Susan Sarandon
Ten artykuł od 2022-12 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Susan Sarandon (2008) | |
Imię i nazwisko | Susan Abigail Tomalin |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Zawód | |
Współmałżonek | Chris Sarandon (1967–1979) |
Lata aktywności | od 1970 |
Susan Sarandon, właściwie Susan Abigail Tomalin (ur. 4 października 1946 w Nowym Jorku) – amerykańska aktorka i aktywistka społeczna, zdobywczyni Oscara, działaczka społeczna, ambasador dobrej woli UNICEF[1].
Życiorys
Urodziła się w Nowym Jorku jako najstarsze z dziewięciorga dzieci Włoszki Lenory Marie (z domu Criscione) i posiadającego pochodzenie angielskie, irlandzkie i walijskie Phillipa Lesliego Tomalinów.
Susan Sarandon po raz pierwszy wystąpiła przed kamerą w 1970 roku w filmie Joe. Pięć lat później zagrała u boku samego Roberta Redforda w obrazie Wielki Waldo Pepper, jednak sławę przyniosła jej główna rola żeńska w kultowym musicalu Jima Sharmana The Rocky Horror Picture Show. Kolejne występy Susan Sarandon były bardzo często owiane atmosferą skandalu. W Ślicznotce grała prostytutkę wychowującą swoją córkę w domu publicznym, scena miłości lesbijskiej z Catherine Deneuve w Zagadce nieśmiertelności sprawiła, że wielu widzów wychodziło z kina oburzonych. W roku 1982 Sarandon została po raz pierwszy nominowana do Oscara za rolę w filmie Atlantic City. Kolejne lata przyniosły kolejne sukcesy. Wystąpiła u boku Jacka Nicholsona w Czarownicach z Eastwick, a na planie Byków z Durham poznała swojego życiowego partnera, aktora Tima Robbinsa. Jednak dopiero lata 90. stały się okresem szczególnie pomyślnym w karierze artystki. W 1991 r. została po raz drugi nominowana do Oscara za rolę w obrazie Ridleya Scotta Thelma i Louise i od tamtej pory wszystkie jej kolejne filmy stają się przebojami.
Susan Sarandon jest jedną z najbardziej aktywnych aktorek Hollywood. Oprócz pracy na planie zajmuje się organizacją wielu przedsięwzięć na cele charytatywne. Szczególną uwagę zwraca na osoby chore na AIDS. W 1993 roku w trakcie uroczystości wręczania Oscarów poświęciła im nawet krótką przemowę, czym zjednała sobie nie tylko podziw, ale i poparcie ze strony wielu ludzi kina. W czasie operacji „Pustynna Burza” otwarcie krytykowała prezydenturę Busha i wojnę w Zatoce. Jest także działaczką na rzecz osób ze środowiska LGBT. Brała udział w reklamie „Love is Love is Love”, nawołującej do bezwzględnej akceptacji homo- i biseksualistów oraz osób transgenderycznych.
W 2009 roku po 23 latach związku Sarandon rozstała się ze swoim partnerem życiowym, aktorem Timem Robbinsem, z którym nigdy nie wzięła ślubu. Para ma dwójkę dzieci: syna Jacka Henry’ego Robbinsa (ur. maj 1989) i syna Milesa Robbinsa (ur. maj 1992).
W latach 1967–1979 aktorka była żoną Chrisa Sarandona. Para rozwiodła się, nie miała dzieci. Ze związku z włoskim reżyserem Franco Amurri Sarandon ma jeszcze córkę Evę Amurri (ur. marzec 1985), też aktorkę.
