Sum rekini

Sum rekini
Pangasianodon hypophthalmus
(Sauvage, 1878)
Ilustracja

sum rekini
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

sumokształtne

Rodzina

Pangasiidae

Rodzaj

Pangasianodon

Gatunek

sum rekini

Synonimy
  • Helicophagus hypophthalmus Sauvage, 1878
  • Pangasius sutchi Fowler, 1937
  • Pangasius hypophthalmus (Sauvage, 1878)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1]
Status iucn3.1 EN pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania
Zasięg występowania i trasy wędrówek

Sum rekini[2] (Pangasianodon hypophthalmus) – gatunek słodkowodnej ryby sumokształtnej z rodziny Pangasiidae, poławiany gospodarczo i hodowany w celach konsumpcyjnych, pomimo dużych rozmiarów jest często spotykany jako ryba akwariowa. W Polsce sprzedawany w postaci mrożonych filetów pod handlową nazwą panga. Osiąga maksymalnie ok. 130 cm długości standardowej (SL) i 44 kg masy ciała.

Występowanie

Naturalny zasięg występowania tej ryby obejmuje rzeki Azji Południowo-Wschodniej. Jest hodowana na skalę przemysłową w wodach dorzecza Mekongu, głównie w Wietnamie, Kambodży i Tajlandii. Wielkość produkcji osiągnęła w 2005 r. około 527 548 ton.

Ryba konsumpcyjna

Sum rekini sprzedawany w Europie do celów konsumpcyjnych, pochodzący z hodowli w Wietnamie, spożywany przez dłuższy czas może być szkodliwy dla zdrowia[3]. Szczególnie nie powinny go spożywać kobiety w ciąży, ponieważ aby ryby rozmnażały się w sztucznych warunkach, podawany jest im hormon gonadotropina kosmówkowa lub Ovaprim[4].

W opinii Fundacji Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA wartość odżywcza tych ryb budzi zastrzeżenia naukowców, ze względu na metody hodowlane stosowane w produkcji (duże zagęszczenie ryb w często zanieczyszczonych akwenach, stosowanie w hodowli antybiotyków, środków bakteriobójczych, hormonów itp.). Poza tym mięso pangi, w porównaniu z rybami morskimi czy karpiem i pstrągiem, zawiera minimalne ilości cenionych przez dietetyków składników[5]. W tym samym opracowaniu stwierdzono, że spadek cen filetów suma rekiniego spowodowany jest obniżeniem jakości oferowanego surowca.

Mięso suma rekiniego charakteryzuje się niską zawartością niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych i witaminy E. Suma kwasów EPA i DHA (omega-3) w 100 g mięsa tej ryby wynosi 0,05 g[6], a witaminy E 0,11 mg/kg masy ciała[5].

Ryba akwariowa

Jest on hodowany także jako ryba akwariowa. W literaturze akwarystycznej sum rekini jest bardziej znany pod nazwą synonimiczną Pangasius sutchi. Wymaga dużych zbiorników (o długości co najmniej 140 cm). Pływa i pobiera pokarm w toni wodnej, dlatego wymaga uważnego karmienia, nie pobiera pokarmu z dna zbiornika[7]. Jest rybą żarłoczną, szybko rosnącą. Nie są rybami agresywnymi, ale mniejsze od nich ryby prędzej czy później zostaną zjedzone. Najlepszym wyborem będą duże, spokojne ryby denne np. kirysowate i stadne przebywające w środkowych lub górnych partiach wody np. paku czarnopłetwy[8].

W hodowli występuje także forma albinotyczna tej ryby, sum rekini albinos[9].

Przypisy

  1. Pangasianodon hypophthalmus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  2. Moj 1985 ↓.
  3. Ta panga była niezdrowa. [w:] Kronika Tygodnia [on-line]. Grupa Wydawnicza Słowo. [dostęp 2012-05-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 marca 2016)]. (pol.).
  4. Legendre et al. Ovulation rate, latency period and ova viability after GnRH- or hCG-induced breeding in the Asian catfish Pangasius hypophthalmus (Siluriformes, Pangasiidae). „Aquatic Living Resources”. 13 (3), s. 145–151, 2000. DOI: 10.1016/S0990-7440(00)00148-0. (ang.). 
  5. a b Ewa Siemieńska. Polski handel zagraniczny rybami, owocami morza i ich przetworami w 2008 roku (format pdf). „Agroekspres”. 564(18), 7 maja 2009. Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA. 
  6. Lucyna Polak-Juszczak. Ryby z Zalewu Wiślanego lepsze od pangi. „Magazyn Przemysłu Rybnego”. 6 (60), 2007. 
  7. Wally Kahl, Burkard Kahl, Dieter Vogt, Atlas ryb akwariowych, Henryk Garbarczyk (tłum.), Eligiusz Nowakowski (tłum.), Warszawa: Delta W-Z, 2000, ISBN 83-7175-260-1.
  8. Sum Rekini • Sumy Rekinie, Panga, akwarium, hodowla, rybyakwariowe.eu [dostęp 2018-04-10] (ang.).
  9. Sum Rekini • Sumy Rekinie, Panga, akwarium, hodowla, rybyakwariowe.eu [dostęp 2018-05-19] (ang.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Hal - Pangasianodon hypophthalmus - 4.jpg
Autor: Emőke Dénes, Licencja: CC BY-SA 4.0
Albino iridescent shark (Pangasianodon hypophthalmus) in Southend-on-Sea aquarium, England.
Pangasiidae - Pangasius hypophthalmus.JPG
Autor: Hectonichus, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pangasius sanitwongsei (juvenile), at the Museo di Storia Naturale e del Territorio, Calci (Province Pisa), Italy
Hal - Pangasianodon hypophthalmus - 1.jpg
Autor: Emőke Dénes, Licencja: CC BY-SA 4.0
Albino iridescent shark (Pangasianodon hypophthalmus) in Southend-on-Sea aquarium, England.
Aquarium de Dunkerque Pangasianodon albinos 08102017.jpg
Autor: Vassil, Licencja: CC0
Pangasius sutchi ( Pangasianodon hypophthalmus ) albinos, à l'Aquarium de Dunkerque.
Hal - Pangasianodon hypophthalmus - 2.jpg
Autor: Emőke Dénes, Licencja: CC BY-SA 4.0
Albino iridescent shark (Pangasianodon hypophthalmus) in Southend-on-Sea aquarium, England.
Hal - Pangasianodon hypophthalmus - 3.jpg
Autor: Emőke Dénes, Licencja: CC BY-SA 4.0
Albino iridescent shark (Pangasianodon hypophthalmus) in Southend-on-Sea aquarium, England.
Status iucn3.1 EN pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
P hypophthalmus migrations.gif
Autor: Cymothoa exigua, Licencja: CC BY-SA 3.0
Distribution and migration pathways of Pangasianodon hypophthalmus, based on information from http://www.mrcmekong.org/programmes/fisheries/mig_pangasianodon_h.htm and N. Van Zalinge, Lieng Sopha, Ngor Peng Bun, Heng Kong, J. Jørgensen: Status of the Mekong Pangasianodon hypophthalmus resources, with special reference to the stock shared between Cambodia and Viet Nam. In: MRC Technical Paper. Nr. 1, Mekong River Commission, Phnom Penh 2002, ISSN 1683-1489 (http://www.mrcmekong.org/download/free_download/Technical_paper1.pdf)

orange - March to May

dark green - May to September

red - October to February

shaded region: spawning region of the southern Mekong population between Khone Falls and Kratie