Sulejman Delvina

Sulejman Delvina

Data i miejsce urodzenia	5 października 1872 Delvina
Data i miejsce śmierci	1 sierpnia 1932 Wlora
Premier Albanii
Okres	od 30 stycznia 1920 do 14 listopada 1920
Następca	Ilias Vrioni
Minister spraw zagranicznych Albanii
Okres	od 11 lutego 1921 do 16 października 1921
Poprzednik	Ilias Vrioni
Następca	Pandeli Evangjeli

Sulejman Delvina (ur. 5 października 1872 w Delvinë, zm. 1 sierpnia 1932 we Wlorze^[1]) – albański polityk, działacz narodowy i dyplomata. Od 30 stycznia do 14 listopada 1920 premier rządu albańskiego.

Życiorys

Pochodził z zamożnej rodziny z południa Albanii. Po ukończeniu greckojęzycznej szkoły Zosimaia w Janinie studiował prawo w szkole dla urzędników osmańskich Mekteb-i Mülkiye w Stambule^[2]. Studia ukończył w 1899, a następnie podjął pracę w osmańskim ministerstwie spraw zagranicznych^[1]. W 1901 objął stanowisko profesora w liceum Galatasaray w Stambule. W Stambule nawiązał współpracę z albańskimi działaczami narodowymi, działającymi w klubie patriotycznym Bashkimi (Jedność). W 1916 przeszedł do pracy w ministerstwie spraw wewnętrznych^[1].

Po I wojnie światowej porzucił pracę urzędnika osmańskiego i związał się z Albanią. W kwietniu 1919 wyjechał na Konferencję Pokojową do Paryża jako przedstawiciel diaspory albańskiej^[2]. Był jednym z organizatorów kongresu narodowego w Lushnjë (styczeń 1920), który podjął działania na rzecz odbudowy państwowości albańskiej. Tam też został wybrany szefem nowego rządu. Podjął starania, aby uspokoić sytuację na pograniczu Kosowa i Albanii, tak aby nie prowokować interwencji armii Królestwa SHS^[3]. Rząd Delviny działał 10 miesięcy, kiedy w wyniku tarć politycznych został obalony, a Delvina zachował resort spraw wewnętrznych^[4]. Powodem dymisji jego rządu była próba zmiany osmańskiego ustawodawstwa w zakresie handlu, do czego nie miał wystarczającego poparcia w parlamencie.

W czasie rewolucji w 1924 znalazł się we Wlorze i wspierał działania Fana Noliego^[5]. Po przejęciu władzy przez Noliego, Delvina otrzymał zadanie kierowania resortem spraw zagranicznych^[4]. Klęska rządu Noliego sprawiła, że w grudniu Delvina opuścił kraj, wyjechał do Wiednia, gdzie zaczął działać w lewicowej organizacji emigracyjnej KONARE (Komitet Narodowo-Rewolucyjny). Po uchwaleniu amnestii we wrześniu 1927 Delvina ciężko chory zdecydował się wrócić do Albanii^[4]. Z uwagi na zakaz pobytu w Tiranie, zamieszkał we Wlorze, gdzie spędził ostatnie lata życia. Zmarł w 1932 i został pochowany na cmentarzu miejskim we Wlorze^[2].

Jego imię w latach 90. XX w. nadano ulicom w Tiranie, Kamzie i we Wlorze, a także gimnazjum w jego rodzinnej miejscowości.

Przypisy

Bibliografia

• Tadeusz Czekalski: Albania w latach 1920-1924 - aparat państwowy i jego funkcjonowanie. Katowice: Śląska Agencja Prasowa, 1998. ISBN 83-905123-1-9. (alb.)
• Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 122.