Filmografia
Filmy fabularne
- 1970: Joe jako Melissa Compton
- 1971: Fleur bleue jako Elizabeth Hawkins
- 1971: Mortadela jako Sally
- 1974: The Rimers of Eldritch jako Patsy Johnson
- 1974: The Whirlwind
- 1974: The Satan Murders jako Kate
- 1974: June Moon jako Eileen
- 1974: Bal kapitański (F. Scott Fitzgerald and 'The Last of the Belles' ) jako Ailie Calhoun
- 1974: Strona tytułowa (The Front Page) jako Peggy Grant
- 1974: Zakochani w Molly (Lovin' Molly) jako Sarah
- 1975: Rocky Horror Picture Show (The Rocky Horror Picture Show) jako Janet Weiss
- 1975: Wielki Waldo Pepper (The Great Waldo Pepper) jako Mary Beth
- 1976: Dragonfly jako Chloe
- 1977: Kowboj za kółkiem (The Last of the Cowboys) jako Ginny
- 1977: Druga strona północy (The Other Side of Midnight) jako Catherine Alexander
- 1977: Checkered Flag or Crash jako C.C. Wainwright
- 1978: Ślicznotka (Pretty Baby) jako Hattie
- 1978: Król Cyganów (King of the Gypsies) jako Rose
- 1979: Prawie jak w raju (Something Short of Paradise) jako Madeleine Ross
- 1980: Atlantic City jako Sally
- 1980: Nieoczekiwany romans (Loving Couples) jako Stephanie
- 1982: Kim w tej chwili jestem? (Who Am I This Time?) jako Helene Shaw
- 1982: Burza (Tempest) jako Aretha
- 1983: Zagadka nieśmiertelności (The Hunger) jako Sarah Roberts
- 1984: Kumpelski układ (The Buddy System) jako Emily
- 1985: Mussolini i Ja (Mussolini: The Decline and Fall of Il Duce) jako Edda Ciano
- 1985: Kompromitujące pozy (Compromising Positions) jako Judith Singer
- 1986: Waleczne Kobiety (Women of Valor) jako pułkownik Margaret Ann Jessup
- 1987: Czarownice z Eastwick (The Witches of Eastwick) jako Jane Spofford
- 1988: Byki z Durham (Bull Durham) jako Annie Savoy
- 1988: Sweet Hearts Dance jako Sandra Boon
- 1989: Sucha biała pora (A Dry White Season) jako Melanie Bruwer
- 1989: Styczniowy człowiek (The January Man) jako Christine Starkey
- 1990: Biały pałac (White Palace) jako Nora Baker
- 1991: Thelma i Louise (Thelma & Louise) jako Louise Sawyer
- 1992: Olej Lorenza (Lorenzo's Oil) jako Michaela Odone
- 1992: Margines życia (Light Sleeper) jako Ann
- 1992: Bob Roberts jako Tawna Titan
- 1992: Gracz (The Player) jako Susan Sarandon
- 1994: Bezpieczne przejście (Safe Passage) jako Mag Singer
- 1994: Małe kobietki (Little Women) jako Marmee March
- 1994: Klient (The Client) jako Reggie Love
- 1995: Przed egzekucją (Dead Man Walking) jako siostra Helen Prejean
- 1996: Jakubek i brzoskwinia olbrzymka (James and the Giant Peach) jako Pająk (głos)
- 1998: Mamuśka (Stepmom) jako Jackie
- 1998: Półmrok (Twilight) jako Catherine Ames
- 1998: Illuminata jako Celimene
- 1999: Nasz przyjaciel, Martin (Our Friend, Martin) jako pani Clark (głos)
- 1999: Ziemskie namiętności (Earthly Possessions) jako Charlotte Emery
- 1999: Cradle Will Rock jako Margherita Sarfatti
- 1999: Wszędzie byle nie tu (Anywhere But Here) jako Adele August
- 2000: Tajemniczy Joe (Joe Gould's Secret) jako Alice Neel
- 2000: Pełzaki w Paryżu (Rugrats in Paris: The Movie – Rugrats II) jako Coco LaBouche
- 2001: Psy i koty jako Ivy (głos)
- 2002: Siostrzyczki (The Banger Sisters) jako Lavinia
- 2002: Mila księżycowego światła (Moonlight Mile) jako JoJo Floss
- 2002: Ucieczka od życia (Igby Goes Down) jako Mimi Slocumb
- 2003: I będę żyć (Ice Bound) jako Jerri Nielsen
- 2004: Zatańcz ze mną (Shall We Dance) jako Beverly Clark
- 2004: Alfie jako Liz
- 2004: Czekając na cud (Noel) jako Rose
- 2005: Upodleni (The Exonerated) jako Sunny
- 2005: Romanse i papierosy (Romance & Cigarettes) jako Kitty Kane
- 2005: Elizabethtown jako Hollie Baylor
- 2006: Modliszka (Irresistible) jako Sophie
- 2007: Arytmetyka uczuć (Emotional Arithmetic) jako Melanie Lansing Winters
- 2007: Zaczarowana (Enchanted) jako królowa Narissa
