Synagogi w Lublinie

Przed II wojną światową w Lublinie znajdowało się ponad 100 synagog i domów modlitwy. Większość z nich znajdowała się w kamienicach i oficynach, a tylko nieliczne znajdowały się w osobnych budynkach specjalnie do tego dostosowanych.

Po zakończeniu wojny regularne nabożeństwa odbywały się wyłącznie w synagodze Chewra Nosim. Zawieszono je w 1984 roku z powodu wielkich trudności z zebraniem minjanu. Od tego czasu nabożeństwa w niej odbywają się wyłącznie od czasu do czasu, szczególnie podczas specjalnych uroczystości.

22 stycznia 2006 roku w małym, parterowym pomieszczeniu Jeszywas Chachmej Lublin otwarto tymczasową synagogę, która służyła nielicznej wówczas społeczności żydowskiej z Lublina. Dnia 11 lutego 2007 została oficjalnie oddana do użytku, częściowo zrekonstruowana, właściwa synagoga w Jeszywas Chachmej Lublin. Uroczystość otwarcia była pierwszym tego typu wydarzeniem w powojennej Polsce.

Obecnie w mieście funkcjonuje również bożnica na nowym cmentarzu żydowskim, która używana jest sporadycznie, głównie przez żydowskich turystów z Izraela.

Lista synagog z podziałem na ulice

Jeszywas Chachmej Lublin

Wnętrze synagogi w Jeszywas Chachmej Lublin

Bima w synagodze w Jeszywas Chachmej Lublin

Synagoga Chewra Nosim

Wnętrze synagogi Chewra Nosim

Wnętrze synagogi Chewra Nosim

Izba Pamięci i synagoga na nowym cmentarzu żydowskim

Indeks

A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S Ś T U V W Z Ź Ż

B

Ulica Bychawska

• Dom modlitwy Żydowskiej Kasy Bezprocentowej w Lublinie – bożnica założona w 1910 roku, przy ulicy Bychawskiej 25, której właścicielem była Żydowska Kasa Bezprocentowa.

G

Ulica Grodzka

• Dom modlitwy Chaima Wajnbergera – prywatny dom modlitwy w Lublinie, przy ulicy Grodzkiej 28, którego właścicielem był Chaim Wajnberger.
• Dom modlitwy Lejba Klajnmana – prywatny dom modlitwy założony w 1872 roku, przy ulicy Grodzkiej 36, którego właścicielem był Lejb Klajnman
• Dom modlitwy Naftaliego Finkelsztajna – prywatny dom modlitwy w Lublinie założony w 1887 roku, przy ulicy Grodzkiej 16, którego właścicielem był Naftali Finkelsztajn
• Dom modlitwy Nusyna Rajchensztajna – prywatny dom modlitwy w Lublinie, przy ulicy Grodzkiej 24, którego właścicielem był Nusyn Rajchensztajn

J

Ulica Jateczna

• Synagoga Maharszala w Lublinie
• Synagoga Maharama w Lublinie
• Synagoga Szywe Kryjem w Lublinie
• Klojz chasydów ze Skierniewic – klojz chasydów ze Skierniewic, przy rogu ulic Jatecznej i Mostowej, którego właścicielem był Ela Szarfharc.

• Dom modlitwy Kahalna w Lublinie
• Dom modlitwy Przekupniów w Lublinie – dom modlitwy w Lublinie, założony przed 1914 rokiem, przy ulicy Jatecznej 7, której właścicielem był Wolf Szajner. Bożnica znajdowała się w budynku Talmud-Tory.
• bożnica Rzeźników w Lublinie – bożnica cechu rzeźniczego w Lublinie, założona w pierwszej połowie XIX wieku, przy ulicy Jatecznej. Jej właścicielem był Moszek Blat. Początkowo mieściła się w mieszkaniu Morgenszterna. Na początku XX wieku została przeniesiona do nowego budynku przy ulicy Ruskiej 6

K

Ulica Kapucyńska

• Dom modlitwy Luzora Roszgolda – prywatny dom modlitwy założony w 1872, przy ulicy Kapucyńskiej 5, którego właścicielem był Luzor Roszgold. Bożnica mieściła się w oficynie wybudowanej na podwórzu kamienicy

Ulica Kowalska

• Dom modlitwy Chowewej Cion (Miłośnicy Syjonu) – prywatny dom modlitwy założony w 1882 roku, mieszczący się w małej oficynie przy ulicy Kowalskiej 14, którego właścicielem był dr Jakub Cynberg. Do bożnicy uczęszczali lubelscy zwolennicy syjonizmu.
• Dom modlitwy Fajgi Flichtenrajcha – dom modlitwy przy ulicy Kowalskiej 13, którego właścicielem był Fajga Flichtenrajch
• Dom modlitwy Finkelsztajna – dom modlitwy założony w 1872 roku, przy ulicy Kowalskiej 4, którego właścicielem był S. Finkelsztajn

