Sylwia Spurek

Sylwia Spurek
Ilustracja
Sylwia Spurek (2022)
Pełne imię i nazwisko

Sylwia Iwona Spurek

Data i miejsce urodzenia

29 stycznia 1976
Skarżysko-Kamienna

Zawód, zajęcie

radczyni prawna, polityczka, działaczka społeczna

Narodowość

polska

Tytuł naukowy

dr. nauk prawnych
(prawo karne)

Edukacja

City University of New York

Alma Mater

Uniwersytet Łódzki

Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Wydział

Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego

Stanowisko

zastępczyni rzecznika praw obywatelskich ds. równego traktowania (2015–2019), posłanka do Parlamentu Europejskiego IX kadencji (od 2019)

Partia

Wiosna (2019), Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim (2019-2020), Zieloni – Wolny Sojusz Europejski (od 2020)

Małżeństwo

Marcin Anaszewicz
(od 2020)

Krewni i powinowaci

Anna Spurek siostra

Strona internetowa

Sylwia Iwona Spurek (ur. 29 stycznia 1976 w Skarżysku-Kamiennej) – polska prawniczka oraz działaczka społeczna i polityczna. Doktor nauk prawnych, wykładowczyni akademicka, radczyni prawna, legislatorka[1]. Specjalizuje się w prawie karnym, administracyjnym, międzynarodowym i konstytucyjnym[2]. Jest członkinią Polskiego Towarzystwa Prawa Antydyskryminacyjnego oraz Polskiego Towarzystwa Legislacyjnego. W latach 2015–2019 zastępczyni rzecznika praw obywatelskich, deputowana do Parlamentu Europejskiego IX kadencji (od 2019).

Życiorys

Wykształcenie i kariera naukowa

Od 1991 uczęszczała do II Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza w Skarżysku-Kamiennej, w którym zdała maturę w 1995[3]. W 2000 ukończyła studia prawnicze na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego[4]. Pracę magisterską poświęciła problematyce udziału organizacji kobiecych w postępowaniu cywilnym[5]. W tym samym roku była stypendystką Legal Fellowship Program i uczestniczką zajęć International Women’s Human Rights Clinic na City University of New York, w ramach którego m.in. obserwowała procesy żołnieży z byłej Jugosławii oskarżonych o gwałty na kobietach. W trakcie pobytu w Nowym Jorku zaangażowała się w kampanię wyborczą Hillary Clinton z 2000 roku[6]. W 2004 ukończyła aplikację legislacyjną[7].

Była wykładowczynią m.in. na Gender Studies na Uniwersytecie Warszawskim oraz w Polskiej Akademii Nauk na studiach podyplomowych Gender Mainstreamingu. Jest autorką publikacji z zakresu problemu przemocy w rodzinie, równego traktowania i dyskryminacji[4][8]. Posiada certyfikat specjalistki w zakresie pomocy ofiarom przemocy Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” IPZ PTP[9]. W 2012 obroniła rozprawę doktorską na temat prawnych aspektów przeciwdziałania przemocy w rodzinie, ze skupieniem na izolacji sprawcy od ofiary (jej promotorką była Eleonora Zielińska)[4][8].

Spurek zasiada w komisji eksperckiej European Vegan Summit[10].

Kariera zawodowa

Od 2002 do 2005 pracowała w Sekretariacie Pełnomocnika Rządu ds. Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn, kiedy funkcję tę pełniła Izabela Jaruga-Nowacka, gdzie zajmowała się m.in. rządowym projektem ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, którego jest współautorką. W 2005 rozpoczęła współpracę z Magdaleną Środą jako jej rzeczniczka prasowa[11]. W latach 2008–2015 była członkinią Zespołu do spraw Europejskiego Trybunału Praw Człowieka przy Ministerstwie Spraw Zagranicznych. W latach 2010–2012 była przedstawicielką Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w Komitecie Ochrony Praw. Do 2014 była radcą Prezesa Rady Ministrów w Departamencie Prawnym Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Następnie, do czerwca 2015 była wiceszefową Biura Pełnomocniczki Rządu do Spraw Równego Traktowania i odpowiadała między innymi za koordynację prac rządowych nad ratyfikacją Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej[9]. 22 września 2015 została zastępczynią rzecznika praw obywatelskich ds. równego traktowania[12]. Złożyła rezygnację z tej funkcji z dniem 28 lutego 2019[13], w związku z planami zaangażowania politycznego[2].

Działalność społeczna

Współfundatorka pierwszego w Polsce wegańskiego think-thanku Green REV Institute[14]. Od 2021 publikuje podcast Prawo Spurek, w którym porusza problem łamania praw kobiet, zwierząt i mniejszości[15]. Podcast pojawia się na łamach Krytyki Politycznej i w serwisach podcastowych.

W marcu 2019 wraz z partnerem Marcinem Anaszewiczem wydała książkę Związek partnerski, rozmowy o Polsce, a cały zysk ze sprzedaży książki został przekazany na rzecz fundacji Międzynarodowy Ruch na Rzecz Zwierząt Viva![16].

Prawa kobiet

Ekspertka European Institute for Gender Equality (UE)[17], Gender Equality Unit (CoE)[18] i United Nations Population Fund (UNDP)[19]. W latach 2017–2019 członkini zarządu Equinet[20]. Do 2019 członkini honorowa Rady Programowej Funduszu Feministycznego Femfund, zbierającego fundusze i przyznającego granty organizacjom feministycznym.

