Synagoga Cytronów w Białymstoku

Ten artykuł od 2016-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do wiarygodnych źródeł. (Dodanie listy źródeł bibliograficznych lub linków zewnętrznych nie jest wystarczające). Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Synagoga Cytronów w Białymstoku
Państwo	Polska
Miejscowość	Białystok
Budulec	murowana
Data budowy	1936–1939
Data likwidacji	lata 60. XX wieku
Tradycja	ortodoksyjna
Obecnie	galeria sztuki
Położenie na mapie Polski Synagoga Cytronów w Białymstoku
53,136861°N 23,153250°E/53,136861 23,153250

Synagoga Cytronów w Białymstoku – synagoga znajdująca się w Białymstoku przy ulicy Ludwika Waryńskiego 24a. Od 1945 roku do końca lat 60. była główną synagogą białostockich Żydów.

Historia

Synagoga została zbudowana w latach 1936–1939 z inicjatywy i funduszy rodziny Cytronów. Uroczyście otwarta w obecności władz miejskich i wojewody białostockiego, jeszcze przed wybuchem II wojny światowej. Po jej wybuchu pełniła nielegalnie swoje funkcje w getcie białostockim. Od czasu zakończenia wojny do końca lat 60. służyła niewielkiej Kongregacji Wyznania Mojżeszowego w Białymstoku jako główna modlitewnia, miejsce akademii żałobnych i przedstawień teatralnych.

Po likwidacji kongregacji synagoga przez wiele lat służyła jako siedziba lokalnej spółdzielni krawieckiej. Od 1993 roku znajduje się w niej Galeria im. Sleńdzińskich. W latach 90. XX wieku pod podłogą znaleziono liczne karty i fragmenty modlitewników, które zostały przewiezione do Muzeum Historycznego.

Murowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta, w stylu nawiązującym do modernizmu. Synagoga wewnątrz była bardzo bogato zdobiona. Sufit wykonano z egzotycznych gatunków drewna, malowidła przedstawiały motywy zwierzęce, roślinne oraz tematy biblijne. Najciekawszym elementem synagogi był świecznik ze 150 punktami świetlnymi.

W 1979 roku został zniszczony drewniany kasetonowy strop głównej sali modlitewnej, z polichromiami na obrzeżach. Do dzisiaj zachowała się bardzo mała liczba oryginalnych elementów wyposażenia bożnicy.

Synagoga Cytronów jest jednym z punktów otwartego w czerwcu 2008 roku. Szlaku Dziedzictwa Żydowskiego w Białymstoku opracowanego przez grupę doktorantów i studentów Uniwersytetu w Białymstoku – wolontariuszy Fundacji Uniwersytetu w Białymstoku.

Linki zewnętrzne

• Synagoga Cytronów w Białymstoku na portalu Wirtualny Sztetl

Synagogi w Białymstoku Synagoga Piaskower Stara Synagoga Piaskower Synagoga Beit Szmuel Synagoga Cytronów Wielka Synagoga Synagoga Stara Synagoga Nomer Tamid Synagoga Pułkowa Synagoga Chorszul