Stulicha psia

Stulicha psia
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządróżopodobne
Rządkapustowce
Rodzinakapustowate
Rodzajstulicha
Gatunekstulicha psia
Nazwa systematyczna
Descurainia sophia (L.) Webb ex Prantl
H. G. A. Engler & K. A. E. Prantl, Nat. Pflanzenfam. 3(2):192. 1891
Synonimy
  • Sisymbrium sophia L.[3]

Stulicha psia (Descurainia sophia) – gatunek rośliny należący do rodziny kapustowatych. Znana też jako stulisz właściwy[4].

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzimy obszar występowania obejmuje Europę, znaczną część Azji oraz Algierię, Egipt, i Maroko w Afryce Północnej[3]. Rozprzestrzenia się też gdzieniegdzie poza rejonem swojego rodzimego występowania na obszarach o umiarkowanym klimacie[3]. W polskiej florze jest pospolitym na całym obszarze archeofitem.

Morfologia

Łodyga
Wyprostowana, wzniesiona i zwykle rozgałęziona, krótko owłosiona. Wysokość 20-100 cm.
Liście
Szarozielone, dwu- lub trzykrotnie pierzastosieczne z równowąsko lancetowatymi łatkami, nie szerszymi niż jeden milimetr. Liście gęsto gwiazdkowato owłosione.
Kwiaty
Bladożółte płatki, długie na 2 milimetry, tak duże jak kielich. Czasami brak płatków. Kwiaty w gronie bez przysadek. Kwitnie od maja do lipca, czasami do września, jest owadopylna lub samopylna.
Owoce
Wzniesiona, sierpowato zgięta łuszczyna ku górze, ok. półtora razy dłuższa od szypułki. Nasiona roznoszone są przez wiatr, a także przez ludzi i zwierzęta.

Biologia i ekologia

Roślina jednoroczna lub (czasami) dwuletnia. Siedlisko: pola, drogi, wysypiska, nasypy piaszczyste. Pospolity chwast. Jest rośliną azotolubną, dobrym wskaźnikiem gleb bogatych w azot. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Sisymbrion, Ass. Sisymbrietum sophiae[5]. Roślina trująca - ziele zawiera glukozyd siarkocyjanianowy i w większych ilościach jest lekko trujące[6].

Pokrój

Płodność

Gatunek o bardzo wysokiej płodności. Liczba nasion z rośliny w stanowisku ruderalnym wynosi nieco ponad 4 tysiące, a na polach uprawnych sięga blisko 76 tysięcy. Rekordowa płodność z jednej rośliny tego gatunku to niemal 1,1 miliona nasion[7].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
  3. ↑ a b c Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-11-11].
  4. ↑ Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 133. ISBN 83-01-00129-1.
  5. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  6. ↑ Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.
  7. ↑ Elżbieta Pytlarz: Biologiczne i ekologiczne właściwości stulichy psiej (Descurainia sophia (L.) Webb ex Prantl). Praca doktorska. Wrocław: Uniwersytet Przyrodniczy, 2017.

Bibliografia

  • Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Brassicaceae spp Sturm5.jpg

1. Descurainia sophia (L.) Webb ex Prantl, syn. Crucifera sophia (L.) E.H.L.Krause
2. Sisymbrium strictissimum L., syn. Crucifera strictissima (L.) E.H.L.Krause

Original Description
1. Wellsame, Crucifera sophia
2. Ganz steife Rauke, C. strictissima
Descurainia sophia eF.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0