Nasza Konwencja Sylwia Spurek
Nasza Konwencja

Od 2019 roku bierze udział w obchodach 16 Dni Przeciw Przemocy z uwagi na Płeć. W 2021 roku z tej okazji wydała bezpłatną publikację Nasza Konwencja stanowiącą pierwsze, pełne wydanie treści Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej[21]. W 2022 roku swoją kampanię społeczną poświęciła cyberprzemocy wobec kobiet. W spocie wideo zamieściła prawdziwe komentarze i groźby, które otrzymała pod swoimi wpisami w mediach społecznościowych[22]. Z okazji kampanii 16 Dni Przeciw Przemocy wobec Kobiet dwukrotnie wysyłała list do Ursuli von der Leyen, zwracając uwagę na problem przemocy wobec kobiet i wskazując zapobiegawcze i pomocowe środki prawne i pozaprawne, które powinna rozważyć Komisja Europejska[23]. W 2020 roku wysłała podobny list do Mateusza Morawieckiego, w sprawie ratyfikacji Konwencji Antyprzemocowej[24].

Spurek wsparła Czarny Protest w 2020 r.[25]

Określiła cyberprzemoc wobec kobiet jako „nową twarz starego problemu”[26]. Spurek podkreśla, że mężczyźni również doświadczają tej formy przemocy, ale w sowich działaniach pragnie zwrócić uwagę na skalę i charakter przemocy, jakiej doświadczają kobiety – mówi, że jest ona specyficzna, wskazując, że kobiety atakowane są za wygląd, życie prywatne, rodzinne, intymne, grozi się im przemocą seksualną, czego nie doświadczają zazwyczaj mężczyźni[27].

Kwestia przemocy

Spurek apeluje o walkę z przemocą poprzez zmianę systemu ochrony. Jedną z reform, jaką zaproponowała, jest przeniesienie odpowiedzialności za obdukcję z ofiary na organy ścigania[28]. Podniosła potrzebę podnoszenia świadomości społecznej i edukowania służb, które interweniują w przypadkach przemocy, zwłaszcza domowej[27]. Apeluje o usystematyzowanie pomocy, na jaką mogą liczyć ofiary – pomoc prawną, psychologiczną, administracyjną[27].

Sylwia Spurek i Terry Reintke podczas demonstracji w sprawie ratyfikacji Konwencji Stambulskiej pod Komisją Europejską w 2021 roku.
Sylwia Spurek i Terry Reintke podczas demonstracji w sprawie ratyfikacji Konwencji Stambulskiej pod Komisją Europejską (2021)

Jako zastępczyni rzecznika praw obywatelskich ds. równego traktowania, Spurek zwracała uwagę na problem przemocy, jakiej doświadczają dzieci i kar cielesnych[29]. Podnosiła tę tematykę również po zakończeniu pracy na tym stanowisku i jako polityczka[30].

W 2019 roku w swojej kampanii w ramach 16 Dni Przeciw Przemocy wobec Kobiet przyznała, że była ofiarą przemocy jak dziecko[31].

Zaapelowała o uznanie każdej formy cyberprzemocy za przestępstwo we wszystkich Państwach Członkowskich[32].

Prawa mniejszości i LGBTQIA+

Regularnie uczestniczy w marszach równości w Polsce. Aktywnie działa na rzecz praw mniejszości, w tym osób LGBTQIA+. Domaga się uznania ich praw, w tym równości małżeńskiej, prawa do adopcji, nowoczesnych regulacji dot. uzgodnienia płci lub korekty płci, dobrej edukacji antydyskryminacyjnej i ochrony przed mową nienawiści[33]. Podczas marszu równości w Szczecinie w 2022 roku Spurek stwierdziła, że „przyzwoity człowiek, każdy polityk i każda polityczka powinien stać tu – tu, gdzie szacunek i gdzie akceptacja”. Dodała też, że każda osoba stojąca na czele partii opozycyjnej, mająca ambicje na naprawę Polski „po PiS”, ma obowiązek stać ramię w ramię z osobami, których prawa są łamane – z gejami, lesbijkami i osobami transpłciowymi[34].

W 2018 r. zwróciła uwagę na dyskryminację osób pochodzenia romskiego. Podkreśliła, że w Polsce w niektórych szkołach tworzone są klasy przeznaczone wyłącznie dla dzieci romskich, w których w jednej klasie umieszczane są dzieci w różnym wieku. Dzieci te również często umieszczane są w szkołąch specjalnych, częściej, niż ich rówieśnicy innego pochodzenia. Spurek wskazała, że państwo powinno wdrożyć odpowiednie programy integracyjne i edukacyjne dla całego społeczeństwa.

Prawa zwierząt

Sylwia Spurek deklaruje się jako weganka (wegetarianka od 2012 r., weganka od 2015 r.) i obrończyni praw zwierząt[2]. Jest propagatorką języka, który podkreśla autonomię i podmiotowość zwierząt[35][36].

Działalność polityczna

Sylwia Spurek w Europarlamencie w Strasburgu w 2022 r.
Sylwia Spurek w Europarlamencie w Strasburgu (2022)

Z początkiem marca 2019 zaangażowała się w polityczny projekt Roberta Biedronia – partię Wiosna[37]. Z listy tej partii w wyborach w tym samym roku uzyskała mandat posłanki do Parlamentu Europejskiego w okręgu wielkopolskim[38], startując w okręgu numer 7 (Poznań) i uzyskując 55 306 (4,61%) głosów – co stanowiło drugi wynik w kraju[39]. Dołączyła do frakcji Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim. Została członkinią Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, a także zastępcą członka Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności; Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi; Delegacji do spraw stosunków z Kanadą[40]. 28 października 2019 zrezygnowała z członkostwa w Wiośnie[41]. 28 września 2020 odeszła z frakcji S&D, a dwa dni później dołączyła do frakcji Zieloni – Wolny Sojusz Europejski[42]. Pełni funkcję wiceprzewodniczącej europarlamentarnej Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (FEMM). Członkini-zastępczyni Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (LIBE) i Komisji śledczej ds. zbadania stosowania oprogramowania Pegasus i równoważnego oprogramowania szpiegowskiego służącego inwigilacji (PEGA)[43]. W ramach komisji FEMM i LIBE aktywnie działa na rzecz ratyfikacji Konwencji Stambulskiej przez Unię Europejską. Jest reporterką cieniem raportu na temat tej Konwencji. Z ramienia komisji FEMM pracuje na rzecz przyjęcia dyrektywy antyprzemocowej. Jako reporterka cień uczestniczyła w pracach nad raportami dot. między innymi praw osób z niepełnosprawnościami, demokracji czy przypadków molestowania w instytucjach unijnych. W grudniu 2021 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję dotyczącą zwalczania cyberprzemocy. Spurek była jego sprawozdawczynią[44].

