Symbole religijne
 | Ten artykuł od 2009-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Symbole religijne — symbole (archetypy, inscenizacje, gesty, dzieła sztuki, zjawiska naturalne ludzie lub rzeczy) stanowiące część kultu religijnego. Symbole używane lub jednoznacznie kojarzone z danym systemem wyznaniowym, którym niejednokrotnie przypisywane jest dodatkowe znaczenie mistyczne lub magiczne. Symbolem religijnym może stać się dowolne dające się doświadczyć zjawisko, któremu wiara nadaje nadnaturalne znaczenie. Symbol religijny często stanowi sakrum, a pewne zachowania w jego obecności są objęte tabu.
Dla osoby niewierzącej, która nie zna kontekstu danego symbolu, jego znaczenie dla wyznawców jest całkowicie niezrozumiałe i zaskakujące, co może prowadzić do konfliktów. Symbol religijny święty dla jednych osób, może innym wydawać się bez znaczenia. Obcy przybysz może przypadkiem naruszyć związane z nim tabu i w ten sposób narazić się na gniew wiernych, którzy sądzą, że w ten sposób obraził ich bóstwo. W innym przypadku ktoś może celowo "zbezcześcić" symbol własnej religii, aby wyrazić swoją niechęć wobec wiary, którą odrzucił.
W największych religiach świata pewne symbole zostały podniesione do znacznie wyższej rangi niż inne. Publiczne eksponowanie odpowiednich znaków lub wykonywanie określonych gestów jest obowiązkiem każdego wyznawcy a w ten sposób budowana jest tożsamość grupowa, która może zostać zachowana, nawet w przypadku emigracji wiernych do społeczeństwa wyznającego inną religię. Symbol religijny może pozwolić na uzyskanie pomocy od innych osób uważających go za święty. W zatomizowanym społeczeństwie podkreślenie w ten sposób swojej przynależności grupowej bardzo zwraca uwagę na zachowania niezgodne z zakazami religijnymi.
Forma symboli religijnych wywodzi się od rytuałów plemiennych obecnych w kulturze ludzkiej od tysiącleci. Do naszych czasów przetrwało wiele posążków, ozdób oraz malowideł, które w prehistorii stały się pierwszymi trwałymi symbolami religii. Obserwacja pierwotnych kultur wskazuje, że taką rolę mogły pełnić również specjalne gesty, śpiewy lub słowa. Posługiwanie się tymi samymi symbolami religijnymi stało się wyznacznikiem wspólnej przynależności grupowej. Obcy nieznający ich nadnaturalnego znaczenia, był w takim kontekście postrzegany jako wróg, którego należy nawrócić. W niektórych religiach symbole stały się kluczowe dla prowadzenia wojen religijnych. Nierzadko wojownicy szli do boju ze znakami swojej wiary wymalowanymi na ciałach lub na strojach.
Rozwój współczesnych religii doprowadził do powstania materialnych symboli wiary eksponowanych publicznie w celu podkreślenia przynależności do danej religii. W toku historii podlegały one uproszczeniom tak, aby łatwo dało się je rozpowszechniać. W efekcie prawie każda współczesna religia posługuje się jakimś przedmiotem, który stanowi widoczne oznaczenie świątyń, a często bywa także noszony przez wiernych. W niektórych wyznaniach taką rolę pełni specjalny element ubioru noszony w miejscach publicznych.
Laickie państwa europejskie obniżyły rangę symboli religijnych, które przestały pełnić rolę wspólnego wyznacznika danej społeczności. W części zostały ode zastąpione symbolami narodowymi. W demokratycznych społeczeństwach wprowadzono zasadę tolerancji religijnej oznaczająca konieczność poszanowania symboli danej wiary nawet, jeżeli się jej nie wyznaje. We współczesnym świecie sakrum otaczające symbole religijne zderza się z zasadą wolności słowa oraz artystycznej ekspresji.
