Synagoga w Zielonej Górze
| ||
![]() | ||
Państwo | ![]() | |
Miejscowość | Zielona Góra | |
Budulec | murowana | |
Architekt | Gidon Weinert | |
Data budowy | 1882–1883 | |
Data zburzenia | 9 na 10 listopada 1938 | |
Tradycja | reformowana | |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | ||
![]() |
Synagoga w Zielonej Górze – nieistniejąca synagoga, która znajdowała się w Zielonej Górze, przy dzisiejszym placu Powstańców Wielkopolskich, dawnym Glasserplatz.
Historia
Synagoga została zbudowana w latach 1882–1883, według projektu Gidona Weinerta. Uroczyście otwarta 19 kwietnia. Podczas nocy kryształowej z 9 na 10 listopada 1938 roku, bojówki hitlerowskie spaliły synagogę. Po zakończeniu II wojny światowej nie została odbudowana. Na jej miejscu stoi obecnie gmach Filharmonii Zielonogórskiej.
Obecnie jedynym zachowanym przedmiotem pochodzącym z synagogi jest karafka liturgiczna, która została odnaleziona niedawno w Niemczech i przekazana Lubuskiej Fundacji Judaica. Po raz pierwszy została publicznie pokazana 28 listopada 2007 roku w Zielonej Górze podczas wystawy Marka Szpaka „Cmentarze żydowskie na Ziemi Lubuskiej”[1].
9 listopada 2008 roku w miejscu, gdzie stała synagoga został odsłonięty obelisk upamiętniający jej zniszczenie podczas nocy kryształowej. Został ufundowany przez Lubuską Fundację Judaica[2]. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele gmin żydowskich z Polski, Niemiec i Izraela oraz rabin Walter Rothschild z Berlina. Na obelisku widnieje napis: W tym miejscu stała synagoga zniszczona przez nazistów 9/10 X 1938.
Architektura
Murowany z cegły budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta w stylu mauretańsko-eklektycznym. Z zewnątrz wyróżniała się monumentalną fasadą zwieńczoną półkolem z okrągłym okienkiem i dwoma szpiczastymi wieżyczkami oraz płaską kopułą, obejmującą znaczną część dachu.
Wewnątrz w zachodniej części znajdował się przedsionek, z którego wchodziło się do głównej sali modlitewnej, którą z trzech stron otaczały galerie dla kobiet. Całość posiadała 350 miejsc siedzących. Na chórze znajdowały się organy.
Przypisy
- ↑ Marek Szpak szuka śladów po kirkutach w serwisie gazeta.pl, 26.11.2007 (Ostatnia aktualizacja 26.11.2007).
- ↑ Artur Łukasiewicz, Jak naziści spalili zielonogórską synagogę w serwisie gazeta.pl, 30.10.2008 (Ostatnia aktualizacja 30.10.2008).
Linki zewnętrzne
- Synagoga w Zielonej Górze na portalu Wirtualny Sztetl
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.18 N
- S: 51.33 N
- W: 14.40 E
- E: 16.60 E
Symbol zabytku judaizmu do legendy mapy
Synagoga w Zielonej Górze
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Zielona Góra, Poland
- top = 52.0474
- bottom = 51.8078
- left = 15.3877
- right = 15.6734