Spurek jest członkinią parlamentarnej intergrupy poświęconej dobrostanowi zwierząt prowadzonej przez Eurogroup for Animals[45] i intergrupy do spraw praw osób LGBTQI prowadzonej przez ILGA Europe[46].

W 2019 roku dołączyła do grupy eurodeputowanych monitorujących kwestię poszanowania demokracji w Państwach Członkowskich[47]. W 2020 r. wraz z Terry Reintke wystosowała list do władz Polski wezwając do dialogu i wysłuchania postulatów protestujących przeciwko ograniczeniu prawa do aborcji. Pod listem podpisało się ponad 100 Posłów i Posłanek do Parlamentu Europejskiego oraz Posłów i Posłanki Rady Narodowej Austrii[48].

Jest autorką propozycji „5 dla branży roślinnej”, która przewiduje: zakaz reklamy mięsa, mleka, jaj; likwidację funduszy promocji tych produktów; powołanie funduszu promocji weganizmu; zajęcia od przedszkola „klimat i prawa zwierząt”; 0% VAT na zamienniki mięsa, mleka, jaj[49]. Propozycja ta nie spotkała się z poparciem żadnego z ugrupowań politycznych w Polsce[50].

W 2021 roku zaproponowała „Nową 5 dla zwierząt”, która przewiduje: zakaz wykorzystywania zwierząt w cyrkach, delfinariach plus zakaz polowań, w tym wędkarstwa do 2023, zakaz otwierania nowych hodowli do 2025, zakaz badań z wykorzystaniem zwierząt do 2030,100 proc. zakaz hodowli zwierząt do 2040, jak najszybsze wprowadzenie ochrony zwierząt do polskiej Konstytucji[51].

W 2022 roku w ramach swojego programu parlamentarnego „Wolni od Ferm” wydała bezpłatne eksperckie opracowanie Smród, krew i łzy. Włącz myślenie, bądź zmianą, które skupia się na wpływie farm przemysłowych i sektora hodowlanego w Polsce na środowisko, prawa człowieka i prawa zwierząt[52].

Życie prywatne

27 czerwca 2020 wyszła za mąż za Marcina Anaszewicza[53], z którym jest związana od 2001. Para żyła w konkubinacie z wyboru, aby okazać wsparcie dla par jednopłciowych, które nie mają możliwości wstąpienia w związek małżeński[54]. Spurek i Anaszewicz wzięli ślub w 2020 roku, bojąc się o swoją sytuację prawną podczas pandemii COVID-19[55]. Para nie ma dzieci[16].

Spurek jest osobą autystyczną[56].

Poglądy i krytyka

Feminatywy

Jest przeciwniczką tzw. męskiej dominacji językowej i określa siebie, używając żeńskich końcówek w zawodach, które wykonuje[1].

Kwestia przemocy

Sylwia Spurek jest krytykowana za wypowiedzi, w których mówi, że „przemoc ma płeć i jest to płeć męska”[57][58] – według krytykujących sugerujące, że jedynie mężczyźni dopuszczają się przemocy domowej[59][60]. Odnosząc się do tej krytyki, Sylwia Spurek w wywiadzie powiedziała[58]:

Często powtarzam, że nie umniejszam krzywdy żadnej z ofiar, zdaję sobie sprawę, że bardzo różne grupy, także mężczyźni, doświadczają przemocy w rodzinie. Z tym, że to „także” nie może oznaczać: porównywalnie. Statystyki są bardzo wyraźne, pokazują, że większość dorosłych ofiar to kobiety.

Otwarcie krytykuje Ursulę von der Leyen za brak działań na rzecz ratyfikacji Konwencji Stambulskiej[27].

W 2020 r. pochwaliła inicjatywę rządu PiS, która wprowadziła policyjny nakaz opuszczenia domu przez sprawcę przemocy[61]. Spurek zabiegała o ten mechanizm od 2003 r., jednak żaden rząd nie wprowadził takiego zapisu do porządku prawnego[27].

Równouprawnienie

Spurek opowiada się za równością płci. Popiera zrównanie wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn[62]. Podniosła problem braku popularności urlopu rodzicielskiego wśród mężczyzn[62].

Prawa reprodukcyjne

Spurek uważa prawo do aborcji za prawo człowieka, a procedurę usuwania ciąży za zwykłe świadczenie medyczne[63][64]. Spurek wyraziła nadzieję, że interwencja unijna w sprawie praw reprodukcyjnych będzie stanowiła początek debaty o zmianie traktatów i poszerzaniu kompetencji unijnych. Uważa, że kolejne przypadki łamania praw obywateli i obywatelek UE, a także naruszania praworządności w Państwach Członkowskich jednoznacznie wskazują na potrzebę przekazania kompetencji w sferze ochrony zdrowia instytucjiom unijnym[65]. Otwarcie skrytykowała Komisję Europejską, w tym komisarkę Dalli, za brak inicjatywy w sprawie ochrony praw reprodukcyjnych i za niechęć do zmiany swoich kompetencji[66].

W 2019 r. Spurek powiedziała, że kobiety i dziewczynki powinny mieć dostęp do przystępnej cenowo i nowoczesnej antykoncepcji, np. poprzez refundację środków antykoncepcyjnych[67]. W 2020 r. skrytykowała działania Rzecznika Praw Dziecka Mikołaja Pawlaka, po decyzji o usunięciu tmeatu antykoncpecji ze szkolnych podręczników[68].

