Surja

Surja – figura ze świątyni w Konarak

Surja (sanskr. सूर्य sūrya „słońce”) – solarne bóstwo wedyjskie, personifikacja słońca występujące również w późniejszych tekstach mitologii indyjskiej. Bóg Surja przemierza przestrzeń wokół góry Meru w swym rydwanie w okresie doby.

Jeden z nawagraha, władał niedzielą, zsyłał niepokój, choroby i cierpienia[1].

Ikonografia

Prawdopodobnie bóstwo pochodzenia irańskiego, przedstawiany w stroju irańskiego wojownika, w butach. Przemieszcza się po niebie w rydwanie zaprzężonym w siedem koni, powożonym przez Arunę (personifikacja świtu). Surjopaniszad uważa go za Najwyższą Rzeczywistość[2].

W późniejszym hinduizmie stracił na znaczeniu, wchłonięty przez postać Wisznu.

Świątynie

Ważniejsze świątynie hinduistyczne poświęcone bogu Słońca w Indiach:

  • Świątynia Surji w Konarak
  • Świątynia Słońca w Modhera
  • Dakshinaarka, Gaya, Bihar
  • Bhramanya Dev, Unao, Madhya Pradesh
  • Surya Pahar, Asam
  • Suryanaar, w pobliżu Kumbhakonam, Tamilnadu
  • Suryanarayanaswamy, Arasavilli, Andhra Pradesh

Zobacz też

Przypisy

  1. M.Jakimowicz-Shah, A.Jakimowicz: Mitologia indyjska. Warszawa: WAiF, 1982, s. 332. ISBN 83-221-0176-7.
  2. Surja. W: Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red.nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 1998, s. 245, seria: Słowniki Encyklopedyczne „Książnicy”. ISBN 83-7132-370-0.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Surya-Konarak.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC BY-SA 1.0