Ulica Kunickiego

• Synagoga na Piaskach

L

Ulica Lubartowska

• Klojz chasydów z Białej (Biala) założony przed 1914 rokiem, przy ulicy Lubartowskiej 30, którego właścicielami byli Abram i Szyja Rabinowiczowie;
• Klojz chasydów bracławskich założony przed 1914 rokiem, przy ulicy Lubartowskiej 34, którego właścicielem był Chaskiel Lewin;
• Klojz chasydów z Kozienic założony w 1908 roku, przy ulicy Lubartowskiej 22, którego właścicielem był Chaskiel Szyffer;
• Klojz chasydów z Parczewa założony w 1890 roku, przy ulicy Lubartowskiej 13, którego właścicielem był Hersz Fogelgarn;
• Klojz chasydów z Radzynia założony w 1914 roku, przy ulicy Lubartowskiej 18, którego właścicielem był Izrael Godlman;
• Klojz chasydów z Turzyska założony w 1900 roku, przy ulicy Lubartowskiej 29 oraz rogu ulicy Wysokiej 4, którego właścicielem był Berek Rat;
• Synagoga Chewra Nosim w Lublinie;
• Dom modlitwy Kelmana Betmana – prywatny dom modlitwy założony w 1911 roku, przy ulicy Lubartowskiej 40, którego właścicielem był Kelman Betman;
• Dom modlitwy Majera Gawerca – prywatny dom modlitwy założony w 1910 roku, przy ulicy Lubartowskiej 10, którego właścicielem był Majer Gawerc
• Dom modlitwy Towarzystwa Linas haCedek – prywatny dom modlitwy, w którym modlili się członkowie Towarzystwa „Linas haCedek”, założony w 1908 roku. Znajdował się przy ulicy Lubartowskiej 16, a jego właścicielem był Michel Regenbogen;
• Synagoga w Jeszywas Chachmej Lublin
• Mała Synagoga w Jeszywas Chachmej Lublin
• Bożnica w Szpitalu Żydowskim przy ulicy Lubartowskiej 81 zbudowana w 1886 roku, wraz z budynkiem szpitala. Była przeznaczona głównie dla personelu i pacjentów szpitala oraz okolicznych mieszkańców;

N

Ulica Nadstawna

• Dom modlitwy chasydów z Bełza znajdujący się przy ulicy Nadstawnej 20 założony w połowie XIX wieku, z inicjatywy Szmula Zalcmana, członka grupy chasydzkiej z Bełza;
• Dom modlitwy chasydów z Góry Kalwarii znajdujący się przy ulicy Nadstawnej 20. Był jedną z dwóch gerskich domów modlitwy w mieście. Założony w 1870 roku, z inicjatywy Chaima Zajfsztajna, członka grupy chasydzkiej z Góry Kalwarii
• Dom modlitwy chasydów z Husiatyna znajdujący się przy ulicy Nadstawnej 19, założony w 1890 roku, z inicjatywy Mordki Fulfa, członka grupy chasydzkiej z Husiatyna;
• Dom modlitwy chasydów z Kazimierza Dolnego znajdujący się przy ulicy Nadstawnej 10, założony w 1917, z inicjatywy Pinchasa Tobenblata, członka grupy chasydzkiej z Kazimierza Dolnego;
• Cechowy dom modlitwy Tragarzy znajdujący się przy ulicy Nadstawnej 20, założony w 1914 roku, z inicjatywy Mojżesza Klara, członka cechu tragarskiego.

P

Ulica Podzamcze

• Synagoga Saula Wahla w Lublinie

R

Ulica Ruska

• Bożnica cechu piekarskiego w Lublinie, przy ulicy Ruskiej 34, której właścicielem był Ela Rozenryb
• Dom modlitwy Bikur Cholim (z hebr. Pielęgnowania Chorych), który znajdował się przy ulicy Ruskiej 19, założona w 1887 roku. W 1905 roku kupiło go Towarzystwo Dobroczynne Bikur Cholim, a w 1907 przekazano lubelskie gminie żydowskiej. W okresie międzywojennym działało przy niej ambulatorium dla ubogich chorych, w którym mogli skorzystać z darmowej porady lekarskiej^[1];
• Bożnica cechu tragarskiego przy ulicy Ruskiej 29, której właścicielem był Icek Cukierfajn

Ulica Rybna

• Dom modlitwy Hazomir założony w 1907 roku, przy ulicy Rybnej 8, którego właścicielem było Towarzystwo Społeczno-Kulturalne "Hazomir"
• Dom modlitwy Mizrachi założony w 1907 roku, przy ulicy Rybnej 10, którego właścicielem był Boruch Kolberg. Bożnica miała służyć członkom ortodoksyjnej partii Mizrachi.