Spurek skrytykowała deklaracje Donalda Tuska, gdy ten obiecał, że jeżeli Platforma Obywatelska wygra wybory w 2024 roku, zagwarantuje legalny dostęp do aborcji do 12. tygodnia ciąży po konsultacji pacjentki z lekarzem. We wpisie w portalu społecznościowym Twitter, zapytała: Przez lata, ręka w rękę z kościołem tworzył piekło kobiet, a teraz wysyła nas na konsultacje?. Podkreśliła, że prawa reprodukcyjne kobiet nie powinny być przedmiotem politycznej gry[69].

W 2021 roku, podczas głosownia w Parlamencie Europejskim w sprawie dostępu i praw aborcyjnych w Polsce, Spurek zaproponowała powołanie w Polsce komisji śledczej ds. aborcji, która miałaby za zadanie zbadać kwestięzaniedbań i zaniechań organów państwowych w latach 1989-2021[70].

W 2022 Spurek zagłosowałą za rezolucją Parlamentu Europejskiego, która proponuje wpisanie prawa do bezpiecznej i legalnej aborcji do Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej[71].

Prawa zwierząt

Sylwia Spurek na finale Marszu Wyzwolenia Zwierząt w Warszawie (2021)

21 stycznia 2020, na pięć dni przed Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu, Sylwia Spurek na swoim Twitterze udostępniła grafikę australijskiej artystki Jo Frederiks, na której znajdowały się krowy mleczne w pasiastych koszulach zdobionych Gwiazdą Dawida[72]. Zwierzęta były związane łańcuchem, a za nimi kryła się pokryta krwią ściana. Eurodeputowana utrzymywała, iż jej wpis miał jedynie skłonić do refleksji na temat praw zwierząt[73], jednak w mediach pojawiły się oskarżenia o antysemityzm i relatywizowanie ludzkiego cierpienia[74][75][76][77][78][79][80][81][82]. Na zarzuty Sylwia Spurek odpowiadała, powołując się na cytat z Isaaca Singera[83]:

Zadowolenie, z jakim człowiek może robić z innymi gatunkami, co tylko mu się podoba, ilustruje najskrajniejsze teorie rasistowskie, zasadę według której silniejszemu wszystko wolno.

Spurek jest przeciwniczką eksperymentów na zwierzętach. Uważa je za nieskuteczne i nieetyczne[84]. Gdy w 2019 roku światło dzienne ujrzały doniesienia, co do nielegalnych i skrajnie niehumanitarnych eksperymentów na zwierzętach w laboratorium LPT pod Hamburgiem, Spurek rozpoczęła współpracę z organizacjami pozarządowymi w celu wyjaśnienia sytuacji. Otwarcie skrytykowała wtedy prawo unijne i działania Instytucji UE[85].

Jest zwolenniczką zakazu hodowli zwierząt, wędkarstwa, jeździectwa i polowań[86][87].

W 2020 r. Spurek zgłosiła sprzeciw wobec procedowania przez Sejm projektu dopuszczającego udział dzieci w polowaniach. Przy tej okazji skrytykowała brak reakcji Rzecznika Praw Dziecka Mikołaja Pawlaka, podkreślając, że stykanie się z zabijaniem i cierpieniem zwierząt źle wpływa na rozwój psychiki u nieletnich[88].

Ochrona środowiska naturalnego

Opowiada się za koniecznością odejścia od węgla w polskiej i światowej energetyce[89]. Krytycznie oceniła inwestycję w przekop Mierzei Wiślanej oceniając ją jako projekt zbędny, kosztowny i szkodliwy dla środowiska[90]. W 2022 roku poparła apel organizacji pozarządowych przeciw budowie muru na granicy polsko-białoruskiej, wskazując na jego szkodliwość dla ekosystemu Puszczy Białowieskiej[91].

Sylwia Spurek podczas pierwszego Forum Bezpiecznej Żywności w Warszawie (2022)
Sylwia Spurek podczas pierwszego Forum Bezpiecznej Żywności w Warszawie (2022)

System produkcji żywności

Spurek poświęca dużą część swojej działalności zmianie systemu produkcji żywności. Opowiada się za zaprzestaniem finansowania sektora produkcji zwierzęcej. Podkreśla, że zdrowa, zrównoważona żywność powinna być dostępna cenowo, a dotacje przeznaczone na badania i rozwój, wsparcie inwestycji ferm przemysłowych, produkcję paszy dla zwierząt powinny być przekierowane do sektora produkcji roślinnej[92]. Poparła podwyższenie kwot podatku VAT na produkty odzwierzęce[93]. Spurek zaproponowala też 0% podatku VAT na produkty roślinne[94]. Wskazuje, że produkcja żywności w ten sposób prowadzi również do ubóstwa żywnościowego[95]. Opowiedziała się za wycofaniem programu „Mleko w szkole” określając go jako indoktrynizujący[96]. Podkreśla, że obecny system produkcji żywności również odpowiada za katastrofę klimatyczną, niszczy bioróżnorodność, dostarczając niezdrowej żywności, która przyczynia się do cierpienia ludzi i zwierząt[97]. Otwarcie krytykuje działania Komisji Europejskiej, zwłaszcza strategię „od pola do stołu”, uważając ją za niewystarczającą w obliczu kryzysu klimatycznego XXI wieku[98].

Krajowy Fundusz Odbudowy

Opowiedziała się za decentralizacją otrzymywania środków unijnych i bezpośrednim dotowaniem samorządów i organizacji pozarządowych[99]. Wezwała Komisję Europejską do podjęcia bardziej stanwczych kroków wobec łamania praworządności w Polsce i przyznania środków dla Krajowego Funduszu Odbudowy[100][101].

Agresja Rosji na Ukrainę w 2022 r.

