Synagoga w Zielonej Górze

Synagoga w Zielonej Górze
Ilustracja
Państwo Polska
MiejscowośćZielona Góra
Budulecmurowana
ArchitektGidon Weinert
Data budowy18821883
Data zburzenia9 na 10 listopada 1938
Tradycjareformowana
Położenie na mapie Zielonej Góry
Mapa konturowa Zielonej Góry, w centrum znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Zielonej Górze”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Zielonej Górze”
Ziemia51°56′24,50″N 15°30′14,29″E/51,940140 15,503970

Synagoga w Zielonej Górze – nieistniejąca synagoga, która znajdowała się w Zielonej Górze, przy dzisiejszym placu Powstańców Wielkopolskich, dawnym Glasserplatz.

Historia

Synagoga została zbudowana w latach 1882–1883, według projektu Gidona Weinerta. Uroczyście otwarta 19 kwietnia. Podczas nocy kryształowej z 9 na 10 listopada 1938 roku, bojówki hitlerowskie spaliły synagogę. Po zakończeniu II wojny światowej nie została odbudowana. Na jej miejscu stoi obecnie gmach Filharmonii Zielonogórskiej.

Obecnie jedynym zachowanym przedmiotem pochodzącym z synagogi jest karafka liturgiczna, która została odnaleziona niedawno w Niemczech i przekazana Lubuskiej Fundacji Judaica. Po raz pierwszy została publicznie pokazana 28 listopada 2007 roku w Zielonej Górze podczas wystawy Marka Szpaka „Cmentarze żydowskie na Ziemi Lubuskiej[1].

9 listopada 2008 roku w miejscu, gdzie stała synagoga został odsłonięty obelisk upamiętniający jej zniszczenie podczas nocy kryształowej. Został ufundowany przez Lubuską Fundację Judaica[2]. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele gmin żydowskich z Polski, Niemiec i Izraela oraz rabin Walter Rothschild z Berlina. Na obelisku widnieje napis: W tym miejscu stała synagoga zniszczona przez nazistów 9/10 X 1938.

Architektura

Murowany z cegły budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta w stylu mauretańsko-eklektycznym. Z zewnątrz wyróżniała się monumentalną fasadą zwieńczoną półkolem z okrągłym okienkiem i dwoma szpiczastymi wieżyczkami oraz płaską kopułą, obejmującą znaczną część dachu.

Wewnątrz w zachodniej części znajdował się przedsionek, z którego wchodziło się do głównej sali modlitewnej, którą z trzech stron otaczały galerie dla kobiet. Całość posiadała 350 miejsc siedzących. Na chórze znajdowały się organy.

Przypisy

  1. Marek Szpak szuka śladów po kirkutach w serwisie gazeta.pl, 26.11.2007 (Ostatnia aktualizacja 26.11.2007).
  2. Artur Łukasiewicz, Jak naziści spalili zielonogórską synagogę w serwisie gazeta.pl, 30.10.2008 (Ostatnia aktualizacja 30.10.2008).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lubusz Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.18 N
  • S: 51.33 N
  • W: 14.40 E
  • E: 16.60 E
Legenda zabytek judaizmu.svg
Symbol zabytku judaizmu do legendy mapy
Zielona Góra Synagogue.jpg
Synagoga w Zielonej Górze
Zielona Gora location map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Zielona Góra, Poland
  • top = 52.0474
  • bottom = 51.8078
  • left = 15.3877
  • right = 15.6734