S

Ulica Staszica

• Dom modlitwy Nuty Włostowicera założony w latach 90. XIX wieku, którego właścicielem był Nuta Włostowicer. Mieścił się przy ulicy, która obecnie nosi nazwę Staszica, pod numerem 6. Była to jedna z większych bożnic w okolicy, mogła pomieścić nawet 300 osób jednocześnie

Ulica Szeroka

• Dom modlitwy Abrahama Heilperna znajdujący się przy ulicy Szerokiej 44, założony w drugiej połowie XVIII wieku z inicjatywy Abrahama Heilperna, wieloletniego marszałka Sejmu Czterech Ziem. Wewnątrz znajdowała się obszerna główna sala modlitewna oraz dwa małe babińce;
• Dom modlitwy przy ulicy Szerokiej 28 w Lublinie
• Klojz chasydów z Bełżyc, przy ulicy Szerokiej 37, którego właścicielem był Jakub Zajdenwerg^[2]
• Dom modlitwy chasydów z Parysowa znajdujący się przy ulicy Szerokiej 41, założony w 1874 roku z inicjatywy Luzora Nisenbauma, chasyda z Parysowa, zwolennika cadyków z rodu Rabinowiczów;
• Synagoga Cwi Hirsza Doktorowicza w Lublinie
• Dom modlitwy Handlowców (jid. Meszorsim-szul) znajdujący się pierwszym piętrze w kamienicy przy ulicy Szerokiej 4. Dom modlitwy powstał w drugiej połowie XIX wieku z inicjatywy Noecha Elfenbejna, członka cechu urzędników handlowych. Obok mieścił się babiniec połączony z główną salą modlitewną wielkim otworem w ścianie.

• Dom modlitwy znajdujący się przy ulicy Szerokiej 18/20, zbudowany przed 1915 rokiem z inicjatywy Icka Wartskiego;
• Synagoga Jakuba Icchoka Horowitza w Lublinie
• Dom modlitwy znajdujący się przy nieistniejącej obecnie ulicy Szerokiej 40, zbudowany w połowie XIX wieku, z inicjatywy i funduszy Jehudy Lejba Eigera, zwanego Płaczącym Cadykiem. Była ona główna synagogą, przy której urzędowali lubelscy cadycy;
• Dom modlitwy znajdujący się przy ulicy Szerokiej 34, założony w pierwszej połowie XIX wieku z inicjatywy Szlomy Kupersztajna, członka cechu malarskiego;
• Dom modlitwy znajdujący się przy ulicy Szerokiej 16, założony przed 1915 rokiem z inicjatywy Majera Bronsztajna, członka stowarzyszenia Pas Leorchim;
• Dom modlitwy znajdujący się przy ulicy Szerokiej 28, założony przed 1915 rokiem z inicjatywy Pinchasa Szechtera;
• Dom modlitwy znajdujący się przy ulicy Szerokiej 40, założony w pierwszej połowie XIX wieku z inicjatywy Jakuba Rozenberga, członka cechu stolarskiego;

T

Plac Targowy

• Bożnica Kohen założona w 1908 roku, przy Placu Targowym 6, której właścicielem był Moszek Zynger

Ulica Towarowa

• Dom modlitwy na Kalinowszczyźnie znajdujący się przy ulicy Towarowej, zbudowany w drugiej połowie XVII wieku. W jej piwnicach przez wiele lat składowano zniszczone hebrajskie księgi, które znajdowały się tam jeszcze podczas okupacji.

W

Ulica Walecznych

• Synagoga na nowym cmentarzu żydowskim w Lublinie

Wieniawa

• Synagoga w Wieniawie

Z

Ulica Zamkowa

• Dom modlitwy chasydów z Góry Kalwarii znajdujący się przy ulicy Zamkowej 5; jedna z dwóch gerskich domów modlitwy mieście, założony w połowie XIX wieku, z inicjatywy Suchora Szternfelda, członka grupy chasydzkiej z Góry Kalwarii.
• Dom modlitwy chasydów z Sokołowa znajdujący się przy ulicy Zamkowej 6, założony w 1917, z inicjatywy Jakuba Oksenberga, członka grupy chasydzkiej z Sokołowa;
• Dom modlitwy Jakuba Fiszmana znajdujący się przy ulicy Zamkowej 7, założony pod koniec XIX lub na początku XX wieku, z inicjatywy Jakuba Fiszmana;
• Dom modlitwy Nachuma Morgenszterna znajdujący się przy ulicy Zamkowej, jedną z pierwszych prywatnych domów modlitwy w mieście. Założony w 1817, z inicjatywy Nachuma Morgenszterna, jednego z najbogatszych lubelskich Żydów tego okresu. W 1922 roku została zlikwidowana.
• Cechowy dom modlitwy Roznosicieli wody znajdujący się przy ulicy Zamkowej 4, założony przed 1914 rokiem, z inicjatywy Motela Sztarkmana, członka cechu roznosicieli wody.

Zobacz też

• atrakcje turystyczne Lublina
• zabytki Lublina
• kościoły protestanckie w Lublinie
• kościoły rzymskokatolickie w Lublinie

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Synagoga w Lublinie. izrael.badacz.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-15)].