W marcu 2022 r. Spurek wstrzymała się podczas głosowania w Parlamencie Europejskim o przyznanie Polsce dodatkowych funduszy na opiekę nad uchodźcami z Ukrainy, według projektu Anny Fotygi[102]. W swoim wystąpieniu podczas debaty na temat rosyjskiej agresji na Ukrainę w marcu 2022 r. podziękowała wolontariuszom i wolontariuszkom z pomoc osobom i zwierzętom uciekającym przez wojną w Ukrainie. Zaapelowała o odejście od przewlekłych procedur, jeśli chodzi o status Ukrainy jako państwa kandydującego. Jako jedna z pierwszych odniosła się też do potrzeby przyspieszenia zielonej transformacji, zmiany Fit for 65, nie – 55, podkreślając, że szybka transformacja to gwarancja bezpieczeństwa i niezależności żywnościowej i energetycznej[103].

W listopadzie 2022 r. Spurek zagłosowała za polityczną rezolucją Parlamentu Europejskiego uznającą Federację Rosyjską za państwo terrorystyczne, w związku z atakiem tego państwa na Ukrainę w lutym 2022 r.[104]

Sprawy uchodźcze

Spurek stwierdziła, że PiS użył strategii demonizowania uchodźców podczas swojej kampanii w wyborach parlamentarnych w 2015 r.[105]

W 2021 r. wyraziła krytykę wobec działań pomocowych Komisji Europejskiej dla migrantów podczas kryzysu na granicy polsko-białoruskiej. W przemówieniu podczas sesji plenarnej w Strasburgu podziękowała organizacjom pozarządowym działającym na miejscu i podkreśliła, że uważa Komisję za nieskuteczną[106].

We wpisie na Twitterze po debacie o sytuacji na granicy polsko-białoruskiej w Parlamencie Europejskim stwierdziła, że budowa muru i rozstawianie zasieków na granicy nie ma nic wspólnego z wartościami UE[107].

Podczas debaty na temat agresji Rosji na Ukrainę w Parlamencie Europejskim w marcu 2022 r. podkreśliła, że granice UE powinny być otwarte dla osób uciekających przed wojną[103]. W maju 2022 r. wraz z innymi deputowanymi wystosowała zapytanie do Komisji Europejskiej prosząc o informację, w jaki sposób zapewniana jest pomoc uchodźcy i uchodźczyniom z Ukrainy z niepełnosprawnościami[108].

Kościół Katolicki

Spurek jest zwolenniczką rozdziału Państwa od Kościoła i opowiada się za wolnością sumienia i wyznania[109].

Publikacje

  • Drogi ku płodności. Wszystko o diagnostyce, leczeniu i metodach wsparcia w niepłodności (2011), praca zbiorowa[110].
  • Izolacja sprawcy od ofiary. Instrumenty przeciwdziałania przemocy w rodzinie (2013), rozprawa doktorska[111].
  • Konwencja o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej. Komentarz (2016), współautorka[112].
  • MERITUM Pomoc społeczna. Wsparcie socjalne. Poradnik (2016), praca zbiorowa[113].
  • Związek Partnerski, rozmowy o Polsce (2019), wraz z Marcinem Anaszewiczem[114].
  • Nasza Konwencja (2021)[115].
  • Smród, krew i łzy. Włącz myślenie, bądź zmianą (2022)[116].

