Sylwester Bartosik
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Odznaczenia | |
 | |
_01.jpg)
Sylwester Bartosik (ur. 15 stycznia 1893 w Kampinosie, zm. 16 października 1942 w Warszawie) – działacz KPP, ZWW i PPR.
Życiorys
W 1913 roku ukończył gimnazjum w Warszawie, po czym wstąpił do akademii wojskowej (Konstantynowskiej Szkoły Artyleryjskiej) w Petersburgu. Brał udział w I wojnie światowej; w 1916 roku został ciężko ranny pod Łomżą. Po wyzdrowieniu zaciągnął się do organizującego się Korpusu gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego. Po rozbrojeniu Korpusu pod Kaniowem przez Niemców przedostał się na Syberię, gdzie wstąpił do 5 Dywizji Strzelców Polskich. Po ukończeniu wojskowej szkoły lotniczej w Kurganie na Uralu walczył w 5 Dywizji przeciw Armii Czerwonej. W 1920, po rozbiciu dywizji i krótkim pobycie we Władywostoku wrócił do kraju. Następnie wstąpił do Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Bydgoszczy. Dalszą służbę pełnił w 1 pułku lotniczym w Warszawie jako kapitan. W 1932 roku na własną prośbę został zwolniony z zawodowej służby wojskowej. Pracował w różnych instytucjach jako urzędnik. W tym czasie zbliżył się do środowisk rewolucyjnych, by w końcu wstąpić do KPP, w której udzielał się do jej rozwiązania w 1938 roku. Od połowy lat 30. do 1941 był wiceprezesem Rady Nadzorczej w spółdzielni „Sklep Społeczny” na Mokotowie.
W czasie okupacji odnowił kontakty z dawnymi towarzyszami z KPP, współpracował z grupą studencką, późniejszą grupą „biuletynowców”. Następnie wstąpił do ZWW i został współredaktorem pism: „Biuletyn Radiowy” i „Zwyciężymy”. Znając kilka języków obcych prowadził nasłuch radiowy. Po powstaniu PPR wstąpił w jej szeregi i włączył się aktywnie do pracy organizatorskiej. Wkrótce został sekretarzem Komitetu Dzielnicowego PPR Warszawa-Śródmieście. Wchodził ponadto w skład komitetu redakcyjnego „Trybuny Wolności” (był redaktorem działu informacyjnego) – pisma KC PPR, i „Gwardzisty” – organu Dowództwa Głównego GL. Brał udział w zaplanowaniu akcji GL na Komunalną Kasę Oszczędności w Warszawie, zrealizowaną już po jego śmierci, 30 listopada 1942. W jego mieszkaniu spotykali się m.in. Marceli Nowotko, Paweł Finder i Hanka Sawicka. Aresztowany w nocy na 29 września 1942, po okrutnym śledztwie w al. Szucha został powieszony w publicznej egzekucji w Warszawie.
Został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera C6-2-11)[1].
W 1946 został pośmiertnie odznaczony Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy[2]. 22 sierpnia 1964 roku jego imię zostało nadane Oficerskiej Szkole Radiotechnicznej w Jeleniej Górze.
Od 5 grudnia 1977 do 9 listopada 2017 był patronem jednej z ulic na terenie dzielnicy Praga-Południe w Warszawie[3].
Przypisy
- ↑ Juliusz Jerzy Malczewski: Cmentarz komunalny (dawny Wojskowy) na Powązkach. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1975, s. 40.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 23, poz. 53
- ↑ Uchwała nr 32 Rady Narodowej Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 5 grudnia 1977 r. w sprawie nadania nazw ulicom, "Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, Warszawa, dnia 31 stycznia 1978 r., nr 1, poz. 1; Zarządzenie Zastępcze Wojewody Mazowieckiego z dnia 9 listopada 2017 r. w sprawie nadania nazwy ulicy, „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego”, Warszawa, dnia 10 listopada 2017 r., poz. 10122.
Bibliografia
- Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 1, Warszawa 1978.
- Edward Gronczewski, Walczyli o Polskę Ludową, Warszawa 1982.
- Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1945 T.1. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 35–36. ISBN 83-211-0758-3.
- Nota biograficzna Sylwestra Bartosika na stronie IPN
Media użyte na tej stronie
Sylwester Bartosik (1893-1942) – polski komunista, członek PPR i GL. Aresztowany przez Niemców i powieszony w publicznej egzekucji w dniu 16 października 1942.
Baretka: Order Krzyża Grunwaldu III klasy
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób działacza komunistycznego Sylwestra Bartosika na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie