Suszyna (województwo dolnośląskie)

Suszyna
	wieś
	; Widok z wieży widokowej
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	kłodzki
Gmina	Radków
Wysokość	380–415 m n.p.m.
Liczba ludności (III 2011)	233
Strefa numeracyjna	74
Kod pocztowy	57-410
Tablice rejestracyjne	DKL
SIMC	0855003
	Położenie na mapie gminy Radków Suszyna
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Suszyna
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Suszyna
	Położenie na mapie powiatu kłodzkiego Suszyna
	50°28′37″N 16°31′23″E/50,476944 16,523056

Wieża, krzyż, kaplice i tablica

Wieża widokowa w Suszynie

Remiza w Suszynie

Dawna szkoła

Herb pod krzyżem fundatora von Haugwitza z Piszkowic, właściciela połowy wsi w 1765 r.

Kaplica

Suszyna (niem. Dürrkunzendorf) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Radków^[4]^[5].

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Suszyna^[4]^[5]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0855010	Boguszowice	przysiółek
0855026	Mrówieniec	przysiółek

Położenie i geologia

Jest to niewielka wieś łańcuchowa w południowo-wschodniej części Wzgórz Ścinawskich. Leży na wysokości około 380–415 m n.p.m., w dość głębokiej dolince, którą spływa mały, bezimienny potok^[1]. Wzniesienia te zbudowane są z osadów czerwonego spągowca z wystąpieniami melafiru^[1]. Cenne są występujące w nim okazy minerałów i kamieni półszlachetnych (ozdobnych), szczególnie znajdowane tu szczotki ametystów i geody agatów^[6]. W przysiółku Suszyny – Mrówieńcu (niem. Finkenhübel b. Seifersdorf) w latach 1830–1840 wydobywano grafit wysokiej jakości^[7].

Historia

Suszyna zaliczana jest do najstarszych wsi ziemi kłodzkiej, została wspomniana po raz pierwszy w roku 1353 jako „czu dem dorryn Cunczendorf”, a w roku 1384 określona jako „Dorrenkunzendorf“^[8]. Przez niektórych historyków za założyciela wsi uważany jest rycerz Konrad de Reno, burgrabia kłodzki z czasów panowania na tych ziemiach księcia wrocławskiego Henryka Probusa (lata 1279–1290), który sam wzmiankowany jest w dokumentach w roku 1281^[7]. W latach 1765–1782 połowa wsi była w posiadaniu von Hemma, natomiast drugą część posiadał von Haugwitz z Piszkowic^[1].

W roku 1840 część wsi należała do hr. Magnisa, natomiast część z folwarkiem, kamieniołomem i wapiennikiem do barona von Falkenhausena^[a]^[9].

W drugiej połowie XIX w. letnicy, którzy odwiedzali pobliskie Piszkowice i tamtejszy pałac udawali się do sąsiądujących z nimi Suszyny i Mrówieńca na spacer połączony często z poszukiwaniem kamieni szlachetnych^[1]. W okresie dwudziestolecia międzywojennego Suszyna była znanym letniskiem (niem. Luftkurort, określenie polskie to „stacja klimatyczna”)^[1]. Letniskowa funkcja wsi utrwaliła się wtedy na dobre^[1]. W małej wsi funkcjonowały dwa hotele (jeden w Mrówieńcu), 3 sklepy (jeden w Mrówieńcu) i poczta (u kowala). Wśród rzemieślników działali tutaj: kowal, kołodziej, stolarz i jeden rzeźbiarz w drewnie.

W tym też okresie Suszyna była szybowiskiem górskim, działała tu szkółka szybowcowa^[10]^[6].

Po ukończeniu studiów, objął tu w 1930 roku swoją pierwszą posadę nauczycielską Alois Bartsch (1902–1982), niemiecki nauczyciel, pisarz, dokumentalista ziemi kłodzkiej^[11].

Demografia

Po 1945 osiedlili się tu Polacy, według danych z 1947 roku najwięcej przybyło ich z województwa krakowskiego – 203, oraz z Kresów: z lwowskiego – 83 i tarnopolskiego – 66. Wieś utraciła funkcje letniskowe. Lotnisko i szkoła szybowcowa uległy dewastacji (w budynku szkoły działała wiejska świetlica)^[7]. Wieś jednak częściowo się wyludniła, ma obecnie charakter wyłącznie rolniczy^[9]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 233 mieszkańców^[2].

Wieża widokowa

W grudniu 2014 w miejscowości wybudowano 27-metrową wieżę widokową. Na 22. metrze znajduje się platforma widokowa. Budowa wieży dofinansowana została z Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska – Rzeczpospolita Polska 2007–2013 w ramach projektu pod nazwą „Miejsca pełne widoków w Euroregionie Glacensis”. Widok obejmuje Szczeliniec Wielki, Broumowskie Ściany, masyw Wielkiej Sowy aż do Przełęczy Jugowskiej, Góry Bardzkie i Masyw Śnieżnika. Wieża kosztowała 1,1 mln złotych^[12]^[13].

