mieszkalnictwo itd.) i sporządza rysunki dla poszczególnych zagadnień.

Tryb opracowania i uchwalenia

  1. Uchwała rady gminy o przystąpieniu do sporządzania studium.
  2. Czynności wójta (burmistrza, prezydenta miasta):
    • ogłoszenie o uchwale (w prasie, w obwieszczeniu, w sposób zwyczajowo przyjęty na danym obszarze),
    • ustanowienie co najmniej 21-dniowego terminu na składanie wniosków dotyczących studium,
    • pisemne zawiadomienie organów doradczo-opiniodawczych,
    • sporządzenie projektu z jednoczesnym rozpatrzeniem złożonych wniosków,
    • zaopiniowanie projektu przez właściwą komisję architektoniczno-urbanistyczną,
    • uzgodnienie projektu z zarządem województwa,
    • uzgodnienie projektu z wojewodą,
    • zaopiniowanie projektu przez:
      • starostę powiatowego,
      • gminy sąsiadujące,
      • wojewódzkiego konserwatora zabytków,
      • wojewódzkiego inspektora sanitarnego,
      • regionalnego dyrektora ochrony środowiska,
      • inne właściwe organy (m.in. wojska, ochrony granic, bezpieczeństwa państwa, nadzoru górniczego, administracji geologicznej)
    • wniesienie ewentualnych poprawek;
    • ogłoszenie o wyłożeniu projektu (co najmniej 7 dni przed wyłożeniem);
    • wyłożenie projektu (na co najmniej 21 dni) i dyskusja publiczna o projekcie;
    • ustanowienie co najmniej 21-dniowego terminu do wnoszenia uwag;
    • przedstawienie radzie gminy projektu studium wraz z listą nieuwzględnionych uwag.
  3. Uchwała rady gminy w przedmiocie przyjęcia studium.
  4. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) przekazuje uchwałę z załącznikami i dokumentami do oceny zgodności z przepisami prawa właściwemu wojewodzie.

Dokument przyjmowany jest uchwałą rady gminy, przy czym zarówno tekst jak rysunek studium stanowią załączniki do tej uchwały[14] (w przeciwieństwie do planu miejscowego, którego tekst jest treścią uchwały).

Każda zmiana studium odbywa się w takim trybie w jakim jest ono uchwalane (tak samo jak w przypadku planu miejscowego)[15]. W przypadku uzupełnienia studium o pojedyncze ustalenia, efektem jest ujednolicony tekst i rysunek, z wyróżnieniem zmian[16].

Od listopada 2008 roku dla studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy konieczne jest również przeprowadzenie, równolegle do procedury planistycznej, strategicznej oceny oddziaływania na środowisko[17]. Procedura ta wiąże się między innymi z opracowaniem prognozy oddziaływania na środowisko.

Zobacz też

Przypisy

  1. Art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
  2. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym [uchylona w 2003] (Dz.U. z 1994 r. nr 89, poz. 415)
  3. P. Kwaśniak, "Plan miejscowy...", str. 52.
  4. Art. 9 ust. 5 ustawy
  5. poprzez wymóg stwierdzenia przez Radę nienaruszania ustaleń studium przez plan, przed jego uchwaleniem - art. 20 ust. 1 ustawy
  6. P. Kwaśniak, "Plan miejscowy...", str. 58.
  7. § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 17 grudnia 2021 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
  8. Art. 10 ust 1 i 2 ustawy
  9. Art. 10 ust. 2a ustawy
  10. elementy wymienione w art. 10 ust. 2 ustawy
  11. § 6 ust. 2 rozporządzenia
  12. § 6 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia
  13. § 6 ust. 1 rozporządzenia
  14. Art 12 ust. 1 ustawy
  15. Art. 27 ustawy
  16. § 8 ust. 2 rozporządzenia
  17. Art. 46 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko

Bibliografia

  • Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2022 r. poz. 503)
  • Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 17 grudnia 2021 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (Dz.U. z 2021 r. poz. 2405)
  • Piotr Kwaśniak: Plan miejscowy w systemie zagospodarowania przestrzennego. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis Sp. z o. o., 2007. ISBN 978-83-7334-882-0.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Układ komunikacji drogowej Poznań.jpg
Autor: Miejska Pracownia Urbanistyczna ul B. Prusa 3, 60-819 POZNAŃ, Licencja: CC BY 3.0
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.