| Tradycja religijna | Nazwa | Symbol | Powstanie | Dodatkowe informacje |
|---|---|---|---|---|
| Ayyavazhi | Kwiat Lotosu |  | ||
| Bahá'í | Dziewięcioramienna gwiazda |  | ||
| Buddyzm | Koło Dharmy |  | ||
| Buddyzm | Kwiat lotosu |  | ||
| Chrześcijaństwo (wszystkie nurty tej religii) | Krzyż (łaciński) |  | ||
| Chrześcijaństwo (wszystkie nurty tej religii) | Ichthys (ryba) |  | ||
| Chrześcijaństwo (Katolicyzm) | Emblemat papiestwa |  | ||
| Chrześcijaństwo (Prawosławie) | Krzyż prawosławny |  | ||
| Chrześcijaństwo (Protestantyzm) | Róża Lutra |  | ||
| Dyskordianizm | Pięciopalczasta ręka Eris |  | ||
| Dyskordianizm | Święte Chao |  | ||
| Dżinizm | Swastyka |  | ||
| Dżinizm | Dłoń ahimsa | |||
| Gnostycyzm | Uroboros |  | ||
| Hinduizm | Om (Aum) |  | ||
| Hinduizm | Kwiat lotosu | | ||
| Islam (w rzeczywistości symbol Kalifatu) | Półksiężyc |  | ||
| Judaizm | Menora |  | ||
| Judaizm | Gwiazda Dawida |  | ||
| Religie pierwotne, rekonstrukcyjne | Krzyż słoneczny |  | ||
| Religie pierwotne, rekonstrukcyjne | Mjølner (tzw. Młot Thora) |  | ||
| Religie pierwotne, rekonstrukcyjne | Ręce Boga |  | ||
| Religie pierwotne, rekonstrukcyjne | Triskelion |  | ||
| Shintō | Torii |  | ||
| Sikhizm | Khanda |  | ||
| Sikhizm | Ek Onkar |  | ||
| Taoizm | Yin i yang (Taiji) |  | ||
| Wicca | Pentagram |  | ||
| Wicca | Symbol Potrójnej Bogini |  | ||
| Zaratusztrianizm | Faravahar |  |
Linki zewnętrzne
- kategoria
- portal
- wikiprojekt
Media użyte na tej stronie
Autor: First version: Ratomir Wilkowski, convert to SVG: Cpicon92, Actual: Szczepan1990, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Various religious symbols. From left to right:
- 1st Row:
- (Chrześcijaństwo, Christianity, Христианство) — Krzyż, Christian cross, Христианский крест;
- (Judaizm, Judaism, Иудаизм) — Gwiazda Dawida, Star of David, Звезда Давида;
- (Hinduizm, Hinduism, Индуизм) — Omkar (Aum), Aum, Ом;
- (Bahá'í, Бахаи) — Bahai nine-pointed star, Бахайская девятиконечная звезда;
- 2nd Row:
- (Islam, Islam, Ислам — w rzeczywistości symbol Kalifatu) — Półksiężyc, Crescent;
- (Religie pierwotne, Etniczne, Fetishism, Фетишизм) — Krzyż słoneczny, Sun cross, Солнечный крест;
- Chińska filozofia i mistyka — Yin-yang;
- Shinto — Torii.
- 3rd Row:
- (Buddyzm, Buddhism, Буддизм) — Koło Dharmy, Dharmacakra, Колесо Дхармы;
- (Sikhizm, Sikhism, Сикхизм) — Khanda (pl), Khanda (en);
- (Dżinizm, Jainism, Джайнизм) — Swastyka, Swastika, Свастика;
- (Dżinizm, Jainism, Джайнизм) — Ahinsa, Ahimsa.
- 4th Row:
(c) Paul Raj, CC-BY-SA-3.0
I created this Image
i am also work in this fiture because i am do this.
El simbolo de la triple diosa lunar.
The Sacred Chao symbol of Discordianism (with pentagon and Eris' golden apple of discord inscribed καλλιστι i.e. καλλιστῃ).
The Five Fingered Hand of Eris as depicted on pg. 00021 of the Principia Discordia.
Ek Onkar. Sacred symbol in Sikhism. Copyright not applicable.
.svg)
Triple spiral or spiral triskelion symbol with hollow triangle in center. Inspired by various Celtic decorative motifs, but this version is constructed from mathematical Archimedean spirals.
Emblem of the Papacy: Triple Tiara and Keys
Autor: RickP 19:18, 15 August 2006 (UTC), Licencja: CC BY 2.5
The cross of the Russian Orthodox Church, U+2626.
Menorah symbol of Judaism.
The so-called the "Hands of God" symbol found on one burial urn of the pre-Slavic Przeworsk culture in Poland became a symbol of Polish Rodnovery.
This design based on the graphics by Ratomir Wilkowski, www.RKP.org.pl
A bolded sun cross, with less negative space. Similar to U+2295.
Basic Latin cross
Znak ten składa się z białej lewej strony z czarną kropką na górze i czarnej prawej strony z białą kropką na dole. Jest bardzo znanym znakiem i jest jednym z niewielu znaków, po którym rozpoznajemy, ze rzecz oznakowana nim, jest z Japonii. Złożenie tych dwóch cześci oznacza na jeżyk polski słowa: ,,W każdej złej rzeczy jest coś dobrego i w każdej dobrej rzeczy jest coś złego.
Islam symbol.
