Stulatek, który wyskoczył przez okno i zniknął (powieść)

Stulatek, który wyskoczył przez okno i zniknął
Hundraåringen som klev ut genom fönstret och försvann
Autor

Jonas Jonasson

Typ utworu

powieść

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Szwecja

Język

szwedzki

Data wydania

2009

Wydawca

Piratförlaget

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

2012

Wydawca

Świat Książki

Przekład

Joanna Myszkowska-Mangold

Stulatek, który wyskoczył przez okno i zniknął (szw. Hundraåringen som klev ut genom fönstret och försvann) – powieść szwedzkiego pisarza Jonasa Jonassona wydana w 2009 r. przez wydawnictwo Piratförlaget, najlepiej sprzedająca się książka w Szwecji w 2010 roku i międzynarodowy bestseller[1]. Prawa do tłumaczenia do 2013 r. zostały sprzedane w co najmniej 35 krajach. Do czerwca 2014 roku książka sprzedała się w ponad 6 milionach egzemplarzy na całym świecie[2].

Fabuła

Staruszek, którzy przeżył prawie dziesięć dekad, Allan Karlsson postanawia uciec z domu starców w Malmköping, który nie oferuje mu nic ponad monotonną dietę i nudę codziennej rutyny[3]. Za kilka godzin miał świętować swoje setne urodziny, na które zaproszono radę miasta i lokalną gazetę, jednak nie chce się czuć jak okaz w zoo[4]. Ucieka przez okno w swoim codziennym stroju, w kapciach i z kilkoma setkami koron w kieszeni. Na dworcu autobusowym kupuje bilet, nie planując konkretnego celu podróży. Na tym samym dworcu młody człowiek prosi go o popilnowanie walizki, a gdy podjeżdża autobus, staruszek zabiera bagaż ze sobą. W walizce znajduje się pięćdziesiąt milionów koron. Allan przemierza Szwecję i doświadcza całej serii zabawnych perypetii. Za nim podąża pościg handlarzy narkotyków i policji[5][6].

Równolegle do teraźniejszości z 2005 r. czytelnik poznaje historię stuletniego życia Karlssona, który stał się mimowolnym świadkiem ważnych wydarzeń historycznych i politycznych, w niektórych przypadkach znacząco wpływając na ich rozwój. Uratował życie generałowi Franco, jadł kolację z przyszłym prezydentem Trumanem, podróżował z Song Meiling, żoną chińskiego przywódcy Czang Kaj-szeka, poznał Mao Zedonga, leciał samolotem z premierem Churchillem i pił wódkę ze Stalinem[4][7].

W 2013 roku na kanwie powieści został nakręcony film o tym samym tytule, w reżyserii Felixa Herngrena, bijąc też rekordy oglądalności już w dniu premiery. Autor Jonas Jonasson otrzymał za książkę wiele krajowych i międzynarodowych nagród, m.in.: nagrodę Bokhandlarpriset 2010, Iris Ljudbokspris, i w 2012 niemiecką nagrodę księgarzy[6].

Przypisy

  1. ”Hundraåringen” årets mest sålda bok. Svenska Dagbladet, 2011. [dostęp 2020-06-05]. (szw.).
  2. Kevin Maher: The Hundred Year Old Man Who ... became a movie star. The Times, 27 czerwca 2014. [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
  3. Kristina Maidt-Zinke: Auf einen Wodka mit Einsteins tumbem Bruder. Süddeutsche Zeitung, 2012. [dostęp 2020-06-05]. (niem.).
  4. a b Hundraåringen som klev ut genom fönstret och försvann. Piratförlaget, 2009. [dostęp 2020-06-05]. (szw.).
  5. Ekranizacja „Stulatka, który wyskoczył przez okno i zniknął” w polskich kinach od 27 czerwca. Booklips.pl, 2014. [dostęp 2020-06-05].
  6. a b Anna Dutka: Stulatek, który wyskoczył przez okno i zniknął – Jonas Jonasson. Szkice Nordyckie, 2015. [dostęp 2020-06-04].
  7. Stulatek, który wyskoczył przez okno i zniknął. Świat Książki. [dostęp 2020-06-05].

Media użyte na tej stronie

NotCommons-emblem-copyrighted.svg
Autor: , Licencja: GPL
A symbol that conveys the concept of "copyright protection". Modification of File:Commons-emblem-copyright.svg, based on File:Commons-emblem-query.svg.