Sucellus

Sucellos
Statuetka Sucellosa z Sauvat (II-III w.)
Inne imiona	Sucellus
Występowanie	mitologia celtycka

Sucellos (łac. Sucellus) – celtyckie bóstwo o nierozpoznanej dokładnie roli i funkcjach^[1].

Występuje głównie w wierzeniach plemion galijskich, lecz kult jego znany był również w Brytanii^[1]. Wyobrażano go w postaci odzianego w tunikę, dojrzałego, brodatego mężczyzny. Jego imię dosłownie oznacza „dobrze uderzający (trafiający)”^[2][1][3], a najważniejszym atrybutem jest młot na długim trzonku^[4][2], co wraz z często towarzyszącym mu psem wskazywałoby na związek ze światem podziemnym. W wyobrażeniach występuje też z beczką lub naczyniem do picia (czarą) łączonymi z symboliką płodności^[2]. Niektóre interpretacje uznają go wprost za boga śmierci i przewodnika dusz do krainy zmarłych^[3], inne – przeciwnie, łączą go z dobroczynnym działaniem, pomyślnością i domowym ogniskiem^[4]. Wymieniony wraz z Nantosueltą na zabytku z Sarrebourg, we wschodniej Galii (Burgundia) miał szczególny związek z winobraniem^[5].

W mitologii galijskiej czasem utożsamiany jest z ojcem bogów Dagdą z mitologii iryjskiej^[2]. Jego stałą towarzyszką była Nantosuelta (dosł. Kręty Potok)^[2][4][1], choć często przedstawiano go również z Rosmertą^[6]. Na popularność ich kultu w świecie celtyckim istotny wpływ mogło mieć występowanie jako pary małżeńskiej^[5].

Na obszarze Brytanii Sucellos występuje rzadko i bezsprzecznie należy go uznać za zapożyczenie galijskie, poświadczone dość nielicznymi zabytkami^[7].

Przypisy

Bibliografia

• John i Caitlín Matthews: Mitologia Wysp Brytyjskich. Poznań: Rebis, 1997.
• Bogowie, demony, herosi. Leksykon. Kraków: Znak, 1996.
• Marjorie Leach: Uniwersalny leksykon bóstw. Poznań: Atena, 1998.
• Miranda J. Green: The Gods of Roman Britain. Princes Risborough: Shire, 2003.
• Janina Rosen-Przeworska: Religie Celtów. Warszawa: Książka i Wiedza, 1971.
• Miranda Jane Green: Mity celtyckie. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2001.