Synogarlica maskareńska

Synogarlica maskareńska
Streptopelia rodericana
(Milne-Edwards, 1873)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

gołębiowe

Rodzina

gołębiowate

Podrodzina

gołębie

Rodzaj

Streptopelia

Gatunek

synogarlica maskareńska

Synonimy
  • Columba rodericana Milne-Edwards 1873
  • Alectroenas rodericana (Milne-Edwards 1873)[1]
  • Alectroenas rodericanus (Milne-Edwards 1873)[1]
  • Nesoenas rodericana (Milne-Edwards 1873)[1]
  • Nesoenas rodericanus (Milne-Edwards 1873)[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 EX pl.svg

Synogarlica maskareńska[3] (Streptopelia rodericana) – gatunek wymarłego ptaka z rodziny gołębiowatych (Columbidae). Występował na maskareńskiej wyspie Rodrigues. Znany jest ze szczątków subfosylnych oraz opisów Leguata (1708) i Tafforeta (1726).

Taksonomia

Po raz pierwszy formalnie gatunek opisał Alphonse Milne-Edwards w 1874. Holotyp stanowił mostek[4] i inne szczątki subfosylne, odkryte razem z pozostałościami dronta samotnego (Pezophaps solitaria)[5]. Autor nadał nowemu gatunkowi nazwę Columba rodericana[4]. Obecnie (2021) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny umieszcza synogarlicę maskareńską w rodzaju Nesoenas[6]. Różni autorzy przenosili ten gatunek także do rodzajów Streptopelia, Alectroenas i Ptilinopus[7][5].

Morfologia i zachowanie

Synogarlice maskareńskie osiągały rozmiary afrykańskich turkaweczek białoczelnych (Turtur tympanistria), ich upierzenie było w większości łupkowoszare. Leguat i jego towarzysze wabili te łagodne i ufne ptaki do ogrodowego stolika i dzielili się resztkami; szczególnie lubiły nasiona melona. Przylatywały zawsze o porze posiłku. Zesłańcy wiązali im kolorowy materiał na nogach by wiedzieć, gdy oswojony ptak znów przyleci. W 1693 i 1725 odnotowano, że synogarlice żerują na wyspie, ale gniazdują głównie poza nią, wśród drzew na nadbrzeżnych wysepkach wolnych od zawleczonych w XVII wieku szczurów. Leguat wspomniał, że synogarlice stanowiły źródło dobrego mięsa[8].

Wymarcie

Ostatnich informacji o synogarlicach maskareńskich dostarczył Tafforet (1726). W 1761 na Rodrigues przebywał duchowny i astronom Alexandre Guy Pingré, zauważył brak gołębi na wyspie. Musiał wymrzeć między 1726 a 1761 w związku z dotarciem szczurów na wcześniej wolne od nich wyspy. Obecność tych ssaków odnotował zarówno Tafforet, jak i Leguat[5].

Przypisy

  1. a b c d D. Lepage: Rodrigues Pigeon Nesoenas rodericanus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2021-12-15]. (ang.).
  2. Streptopelia rodericana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Columbinae Leach, 1820 - gołębie (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-12-15].
  4. a b Alphonse Milne-Edwards: Recherches sur la faune ancienne des iles Mascareignes. 1874, s. 16.
  5. a b c Julian P. Hume: Extinct Birds. Bloomsbury Publishing, 2017, s. 164–165. ISBN 978-1-4729-3745-2.
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-12-15]. (ang.).
  7. Rodrigues Turtle-dove (Nesoenas rodericanus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2018. [dostęp 2018-08-13].
  8. Hume, J.P.. Systematics, morphology, and ecology of pigeons and doves (Aves: Columbidae) of the Mascarene Islands, with three new species. „Zootaxa”. 3124, s. 1–62, 2011. 

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 EX pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Columba rodericana.jpg

From Recherches sur la faune ornithologique éteinte des iles Mascareignes et de Madagascar By Alphonse Milne-Edwards.

Published by G. Masson in Paris, France, 1866.