Przypisy

  1. a b Sylwia Spurek. rpo.gov.pl, 2017-07-11. [dostęp 2019-11-28].
  2. a b c Sylwia Spurek: Kobiety, które padają ofiarą przemocy w rodzinie, wcześniej często zgłaszały przemoc wobec zwierząt. wysokieobcasy.pl, 2018-10-04. [dostęp 2019-06-18].
  3. Mateusz Bolechowski: Europosłanka z partii Roberta Biedronia pochodzi ze... Skarżyska-Kamiennej. Zobacz, kim jest Sylwia Spurek. echodnia.eu, 2019-08-13. [dostęp 2020-03-15].
  4. a b c Dr Sylwia Spurek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2019-01-08].
  5. Paulina Szewioła: Sylwia Spurek – feministka. prawo.gazetaprawna.pl, 2015-11-06. [dostęp 2020-03-15].
  6. Sylwia Spurek – feministka, prawo.gazetaprawna.pl, 6 listopada 2015 [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  7. Członkini PTPA doktorem nauk prawnych!. ptpa.org.pl. [dostęp 2020-03-15].
  8. a b Sylwia Spurek. genderstudies.pl. [dostęp 2018-05-18].
  9. a b dr Sylwia Spurek. rpo.gov.pl, 2017-07-11. [dostęp 2019-03-02].
  10. vegansummit.eu – Vegan Summit [dostęp 2022-12-06] (ang.).
  11. Sylwia Spurek – feministka, prawo.gazetaprawna.pl, 6 listopada 2015 [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  12. Dr Sylwia Spurek Zastępczynią RPO ds. Równego Traktowania. rpo.gov.pl, 2015-09-25. [dostęp 2018-05-18].
  13. Sylwia Spurek złożyła rezygnację z funkcji zastępczyni RPO. rpo.gov.pl, 2019-02-21. [dostęp 2019-02-21].
  14. Green REV Institute, Green REV Institute [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  15. Prawo Spurek, Spotify [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  16. a b Mike Urbaniak: Spurek i Anaszewicz: Radykałowie zmieniają świat. vogue.pl, 2019-05-12. [dostęp 2021-10-18].
  17. An analysis of the Victims’ Rights Directive from a gender perspective. eige.europa.eu. [dostęp 2018-06-04]. (ang.).
  18. Regional Conference in Chisinau. coe.int. [dostęp 2018-06-04]. (ang.).
  19. Polityka równości płci. Polska 2007 – Raport. rownosc.info. [dostęp 2018-06-04].
  20. Zastępczyni RPO w Zarządzie Equinet. rpo.gov.pl, 2017-10-11. [dostęp 2018-05-18].
  21. Nasza konwencja | Sylwia Spurek, Lubimyczytać.pl [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  22. Sylwia Spurek w kampanii o cyberprzemocy. „Groźby gwałtów i przemocy seksualnej”, kobieta.interia.pl [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  23. Spurek & Zielona Europa, sylwiaspurek.pl [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  24. ✍️ Podpisz list do KE! – Cały list, sylwiaspurek.pl [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  25. https://twitter.com/sylwiaspurek/status/1249685487096401921, Twitter [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  26. Zaloguj się do Facebooka, Facebook [dostęp 2022-12-07] (pol.).
  27. a b c d e Spurek: to patologia, że w XXI w. kobiety nadal nie mogą być bezpieczne w swoim domu, OnetKobieta, 29 listopada 2021 [dostęp 2022-12-07] (pol.).
  28. Sylwia Spurek: Za przemoc płaci biznes, Rzeczpospolita [dostęp 2022-12-07] (pol.).
  29. Spurek: Nie godzimy się na bicie pracowników, ale lanie dzieci akceptuje ponad połowa dorosłych, oko.press [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  30. https://twitter.com/sylwiaspurek/status/1267508028481429504, Twitter [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  31. Agnieszka Wiśniewska, Spurek: Byłam ofiarą przemocy, KrytykaPolityczna.pl, 27 listopada 2019 [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  32. https://www.pap.pl/europap/1015565%2Ceuroposlowie-domagaja-sie-regulacji-zwalczajacych-cyberprzemoc-ze-wzgledu-na-plec, Polska Agencja Prasowa SA [dostęp 2022-12-07] (pol.).
  33. Sylwia Spurek, Twitter [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  34. Marsz Równości w Szczecinie. Sylwia Spurek krytycznie o Donaldzie Tusku, salon24.pl, 30 lipca 2022 [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  35. Spurek karci Sikorskiego za obrażanie... zwierząt, wpolityce.pl [dostęp 2022-12-06].
  36. Tygodnik Bydgoski, „Pozaludzkie zwierzęta”. Internauci wydrwili wpis europoseł Sylwii Spurek | Tygodnik Bydgoski, tygodnikbydgoski.pl [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  37. Była zastępczyni RPO w szeregach Wiosny Biedronia. radiozet.pl, 2019-03-01. [dostęp 2019-03-02].
  38. Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-05-27].
  39. Sylwia Spurek -, MamPrawoWiedziec.pl [dostęp 2022-12-06].
  40. Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2020-10-03].
  41. Sylwia Spurek opuszcza Wiosnę Biedronia. rp.pl, 2019-10-28. [dostęp 2019-11-07].
  42. Sylwia Spurek dołącza do grupy Zielonych w Parlamencie Europejskim. partiazieloni.pl, 2020-09-30. [dostęp 2020-09-30].
  43. Sylwia Spurek | Posłowie do PE, Parlament Europejski [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  44. Sylwia Spurek z szokującym spotem na 16 Dni Przeciw Przemocy Wobec Kobiet. „Powiedziałbyś tak do swojej matki, żony, córki?”, www.wirtualnemedia.pl [dostęp 2022-12-07] (pol.).
  45. Members | Intergroup, animalwelfareintergroup.eu [dostęp 2022-12-05] (ang.).
  46. Members – The European Parliament’s LGBTI Intergroup [dostęp 2022-12-05] (ang.).
  47. Spurek i Jaki w grupie monitorującej demokrację i praworządność, TVN24 [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  48. https://twitter.com/SylwiaSpurek/status/1324460689361117185?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1324460689361117185%7Ctwgr%5Ee1f621979aadbedef99bd2c9026d392d3da7d9d4%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https://wpolityce.pl/polityka/525440-kuriozalna-inicjatywa-spurek-list-ws-strajku-kobiet, Twitter [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  49. WPROST.pl, Spurek proponuje „5 dla branży roślinnej.” „Zakaz reklamy mięsa, mleka, jaj”, Wprost, 19 lutego 2021 [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  50. Sylwia Spurek, Weganizm kontra Zjednoczona Partia Mięsa, KrytykaPolityczna.pl, 6 czerwca 2022 [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  51. Redakcja Warszawa, Nowa piątka dla zwierząt. Sylwia Spurek chce zakazać wędkarstwa. Jej pomysł wzbudził wiele emocji, Dziennik Zachodni, 16 września 2021 [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  52. „Smród, krew i łzy”. O Białej Księdze Ofiar Sektora Hodowlanego, ngo.pl [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  53. Sylwia Spurek wzięła ślub. fakt.pl, 2021-10-20. [dostęp 2021-12-02].