Szlaki turystyczne

Gorzuchów – Suszyna – Raszków – Wambierzyce^[14]

Uwagi

↑ Prawdopodobnie chodzi tu o barona Konrada von Falkenhausena z pałacu w Wolanach.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 427–429. ISBN 83-85773-06-1.
↑ ^a ^b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1262 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
↑ ^a ^b GUS. Rejestr TERYT.
↑ ^a ^b Kamienie szlachetne i ...szybowce. radkowskiewioski.pl. [dostęp 2015-01-02].
↑ ^a ^b ^c Kroniki Suszyny. radkowskiewioski.pl. [dostęp 2015-01-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-02)].
↑ Paul Klemenz: 'Ortsnamen der Grafschaft Glatz. Breslau: Ostdeutsche Verlagsanstalt, Śląska Biblioteka Cyfrowa, 1932, s. 60. [dostęp 2015-01-02].
↑ ^a ^b Beata Burtowska-Procak: Suszyna. W: Janusz Laska, Mieczysław Kowalcze: Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej. T. 3: (N-S). Kłodzko-Nowa Ruda: Kłodzkie Towarzystwo Oświatowe, 2010, s. 293. ISBN 978-83-62337-24-8.
↑ Henryk Grzybowski. Tradycje lotnicze ziemi kłodzkiej. Cz. 1. Balony, sterowce i szybowce do 1945 roku. „Rocznik Ziemi Kłodzkiej”. 2021 (t. XXVI), s. 93–94, 2021-12-01. Adam Łącki. Towarzystwo Miłośników Ziemi Kłodzkiej. ISSN 0137-4141 (pol.).
↑ Małgorzata Staniak: Bartsch Alois. W: Janusz Laska, Mieczysław Kowalcze red.: Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej. T. 1: (A–J). Kłodzko–Nowa Ruda: Kłodzkie Towarzystwo Oświatowe, 2009, s. 32–33. ISBN 978-83-60478-90-5.
↑ Od piątku widoki z Suszyny. klodzko24.pl. [dostęp 2014-12-17].
↑ Betonowy kolos w małej Suszynie. naszesudety.pl, 8 stycznia 2015. [dostęp 2016-04-26].
↑ Informacje zawarte na stronie PTTK Strzelin; dostęp: 2015-05-13.

Bibliografia

Marek Staffa (redakcja): Słownik geografii turystycznej Sudetów, T. 15 Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy, I-BiS, Wrocław 1994, ISBN 83-85773-06-1.

[falk-9] Prawdopodobnie chodzi tu o barona Konrada von Falkenhausena z pałacu w Wolanach.

[staffa-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 427–429. ISBN 83-85773-06-1.

[GUS-2] GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1262 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[R2013-4] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).

[teryt-5] GUS. Rejestr TERYT.

[radwio-6] Kamienie szlachetne i ...szybowce. radkowskiewioski.pl. [dostęp 2015-01-02].

[kronik-7] Kroniki Suszyny. radkowskiewioski.pl. [dostęp 2015-01-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-02)].

[klem-8] Paul Klemenz: 'Ortsnamen der Grafschaft Glatz. Breslau: Ostdeutsche Verlagsanstalt, Śląska Biblioteka Cyfrowa, 1932, s. 60. [dostęp 2015-01-02].

[pezk-10] Beata Burtowska-Procak: Suszyna. W: Janusz Laska, Mieczysław Kowalcze: Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej. T. 3: (N-S). Kłodzko-Nowa Ruda: Kłodzkie Towarzystwo Oświatowe, 2010, s. 293. ISBN 978-83-62337-24-8.

[rzk22-11] Henryk Grzybowski. Tradycje lotnicze ziemi kłodzkiej. Cz. 1. Balony, sterowce i szybowce do 1945 roku. „Rocznik Ziemi Kłodzkiej”. 2021 (t. XXVI), s. 93–94, 2021-12-01. Adam Łącki. Towarzystwo Miłośników Ziemi Kłodzkiej. ISSN 0137-4141 (pol.).

[mstan-12] Małgorzata Staniak: Bartsch Alois. W: Janusz Laska, Mieczysław Kowalcze red.: Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej. T. 1: (A–J). Kłodzko–Nowa Ruda: Kłodzkie Towarzystwo Oświatowe, 2009, s. 32–33. ISBN 978-83-60478-90-5.

[klodzko24.pl-13] Od piątku widoki z Suszyny. klodzko24.pl. [dostęp 2014-12-17].

[naszesudety-14] Betonowy kolos w małej Suszynie. naszesudety.pl, 8 stycznia 2015. [dostęp 2016-04-26].

[szlaki-15] Informacje zawarte na stronie PTTK Strzelin; dostęp: 2015-05-13.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[a]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

Miasto	Radków
Cz. miasta Radków	Leśna Skibin
Wsie	Gajów Karłów Pasterka Raszków Ratno Dolne Ratno Górne Suszyna Ścinawka Dolna Ścinawka Górna Ścinawka Średnia Tłumaczów Wambierzyce
Integralne części wsi	Bemowo Bieganówek Błogocice Boguszowice Gorzuchówek Górne Wambierzyce Janików Jelenia Głowa Księżno Mrówieniec Nowy Świat Pasterczyk Ratno-Wambierzyce Rudawa Sarny Tłumaczówek Wygwizdów

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne