Synagoga w Kutnie
 Synagoga w Kutnie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Budulec | murowana |
| Data budowy | koniec XVIII wieku |
| Data likwidacji | 1942 rok |
| Data zburzenia | 1942 rok |
Położenie na mapie Kutna  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu kutnowskiego  | |
 52°13′59″N 19°21′36″E/52,233000 19,360000 | |
Synagoga w Kutnie – synagoga w Kutnie z XVIII w. przy ulicy Senatorskiej (obecnie ulica Norberta Barlickiego), zburzona przez hitlerowców w 1942.
W XVIII wieku rozpoczęto budowę synagogi murowanej. Ze względu na kłopoty finansowe gminy żydowskiej budowa synagogi trwała blisko trzydzieści lat[1].
Opis architektoniczny
Synagogę zbudowano na planie prostokąta. Ozdobną fasadę wieńczył późnobarokowy, profilowany szczyt, wsparty na dwóch parach drewnianych kolumn z portykiem mieszczącym schody na galerię, prowadzącą do babińca. Bryłę budynku przekryto dachem dwuspadowym. Taki sam szczyt z półkolumnami znajdował się także na fasadzie wschodniej. Z kolei strona północna i południowa synagogi obudowane były drewnianymi – znacznie niższymi od budynku – przybudówkami, w których znajdowały się babińce. Babińce okrywał jednospadowy dach podchodzący górą pod gzyms dachu głównego. Świadczy to o ich późniejszym dobudowaniu ponieważ całkowicie zasłaniały okna sali modlitewnej[1][2].
Barokowa sala modlitw w synagodze, z dziewięciopolowym sklepieniem, wyposażona została w monumentalną, położoną centralnie, bimę. Cztery masywne kolumny wspierały sklepienie krzyżowo-kolebkowe z lunetami. Aron ha-kodesz obramowany przez dwie kolumny był poszerzony pilastrami z bocznymi „skrzydłami". Nadstawa ustawiona na wysokim belkowaniu wypełniała całą przestrzeń lunety sklepienia. Jej środkową część zajmowały DekalogTablice Przykazań zwieńczone koroną. Na szczycie umiejscowiony był orzeł z rozpostartymi skrzydłami[2].
Wojna i obecny stan
W trakcie II wojny światowej synagogę zniszczyli Niemcy w 1942, która po wojnie nie została odbudowana[1][2].
Od 1992 na miejscu synagogi, u zbiegu ulicy Norberta Barlickiego i Bereka Joselewicza, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kutnowskiej posadowiło pamiątkowy kamień z inskrypcją: W tym miejscu stała osiemnastowieczna synagoga, zniszczona podczas II wojny światowej przez Niemców, z nienawiści człowieka do człowieka i jego dzieła[1].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d Spacer śladami społeczności żydowskiej w Kutnie. tpzk.eu. [dostęp 2022-11-19].
- ↑ a b c Maria Piechotka i Kazimierz Piechotka: Bramy Nieba Bóżnice murowane na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata i Muzeum Historii Żydów Polskich POLINWarszawa, 2017, s. 428-429, język polski, ISBN 978-83-942344-2-3
Bibliografia
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.45 N
- S: 50.78 N
- W: 17.95 E
- E: 20.75 E
Symbol zabytku judaizmu do legendy mapy
Synagogue in Kutno, Polandm destroyed in 1942.