Suwak perski

Suwak perski
Meriones persicus[1]
(Blanford, 1875)
Ilustracja
Samica suwaka perskiego
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

myszowate

Podrodzina

myszoskoczki

Plemię

Gerbillini

Rodzaj

suwak

Gatunek

suwak perski

Synonimy
  • Gerbillus persicus Blanford, 1875[2]
  • Meriones ambrosius O. Thomas, 1919[3]
  • Tatera suschkini Kashkarov, 1925[4]
  • Meriones rossicus Heptner, 1931[5]
  • Meriones (Parameriones) persicus gurganensis G.G. Goodwin, 1939[6]
Podgatunki
  • M. p. persicus (Blanford, 1875)
  • M. p. ambrosius O. Thomas, 1919
  • M. p. baptistae O. Thomas, 1920[7]
  • M. p. gurganensis G.G. Goodwin, 1939
  • M. p. rossicus Heptner, 1931
  • M. p. suschkini (Kashkarov, 1925)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[8]
Status iucn3.1 LC pl.svg

Suwak perski[9] (Meriones persicus) – gatunek ssaka z podrodziny myszoskoczków (Gerbillinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący w południowo-zachodniej Azji[8][10].

Zasięg występowania

Suwak perski występuje w południowo-zachodniej Azji zamieszkując w zależności od podgatunku[11]:

  • M. persicus persicus – północno-środkowy i wschodnio-środkowy Iran, Afganistan i skrajny zachodni Pakistan.
  • M. persicus ambrosius – wąskie pasmo od zachodnio-środkowego do południowo-wschodniego Iranu.
  • M. persicus baptistae – południowo-wschodni Iran, skrajnie południowy Afganistan i południowo-zachodni Pakistan.
  • M. persicus gurganensis – północno-wschodni Iran.
  • M. persicus rossicus – wschodnia Turcja, południowa Armenia, południowo-zachodni i południowy Azerbejdżan oraz północno-zachodni Iran.
  • M. persicus suschkini – zachodni Turkmenistan.

Występuje również w północnym Iraku oraz zachodnim i środkowym Iranie, ale przynależność podgatunkowa nie jest znana[11].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1875 roku brytyjski zoolog i geolog William Thomas Blanford nadając mu nazwę Gerbillus persicus[2]. Holotyp pochodził z Kohrud, 72 mi (116 km) na północ od Isfahanu w Iranie[10].

Gatunek pierwotnie umieszczony w Gerbillus, potem przeniesiony do Meriones[11]. Badania morfometryczne, kariotypowe i molekularne sześciu podgatunków ujawniły ich względną pozycję filogenetyczną i zidentyfikowały trzy klady, których status nie został w pełni wyjaśniony[12]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają sześć podgatunków[11].

Etymologia

  • Meriones: gr. μηρος mēros „biodro, udo”[13].
  • persicus: łac. Persicus „perski”, od Persia „Persja” (obecnie Iran)[14].
  • ambrosius: gr. αμβροσια ambrosia „ambrozja, pokarm bogów”[15].
  • baptistae: N.A. Baptista, brytyjski taksydermista[16].
  • gurganensis: rzeka Gorgan, Iran[17].
  • rossicus: nowołac. Rossicus „rosyjski”, od Rossia „Rosja”, od średniowiecznołac. Russia „Rosja”, od ros. Рѹсь Rus’ „Ruś”[18].
  • suschkini: prof. dr Piotr Pietrowicz Suszkin (1868–1928), rosyjski zoolog, paleontolog[17][19].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 125–160 mm, długość ogona 125–190 mm, długość ucha 20–27 mm, długość tylnej stopy 36–45 mm; masa ciała 80–140 g[20]. Kariotyp: tureckie populacje 2n = 42, FNa = 74, irańskie populacje 2n = 42, FNa = 74–76[11].

Ekologia

Suwak perski jest spotykany na terenach położonych do wysokości 3250 m n.p.m. W Azerbejdżanie jest rzadki na obszarach półpustynnych, a pospolity u stóp wzgórz i na górskich stepach, często zamieszkuje suche skaliste wzniesienia; w pozostałej części obszaru jego zwyczaje są mniej znane. Prowadzi naziemny, stadny, nocny tryb życia, jest wszystkożerny[8].

Populacja

Gatunek ten zamieszkuje rozległe terytorium, ocenia się, że jest liczny, choć dodatkowe badania są potrzebne, szczególnie w Iranie. Niektórym populacjom może zagrażać długotrwała susza. Obecnie jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski[8].

Przypisy

  1. ↑ Meriones persicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ a b W.T. Blanford. Descriptions of new Mammalia from Persia and Balúchistan. „The Annals and Magazine of Natural History”. Fourth series. 16, s. 312, 1875. (ang.). 
  3. ↑ O. Thomas. Notes on gerbils referred to the genus Meriones, with descriptions of new species and subspecies. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 3, s. 270, 1919. (ang.). 
  4. ↑ Д.И. Кашкаров. Материалы к познанию грызунов Туркестана. „Труды Туркестанского Научного общества”. 2, s. 51, 1925. (ros.). 
  5. ↑ V.G. Heptner. Notizen über die Gerbillinae (Mammalia, Muridae). III. „Zoologischer Anzeiger”. 94, s. 121, 1931. (niem.). 
  6. ↑ G.G. Goodwin. Five new rodents from the eastern Elburz Mountains and a new race of hare from Teheran. „American Museum novitates”. 1050, s. 2, 1939. (ang.). 
  7. ↑ Thomas 1920 ↓, s. 934.
  8. ↑ a b c d S. Molur & M. Sozen, Meriones persicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2021-3 [dostęp 2022-01-05] (ang.).
  9. ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 262. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  10. ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Meriones (Parameriones) persicus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-05].
  11. ↑ a b c d e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 456. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  12. ↑ M. Dianat, J. Darvish, R. Cornette, M. Aliabadian & V. Nicolas. Evolutionary history of the Persian Jird, Meriones persicus, based on genetics, species distribution modelling and morphometric data. „Journal of Zoological Systematics and Evolutionary Research”. 55 (1), s. 29–45, 2016. DOI: 10.1111/jzs.12145. (ang.). 
  13. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 410, 1904. (ang.). 
  14. ↑ persicus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-05] (ang.).
  15. ↑ E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 1. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 13. (ang.).
  16. ↑ Thomas 1920 ↓, s. 935.
  17. ↑ a b J. Nijhof: Nederlandse namen voor een deel van de Knaagdieren. paulvoorhaar.nl. [dostęp 2022-01-05]. (niderl.).
  18. ↑ rossicus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-05] (ang.).
  19. ↑ suschkini, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-05] (ang.).
  20. ↑ Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 646. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Meriones persicus.jpg
Autor: Bullet, Licencja: CC BY-SA 3.0
Persian jird, female, two and a half years old