Sučany

Sučany
Ilustracja
Widok ogólny
Herb
Herb
Państwo

 Słowacja

Kraj

żyliński

Powiat

Martin

Starosta

Vladimír Plžik[1]

Powierzchnia

33,26[2] km²

Wysokość

392[3] m n.p.m.

Populacja (2021)
• liczba ludności
• gęstość


4758[4]
142,33[5] os./km²

Nr kierunkowy

+421 43[3]

Kod pocztowy

038 52[3]

Tablice rejestracyjne

MT

Położenie na mapie kraju żylińskiego
Mapa konturowa kraju żylińskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Sučany”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Sučany”
Ziemia49°06′10″N 18°59′38″E/49,102778 18,993889
Strona internetowa

Sučany – duża (ok. 4,7 tys. mieszkańców) wieś w powiecie Martin w kraju żylińskim na Słowacji. Leży w północno-wschodniej części Kotliny Turczańskiej, w dolinie rzeki Wag, ok. 5 km na północny wschód od Martina.

Historia

Wspominane po raz pierwszy w 1258 r.[6], w XIV w. Sučany należały do „państwa” Sklabinia. Wtedy też król Węgier Karol Robert nadał Sučanom prawa miejskie i przywileje targowe, a ich mieszkańców uwolnił od prac na rzecz żupy. Od XV w. Sučany rozwijały się jako miasto prywatne (od 1541 r. – należały do rodziny Nyarych) i siedziba „państwa” Sučany, do którego należały wsie północno-wschodniej części Kotliny Turczańskiej: Podhradie, Nolčovo, Krpeľany i Konské (obecnie jest to część miejscowości Podhradie). Siedzibą „państwa” był początkowo zamek, zburzony jednak przez Jana Zápolyę w czasie walk o koronę węgierską. Miasteczko uzyskało prawo składu soli, tu też, aż do połowy XIX w., pobierane było myto za przeprawę przez Wag. Mieszkańcy zajmowali się pracą na roli, rzemiosłem (m.in. kapelusznictwem) oraz handlem obwoźnym: w XVIII i XIX w. miejscowi „szafrannicy” docierali aż na wschodnie krańce Rosji.

W II połowie XIX w. rozpoczęło się uprzemysłowienie wsi. W 1878 r. powstała cegielnia, działał też tartak i kilka innych, mniejszych zakładów. Miejscowi robotnicy uczestniczyli m.in. w marszach głodowych w Martinie w latach 1932 i 1935. W 1939 r. wybuchł tu strajk przeciw faszystowskiej polityce ówczesnego rządu słowackiego, stłumiony dopiero przez wojsko.

We wrześniu 1944 roku w rejonie Sučan toczyły się zacięte boje w czasie słowackiego powstania narodowego. Mieścił się tu m.in. sztab partyzanckiego oddziału Daniłowa.

Współczesność

Obecnie funkcjonują tu zakłady przemysłu drzewnego i materiałów budowlanych, w tym m.in. Prefa a. s., produkująca szeroką gamę prefabrykatów z betonu, żelbetu i żelbetu wstępnie sprężanego.

Miejscowość jest siedzibą szeroko znanego, renomowanego gimnazjum dwujęzycznego słowacko-angielskiego im. Milana Hodży.

Zabytki

  • Kościół katolicki z XIII w., wzniesiony przez strzechę budowlaną związaną z zakonem premonstratensów z Klasztoru pod Zniewem. Przebudowany w końcu XVI w. i ponownie ok. 1774 r., zachował jedynie niektóre detale gotyckie.
  • Kościół ewangelicki, wzniesiony w 1783 r. w stylu tzw. „urzędowego” klasycyzmu. Został przebudowany w l. 1858-59, wtedy też dobudowano wieżę.

Postacie związane z miejscowością

Dom rodzinny Juraja Langsfelda
Pomnik na rynku
Kościół katolicki
Kościół ewangelicki

Przypisy

  1. Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-11-09]. (słow.).
  2. Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva - obce [om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter)]. 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  3. a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  4. Statistical Office of the Slovak Republic: Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  5. Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva - obce. 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  6. Sučany - História. [w:] E-OBCE.sk [on-line]. TERRA GRATA. [dostęp 2017-11-09]. (słow.).

Media użyte na tej stronie

Žilina Region - outline map.svg
Autor: Caroig, Licencja: CC BY-SA 3.0
Contour map of districts in the Žilina Region, Slovakia, the same boundaries as File:Žilina Region demis background map.png
JurajLangsfeld15Slovakia3.JPG
Autor: Ing.Mgr.Jozef Kotulič, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta ilustracja pokazuje chroniony obiekt zabytkowy, posiadający numer 506-687/1 na Słowacji.
Sučany WF4 (2).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sučany. Pomnik na rynku
Sučany WF4 (3).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sučany. Catolic church
Sučany WF4.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sučany. Evangelic church