- 2007: Bernard i Doris (Bernard and Doris) jako Doris
- 2007: W Dolinie Elah (In the Valley of Elah) jako Joan Deerfield
- 2007: Facet od W-F'u (Mr. Woodcock) jako Beverly Farley
- 2008: Speed Racer jako mama Racera
- 2008: Na rozstaju uczuć (Middle of Nowhere) jako Rhonda Berry
- 2009: Co w trawie piszczy? (Leaves of Grass) jako Daisy
- 2009: Najlepszy (The Greatest) jako Grace Brewer
- 2009: Człowiek sukcesu (Solitary Man) jako Nancy
- 2009: Nostalgia anioła (The Lovely Bones) jak babcia Lynn
- 2010: Wall Street: Pieniądz nie śpi (Wall Street: Money Never Sleeps) jako Sylvia Moore
- 2010: Jack, jakiego nie znacie (You Don't Know Jack) jako Janet Good
- 2010: Peacock jako Fanny Crill
- 2011: The Miraculous Year jako Patty Atwood
- 2011: Fight for Your Right Revisited jako matka
- 2011: Jeff wraca do domu (Jeff, Who Lives at Home) jako Sharon
- 2012: Arbitraż (Arbitrage) jako Ellen Miller
- 2012: Spadaj, tato (I Hate You, Dad) jako Mary McGarricle
- 2012: Robot i Frank (Robot & Frank) jako Jennifer
- 2012: Atlas chmur (Cloud Atlas) jako Ursula / Żółta twarz
- 2012: Reguła milczenia (The Company You Keep) jako Sharon Solarz
- 2013: Infiltrator (Snitch) jako Joanne Keeghan
- 2013: Wielkie wesele (The Big Wedding) jako Bebe McBride
- 2013: Irwin & Fran jako narrator
- 2013: The Last of Robin Hood jako Florence Aadland
- 2014: Wezwanie (The Calling) jako Hazel Micallef
- 2014: Pingpongowe lato (Ping-Pong Summer) jako Randi Jammer
- 2014: Tammy jako Pearl
- 2014: Hell & Back jako anioł Barb (głos)
- 2016: Mothers Day jako Millie
- 2016: Zoolander 2 jako ona sama
- 2017: Złe mamuśki 2: Jak przetrwać święta (A Bad Moms Christmas] jako Isis
Seriale telewizyjne
- 1971: A World Apart jako Patrice Kahlman
- 1971: Owen Marshall: Counselor at Law jako Joyce
- 1972: Search for Tomorrow jako Sarah Fairbanks
- 1973–1974: Wide World of Mystery jako Kate
- 1984: Faerie Tale Theatre jako Piękność
- 1984: Oxbridge Blues jako Natalie
- 1985: Anno Domini (A.D.) jako Livilla
- 1995: Simpsonowie (The Simpsons) jako nauczycielka baletu (głos)
- 2001: Przyjaciele (Friends) jako Jessica Lockhart
- 2002: Zwariowany świat Malcolma (Malcolm in the Middle) jako Meg
- 2003: Dzieci Diuny (Children of Dune) jako księżna Wensicja Korrino
- 2003: Freedom: A History of Us jako Mary Hagidorn
- 2005: Mad TV
- 2006–2007: Wołanie o pomoc (Rescue Me) jako Alicia Green
- 2009: Ostry dyżur (E.R.) jako Nora
- 2009, 2011: Saturday Night Live jako matka
- 2011–2012: Rockefeller Plaza 30 (30 Rock) jako Lynn Onkman
- 2012: Słowo na R (The Big C) jako Joy Kleinman
- 2015: Marilyn jako Gladys Mortenson
- 2016: Zoolander 2 jako ona sama (cameo)
Nagrody
- Nagroda Akademii Filmowej Najlepsza aktorka pierwszoplanowa: 1996 Przed egzekucją
- Nagroda BAFTA Najlepsza aktorka pierwszoplanowa: 1995 Klient
- Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych Najlepsza aktorka pierwszoplanowa: 1996 Przed egzekucją
Przypisy
- ↑ UNICEF: International Goodwill Ambassadors who served in 2005. unicef.org. [dostęp 2012-11-13]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Susan Sarandon w bazie IMDb (ang.)
- Susan Sarandon w bazie Filmweb
- Susan Sarandon w bazie Notable Names Database (ang.)
- ISNI: 0000 0001 1033 2197, 0000 0003 6857 4185
- VIAF: 115796501
- LCCN: n85138210
- GND: 123911524
- BnF: 138994034
- SUDOC: 058657142
- NLA: 35962885
- NKC: xx0010702
- BNE: XX1110801
- NTA: 073559741
- BIBSYS: 98067808
- PLWABN: 9810665323405606
- NUKAT: n2008150396
- J9U: 987007449434705171
- CANTIC: a1090329x
- CONOR: 9657955
- KRNLK: KAC2020K2914
- LIH: LNB:CU5E;=0L
- WorldCat: lccn-n85138210
Media użyte na tej stronie
Autor: David Shankbone, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Susan Sarandon at the premiere of Speed Racer at the 2008 Tribeca Film Festival.