Sydney Opera House
 Budynek opery | |
| Państwo | |
|---|---|
| Stan | |
| Miejscowość | |
| Adres | 2, Macquarie Street, 2000 Sydney |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Rozpoczęcie budowy | 1959 |
| Ukończenie budowy | 1973 |
Położenie na mapie Sydney  | |
Położenie na mapie Australii  | |
Położenie na mapie Nowej Południowej Walii  | |
 33°51′25″S 151°12′55″E/-33,856944 151,215278 | |
| Strona internetowa | |
| Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ | kulturowy |
| Spełniane kryterium | I |
| Numer ref. | |
| Region[b] | Azja i Pacyfik |
| Historia wpisania na listę | |
| Wpisanie na listę | 2007 |
Sydney Opera House – gmach opery w stylu nowoczesnego ekspresjonizmu, położony na przylądku Bennelong Point w Sydney.
Opera budowana była w latach 1959–1973[1], wykonana została ze stali, betonu i szkła. Otwarcie nastąpiło 20 października 1973 – na uroczystości z tej okazji przybyła królowa Elżbieta II[1][2]. Głównymi architektami byli Jørn Utzon i Ove Arup, których projekt został wybrany spośród 233 zgłoszonych[3] przez przedstawicieli 32 państw świata[2].
Utzon został uhonorowany w 2003 roku Nagrodą Pritzkera. Budynek opery został wpisany 28 czerwca 2007 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Historia budowy
Pod koniec lat 40. XX wieku zapadła decyzja o budowie reprezentacyjnego gmachu opery. Na miejsce inwestycji wybrano półwysep Bennelong Point, na którym istniała nieczynna zajezdnia tramwajowa. W celu sfinansowania budowy zorganizowano loterię.
Konkurs architektoniczny na projekt Opery wygrał w 1957 roku duński architekt Jørn Utzon. Jury wybrało projekt spośród 233 zgłoszeń, mimo że autor nie spełnił warunków konkursu – dostarczył tylko ogólny szkic. Budowę rozpoczęto w 1959 roku. Występowały liczne trudności spowodowane nietypową formą łupin sklepienia. Wskutek tego koszty budowy przekroczyły wielokrotnie pierwotny kosztorys, a oddanie budynku do użytku w dniu święta narodowego 26 stycznia przesunięto z 1965 na 1973 rok. Wynikające z tego spory spowodowały, że autor projektu opuścił w 1966 roku Australię[2]. Grupa młodych architektów australijskich doprowadziła projekt do końca, jednak cięcia oszczędnościowe obniżyły standard wykończenia i pogorszyły akustykę.
Galeria
Funkcje gmachu Opery
Opera w Sydney mieści kilka sal przystosowanych do różnego rodzaju widowisk
- Concert Hall, o 2679 miejscach, siedziba zespołu Sydney Symphony, z estradą koncertową. Wyposażony jest w największe organy świata o trakturze mechanicznej, wyposażone w ponad 10 tysięcy piszczałek
- Joan Sutherland Theatre (Opera Theatre), teatr prosceniowy o 1507 miejscach, siedziba zespołu Opera Australia oraz The Australian Ballet
- Drama Theatre, teatr prosceniowy o 544 miejscach, użytkowany przez Sydney Theatre Company oraz inne zespoły teatralne i baletowe
- Playhouse, teatr studialny o 398 miejscach
- Studio, przestrzeń do zmiennych aranżacji wnętrza mieszcząca najwyżej 400 widzów
- Utzon Room, wielozadaniowa przestrzeń o najwyżej 210 miejscach. Jest to jedyne wnętrze zaprojektowane osobiście przez Utzona, odnowione w 2004 roku pod jego nadzorem
- Forecourt, wielozadaniowa otwarta przestrzeń do swobodnej konfiguracji, w tym możliwość zastosowania monumentalnych schodów jako siedzisk dla widzów
Literatura
- Sydney Builds an Opera House, Oswald Ziegler Publications Pty. Ltd. Sydney, 1973, ISBN 0-909586-05-5
- Bengt Ingmar Gutberlet, tłum. Barbara Niedźwiedzka: Opera, Sydney/Australia, w: tegoż, 20 najwspanialszych budowli świata. Katowice: Post Factum, 2018, s. 287-299. ISBN 978-83-8110-389-3.Sprawdź autora:2.
Przypisy
- ↑ a b Interesting facts about Sydney Opera House – Sydney Opera House (ang.). sydneyoperahouse.com. [dostęp 2018-12-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-11)].
- ↑ a b c Redakcja, Jak i dlaczego zbudowano operę w Sydney?, AustralianLiving.pl, 18 grudnia 2018 [dostęp 2018-12-18] (pol.).
- ↑ Los Angeles Times, Jorn Utzon dies at 90; Danish architect of Sydney Opera House, latimes.com [dostęp 2016-04-20].
Linki zewnętrzne
- Strona oficjalna (ang.)
- Australia – Sydney Opera House
- Sydney Opera Google Maps
- Ikony architektury: Opera w Sydney – Jorn Utzon
| Kulturowe |
|
|---|---|
| Przyrodnicze |
|
| Mieszane |
|
Media użyte na tej stronie
Autor: Dr. Blofeld, Licencja: CC BY-SA 2.0
Map of Sydney
Geographic limits of the map:
- N: -33.581°
- S: -34.115°
- W: 150.639°
- E: 151.429°
- Wolno:
- dzielić się – kopiować, rozpowszechniać, odtwarzać i wykonywać utwór
- modyfikować – tworzyć utwory zależne
- Na następujących warunkach:
- uznanie autorstwa – musisz określić autorstwo utworu, podać link do licencji, a także wskazać czy utwór został zmieniony. Możesz to zrobić w każdy rozsądny sposób, o ile nie będzie to sugerować, że licencjodawca popiera Ciebie lub Twoje użycie utworu.
- na tych samych warunkach – Jeśli zmienia się lub przekształca niniejszy utwór, lub tworzy inny na jego podstawie, można rozpowszechniać powstały w ten sposób nowy utwór tylko na podstawie tej samej lub podobnej licencji.
Flag of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO)
Autor:
This Image was created by User:Amog.
|
The Sydney Opera Houseshot in September 2007
Autor: Boyd159, Licencja: CC BY-SA 4.0
 |
This is a photo of a cultural heritage monument of Australia with id: 105738 |
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0 de
Location map of New South Wales, Australia
Autor: Diliff, Licencja: CC BY-SA 3.0
A exposure blended photo of the Sydney Opera House, as viewed from the Sydney Harbour Bridge. Taken by myself with a Canon 5D and 100mm f/2.8 macro lens.
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Roybb95~commonswiki (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Sidney Opera Teatrining umumiy ko'rinishi
Autor: Phil Whitehouse from London, United Kingdom, aka Phillie Casablanca on Flickr, Licencja: CC BY 2.0
Australia Day, Sydney Harbour, 2004