Synagoga w Szczebrzeszynie

Synagoga w Szczebrzeszynie
nr rej. A/475 z 24.05.1956 i z 24.03.1970[1]
Synagoga w 2011 r.
Państwo	Polska
Budulec	murowana
Data budowy	początek XVII wieku
Data likwidacji	1940
Tradycja	ortodoksyjna
Obecnie	dom kultury
Położenie na mapie Szczebrzeszyna Synagoga w Szczebrzeszynie
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Synagoga w Szczebrzeszynie
Położenie na mapie województwa lubelskiego Synagoga w Szczebrzeszynie
Położenie na mapie powiatu zamojskiego Synagoga w Szczebrzeszynie
Położenie na mapie gminy Szczebrzeszyn Synagoga w Szczebrzeszynie
50°41′38,4″N 22°58′37,7″E/50,694000 22,977139

Synagoga przed remontem

Synagoga w Szczebrzeszynie – główna synagoga gminy żydowskiej w Szczebrzeszynie, znajdująca się na zachód od rynku, przy ulicy Sądowej.

Synagoga została zbudowana na początku XVII wieku, na miejscu starej synagogi. W 1648 roku została spalona przez Kozaków podczas oblężenia twierdzy Zamość, lecz w 1659 roku gruntownie ją wyremontowano. W XVIII wieku, została częściowo przebudowana. Podczas II wojny światowej, w 1940 roku hitlerowcy spalili synagogę. Po wojnie w 1946 roku runęły sklepienia budowli, lecz w latach 1957-1963 została gruntownie odbudowana i od 1965 roku przeznaczona na Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury, który znajduje się w niej do dnia dzisiejszego. W najbliższym czasie synagoga zostanie przekazana warszawskiej gminie żydowskiej.

Murowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta z dobudówkami, w stylu późnorenesansowym. Od strony południowej i północnej znajdują się parterowy dobudówki w których znajdują się babińce. Od strony zachodniej znajduje się piętrowa przybudówka, w której na parterze znajdował się przedsionek i sala obrad, a na piętrze babiniec. Cały budynek jest przykryty pięknie zrekonstruowany polskim dachem łamanym. Wejście do prostokątnej i obniżonej sali modlitw prowadzi z przedsionku przez renesansowy, prosty, kamienny portal.

Wewnątrz sali głównej zachowała się oprawa Aron ha-kodesz, nad którym znajduje się wykuty hebrajski tekst psalmu "Stawiam Pana przed sobą zawsze". Cała sala główna posiada sklepienie klasztorne z lunetami. Ściany dawniej były zdobione pięknymi polichromiami i sztukateriami, na ścianie zachodniej i północnej zachowały się symbole lewitów czyli dzban i misa, a na południowej menora oraz owoc granatu - symbol Ziemi Obiecanej. Zachował się również szeroki ozdobny pas z pilastrowymi wnękami arkadowymi poniżej okien, zwieńczony profilowanym gzymsem.

Na frontowej ścianie synagogi znajduje się kamienna tablica informująca w trzech językach: polskim, hebrajskim i jidisz, o historii i wcześniejszym przeznaczeniu budynku.

W latach 2009-2010 synagoga przeszła remont, odnowiona została elewacja i wymienione instalacje, wycięto też rosnące w pobliżu drzewa, robiąc miejsce na parking. W czasie remontu budynek został przemalowany na kolor różowy.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Synagoga w Szczebrzeszynie na portalu Wirtualny Sztetl