Suvasvesi

Suvasvesi
Ilustracja
Zdjęcie satelitarne jeziora
Położenie
Państwo

 Finlandia

Miejscowości nadbrzeżne

Kuopio

Wysokość lustra

81,8[1] m n.p.m.

Wyspy

688[2]

Morfometria
Powierzchnia

233,58 km²[1]

Głębokość
• średnia
• maksymalna


10,4[1] m
90[1] m

Długość linii brzegowej

1097,96 km[1]

Położenie na mapie Finlandii
Mapa konturowa Finlandii, na dole po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Suvasvesi”
Ziemia62°42′N 28°10′E/62,700000 28,166667
Suvasvesi N / S
Ilustracja
Kratery Suvasvesi N i Suvasvesi S na mapie jeziora
Ciało niebieskie

Ziemia

Średnica krateru

4 km / 3,8 km

Wiek

~85 Ma / ≥700 Ma

Suvasvesijezioro we wschodniej Finlandii koło miasta Kuopio, 18. pod względem powierzchni w kraju[3]. Tworzą je dwa zbiorniki, które powstały w obrębie dwóch blisko położonych kraterów uderzeniowych o podobnych rozmiarach. Wbrew pozorom, powstały one w różnych okresach geologicznych i ich powstanie nie było powiązane przyczynowo.

Geografia

Suvasvesi składa się z dwóch w przybliżeniu kolistych jezior, Kuukkarinselkä na północy i Haapaselkä na południu. Zbiorniki te są oddzielone przez grupę wysp. Suvasvesi ma w sumie 688 wysp. Całkowity obszar jeziora to 234 km², osiąga ono głębokość 90 m w zbiorniku Kuukkarinselkä[4].

Pochodzenie

Współcześnie potwierdzono meteorytowe pochodzenie zarówno północnego[5][4], jak i południowego zbiornika[6][7]. Ze względu na wzajemną bliskość i podobne rozmiary, postulowano, że jezioro Suvasvesi jest śladem po upadku na Ziemię niewielkiej podwójnej planetoidy. W centrum północnego krateru znajduje się mała ujemna anomalia magnetyczna, wiercenia ujawniają także osiemdziesięciometrowej grubości warstwę stopionego materiału (w tym suevitu)[4].

Badania paleomagnetyczne sugerowały, że północny krater ma wiek 230–250 milionów lat (trias) albo 770–790 milionów lat (ton)[8]. Badania radioizotopowe skał z południowego krateru (metodą argonowo-argonową) wskazywało silnie na tę drugą datę, jako że krater Suvasvesi S powstał w proterozoiku[8]. Nieoczekiwanie ta sama metoda wykazała, że próbki skał z krateru północnego zostały przetopione około 85 milionów lat temu, są więc znacznie młodsze; kratery te nie powstały zatem wskutek upadku planetoidy podwójnej[9].

Zobacz też

  • Lac à l’Eau Claire – jezioro w Kanadzie, pozostałość po upadku dwóch większych planetoid

Przypisy

  1. a b c d e Suvasvesi (04.273.1.001) (ang.). W: Järviwiki [on-line]. Finnish Environment Institute (SYKE). [dostęp 2018-01-24].
  2. Suvasvesi - oferuje wędkowanie na jeziorze kraterowym (pol.). W: FishinginFinland.fi [on-line]. [dostęp 2018-01-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-28)].
  3. Finnish lakes larger than 40 square kilometers (ang.). Finnish Environment Institute, 2007-05-16. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-30)].
  4. a b c S.C. Werner, J. Plado, L.J. Pesonen, M. Kuulusa. The Two Suvasvesi Lakes in Central Finland – A Possible Doublet Impact Structure. „64th Annual Meteoritical Society Meeting”, 2001 (ang.). 
  5. Suvasvesi N (ang.). Earth Impact Database. [dostęp 2015-04-09].
  6. Suvasvesi S (ang.). Earth Impact Database. [dostęp 2015-04-09].
  7. Fabio Donadini i inni, New Evidence for Impact from the Suvasvesi South Structure, Central East Finland, „Biological Processes Associated with Impact Events Impact Studies”, Springer Berlin Heidelberg, 2006, s. 287-307, DOI10.1007/3-540-25736-5_13.
  8. a b E. Buchner, M. Schmieder i in.. A Proterozoic 40Ar/ 39Ar Age for the Suvasvesi South Structure (Finland). „72nd Annual Meteoritical Society Meeting”, 2009. 
  9. M. Schmieder, et al.. Double and multiple impact events on Earth–Hypotheses, tests, and problems. „Meteorit. Planet. Sci”. 47, s. A341, 2012. 

Media użyte na tej stronie

Finland physical map.svg
Finland physical map, parameters equal to File:Finland location map.svg
Flag of Finland.svg
Flaga Finlandii
Legenda jezioro.gif
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro
Suvasvesi (kraatterit).png
Suvasveden kraatterit * Suvasvesi nedslagskratrar * Lake Suvasvesi impact craters
Suvasvesi-WorldWind.jpg
Lake Suvasvesi, Finland. Landsat 7 satellite image.