  54. Wolę być nazywana partnerką niż żoną - Archiwum Rzeczpospolitej, archiwum.rp.pl [dostęp 2022-12-06].
  55. Sylwia Spurek wzięła ślub. Ona i jej partner czekali na to 20 lat. Zrobili to w tajemnicy, Fakt24.pl, 20 października 2021 [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  56. Europosłanka Sylwia Spurek poznała diagnozę. Zrozumiała, dlaczego od dziecka wolała książki niż ludzi [ROZMOWA]. fakt.pl, 2022-11-10. [dostęp 2022-11-13].
  57. Dr Sylwia Spurek: przemoc ma płeć, czy tego chcemy, czy nie. onet.pl, 2017-03-07. [dostęp 2019-02-03].
  58. a b Magdalena Rigamonti: Sylwia Spurek: W Polsce to milczenie jest biciem. gazetaprawna.pl, 2019-01-04. [dostęp 2020-04-06].
  59. Magdalena Raducha: Samozwańczy Rzecznik Praw Mężczyzn atakuje Sylwię Spurek. Chce jej odwołania. wp.pl, 2019-01-06. [dostęp 2019-02-03].
  60. Bartosz Godziński: Kim jest samozwańczy Rzecznik Praw Mężczyzn? Twierdzi, że „kobiety specjalizują się w przemocy psychicznej”. natemat.pl, 2019-01-11. [dostęp 2019-02-03].
  61. Radosław Opas, Sylwia Spurek zaskakuje. Europosłanka pochwaliła PiS, wiadomosci.wp.pl, 25 listopada 2021 [dostęp 2022-12-07] (pol.).
  62. a b Wybory do PE: Sylwia Spurek, jedynka "Wiosny" tłumaczy, dlaczego nie mogłaby być z kimś, kto nie jest weganinem oraz feministą, plus.gloswielkopolski.pl, 21 maja 2019 [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  63. https://twitter.com/sylwiaspurek/status/1359094081872396289, Twitter [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  64. Sylwia Spurek - ABORCJA TO PRAWO, NIE PRZESTĘPSTWO Jest w Unii Europejskiej jeden kraj, w którym życie, zdrowie i prawa kobiet są warte jeszcze mniej niż w Polsce – to Malta 🇲🇹. Według maltańskiego prawa każda aborcja – niezależnie od powodu jej dokonania – jest czynem karalnym. Nie dając kobietom możliwości uzyskania pomocy w kwestii zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego, Malta łamie prawa człowieka i dopuszcza się do jednej z najokrutniejszych form dyskryminacji ze względu na płeć. Dwa tygodnie temu – wraz z propozycją legislacyjną niezrzeszonej członkini maltańskiego parlamentu, posłanki Marleny Farrugia – pojawiła się wreszcie szansa na przełom i depenalizację aborcji. Korzystając z tej okazji, razem z 63 posłankami i posłami do PE, włączyliśmy się do debaty na Malcie, wzywając maltański rząd, parlament i polityków i polityczki do ✅ depenalizacji aborcji, ✅ zwiększenia dostępu do świadczeń zdrowotnych w zakresie zdrowia reprodukcyjnego, w tym dostępu do bezpiecznej aborcji, ✅ wdrożenia standardów WHO w edukacji seksualnej w szkołach oraz ✅ usunięcia praktycznych, ekonomicznych i prawnych przeszkód w dostępie do środków antykoncepcyjnych. Do większości tych postulatów wzywam także polski rząd 🇵🇱 – bo sytuacja Polek jest tylko nieznacznie lepsza niż mieszkanek Malty. Treść ..., www.facebook.com [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  65. Polsat News, Aborcja i małżeństwa jednopłciowe regulowane przez Unię? Spurek: tak musi być, polsatnews.pl [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  66. Spurek wściekła na "komisarkę" Dalli!Powodem kwestia aborcji, wpolityce.pl [dostęp 2022-12-06].
  67. Sylwia Spurek: "Dziewczynki powinny mieć dostęp do przystępnej cenowo i nowoczesnej antykoncepcji", tenpoznan.pl, 27 września 2019 [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  68. https://twitter.com/sylwiaspurek/status/1309166425559494656, Twitter [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  69. „Przez lata tworzył piekło kobiet”. Spurek atakuje Tuska, który chce legalizować aborcję, TYSOL.PL, 8 czerwca 2022 [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  70. Rezolucja w sprawie aborcji w Polsce, wydarzenia.interia.pl [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  71. "Każdy ma prawo do legalnej aborcji". Europarlament chce takiego zapisu w Karcie Praw Podstawowych UE, oko.press [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  72. Post na profilu oficjalnym. twitter.com, 2020-01-21. [dostęp 2020-01-22].
  73. Post na profilu oficjalnym. twitter.com, 2020-01-22. [dostęp 2020-01-22].
  74. Łukasz Dynowski: Sylwia Spurek atakowana ze wszystkich stron. Krzysztof Bosak komentuje. o2.pl, 2020-01-22. [dostęp 2020-01-22].
  75. „Nad wyraz odrażające”. Jonny Daniels składa skargę na Sylwię Spurek. dorzeczy.pl, 2020-01-22. [dostęp 2020-01-22].
  76. Sylwia Spurek z Wiosny porównuje rzeź krów do Holokaustu. Skandaliczna grafika. salon24.pl, 2020-01-22. [dostęp 2020-01-22].
  77. Rodziny ofiar obozów koncentracyjnych pozwą europosłankę Sylwię Spurek. tysol.pl, 2020-01-22. [dostęp 2020-01-22].
  78. Europosłanka Sylwia Spurek została okrzyknięta antysemitką – wszystko przez porównanie przemysłowej hodowli krów do Holocaustu. bezprawnik.pl, 2020-01-22. [dostęp 2020-01-22].
  79. Kontrowersyjny wpis europosłanki Lewicy. Porównała cierpienie zwierząt z Holokaustem. onet.pl, 2020-01-22. [dostęp 2020-01-22].
  80. Sława Sylwii Spurek dotarła do Izraela. Będzie pozew przeciwko europosłance. cenyrolnicze.pl, 2020-01-22. [dostęp 2020-01-22].
  81. Sylwia Spurek zamieściła obraz Jo Frederiks, przedstawiający krowy w więziennych pasiakach. Muzeum Auschwitz: Instrumentalizacja tragedii. polskatimes.pl, 2020-01-22. [dostęp 2020-01-22].
  82. „Ten obraz obraża ofiary Shoah”. Europosłanka porównuje zgładzonych Żydów do zwierząt. tvp.info, 2020-01-22. [dostęp 2020-01-22].
  83. Post na profilu oficjalnym. twitter.com, 2020-01-22. [dostęp 2020-01-22].
  84. https://twitter.com/sylwiaspurek/status/1460294935933030409, Twitter [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  85. Sylwia Spurek dla Faktu: jest mi wstyd, że unijne prawo może być tak nieskuteczne, Fakt24.pl, 7 listopada 2019 [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  86. Polsat News, "Absurd goni absurd". Kosiniak-Kamysz odpowiada na kolejną propozycję Spurek, polsatnews.pl [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  87. Sylwia Spurek: jeździectwo i hipoteriapia powinny zniknąć - Fakty, www.farmer.pl [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  88. Wyborcza.pl, www.wysokieobcasy.pl [dostęp 2022-12-06].
  89. https://twitter.com/sylwiaspurek/status/1126532569795891200, Twitter [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  90. https://twitter.com/sylwiaspurek/status/1248572155455066114, Twitter [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  91. https://twitter.com/sylwiaspurek/status/1491734686040834051?lang=en, Twitter [dostęp 2022-12-06] (ang.).
  92. Posłowie i Posłanki do PE rozmawiają o zmianie systemu żywności, ngo.pl [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  93. "Wojna o kotleta". Spurek: Jedynym wyborem jest weganizm i rolnictwo bez zwierząt, Noizz, 25 października 2021 [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  94. Sylwia Spurek: Co nas uprawnia do eksploatacji krowy mlecznej?, Rzeczpospolita [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  95. Wyborcza.pl, www.wysokieobcasy.pl [dostęp 2022-12-06].
  96. Sylwia Spurek chce wycofania mleka ze szkół. "To indoktrynacja". Branża odpowiada, www.portalspozywczy.pl [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  97. UE wyeliminuje mleko i mięso? Spurek triumfuje i pokazuje dokument, www.tvp.info, 20 października 2021 [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  98. a (red.), Spurek: Czy Europejski Zielony Ład to naprawdę taki moment jak lądowanie na Księżycu?, KrytykaPolityczna.pl, 9 stycznia 2020 [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  99. https://twitter.com/sylwiaspurek/status/1127916192704925696, Twitter [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  100. Polsat News, Sylwia Spurek domaga się ukarania Polski. "Nadszedł czas na dalej idące kroki ze strony KE" - Polsat News, polsatnews.pl [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  101. Spurek krytykuje KE. „Skapitulowała przed Kaczyńskim”, www.tvp.info, 7 czerwca 2022 [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  102. https://twitter.com/annafotyga_pe/status/1498712688192536579, Twitter [dostęp 2022-12-07] (pol.).
  103. a b Sylwia Spurek EUdebates Russian aggression in Ukraine. [dostęp 2022-12-07].
  104. Rosja uznana za sponsora terroryzmu. Nie wszyscy poparli rezolucję. Kto opowiedział się po stronie Putina? [LISTA NAZWISK], niezalezna.pl [dostęp 2022-12-07].
  105. Sylwia Spurek: Teraz wrogiem publicznym numer jeden w Polsce są osoby LGBT, wydarzenia.interia.pl [dostęp 2022-12-07] (pol.).
  106. Europosłanka Spurek: Komisja Europejska jest nieskuteczna w pomocy migrantom na granicy | EuroPAP News, europapnews.pap.pl [dostęp 2022-12-07].
  107. https://twitter.com/sylwiaspurek/status/1458452391305560070, Twitter [dostęp 2022-12-07] (pol.).
  108. Frédérique RIES i inni, Pytanie poselskie | Uchodźcy i uchodźczynie z Ukrainy z niepełnosprawnościami | E-001648/2022 | Parlament Europejski, www.europarl.europa.eu [dostęp 2022-12-07] (pol.).
  109. https://twitter.com/sylwiaspurek/status/1125412304567373825, Twitter [dostęp 2022-12-06] (pol.).
  110. Drogi ku płodności. Wszystko o diagnostyce, leczeniu i metodach wsparcia w niepłodności 2011. naukowa.pl. [dostęp 2019-06-17].
  111. Sylwia Spurek: Izolacja sprawcy od ofiary. Instrumenty przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Wolters Kluwer Polska, 2013-03-19. [dostęp 2018-05-18].
  112. Eleonora Zielińska, Wojciech Zalewski, Lidia Mazowiecka (redaktor naukowy), Piotr Starzyński, Katarzyna Dudka, Ewa Bieńkowska (redaktor naukowy), Cezary Kulesza, Sylwia Spurek: Konwencja o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej. Komentarz. Wolters Kluwer Polska, 2016. [dostęp 2018-05-18].
  113. MERITUM Pomoc społeczna. Wsparcie socjalne. profinfo.pl. [dostęp 2019-06-17].
  114. Związek partnerski. Rozmowy o Polsce. sklep.newsweek.pl. [dostęp 2020-03-15].
  115. Nasza konwencja | Sylwia Spurek, Lubimyczytać.pl [dostęp 2022-12-05] (pol.).
  116. Sylwia Spurek: Ludzie zadają zwierzętom ból, bo mogą. To nasza „tradycja”, Noizz, 7 listopada 2022 [dostęp 2022-11-10] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Sylwia Spurek w Europarlamencie w Strasburgu.jpg
Autor: Lena98k, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sylwia Spurek w Europarlamencie w Strasburgu w 2022 r.
SpurekSylwiaForumBezpiecznejŻywności.jpg
Autor: Lena98k, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sylwia Spurek podczas pierwszego Forum Bezpiecznej Żywności w Warszawie (2022)
SylwiaSpurekTerryReintke.jpg
Autor: Lena98k, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sylwia Spurek i Terry Reintke podczas demonstracji w sprawie ratyfikacji Konwencji Stambulskiej pod Komisją Europejską w 2021 roku.
Sylwia Spurek z książką.jpg
Autor: Lena98k, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sylwia Spurek ze swoją książką „Smród, krew i łzy. Włącz myślenie, bądź zmianą” (2022)
Nasza Konwencja Sylwia Spurek.jpg
Autor: Lena98k, Licencja: CC BY-SA 4.0
Nasza Konwencja Sylwia Spurek
Sylwia Spurek na marszu wyzwolenia zwierzat.jpg
Autor: Tomasz Molina, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sylwia Spurek w trakcie mowy na zakończeniu Marszu Wyzwolenia Zwierząt w Warszawie.