Syntaktyka (językoznawstwo)

Syntaktyka, składnia (gr. σύνταξις sýntaxis – „porządek, szyk”, συντακτικός syntaktikós – „porządkujący”[1][2][3]) – dział językoznawstwa, który zajmuje się budową wypowiedzeń.

Syntaktyka (w ujęciu tradycyjnym) bada takie zjawiska jak funkcje wyrazów w zdaniu (funkcja podmiotu, orzeczenia, dopełnienia itd.), zależności między wyrazami w zdaniu (np. związek zgody, związek rządu, związek przynależności) czy szyk wyrazów w wypowiedzeniu.

W odmiennym ujęciu (występującym w gramatyce generatywnej) syntaktyka opisuje sposoby łączenia się morfemów w zdania. W ujęciu gramatyki generatywnej syntaktyka przeciwstawia się semantyce i fonologii, morfologia natomiast stanowi część fonologii i syntaktyki.

Zobacz też

  • syntaktyka w logice, zwana też czasem składnią logiczną
  • składnia dialektalna (gwarowa)

Przypisy

  1. Władysław Kopaliński: syntagma; syntaksa; syntaktyka; syntaktyczny. W: Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [on-line]. slownik-online.pl. [dostęp 2018-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-15)].
  2. Henry George Liddell, Robert Scott: σύνταξις (ang.). W: A Greek-English Lexicon [on-line]. [dostęp 2018-07-15].
  3. Henry George Liddell, Robert Scott: συντακτικός (ang.). W: A Greek-English Lexicon [on-line]. [dostęp 2018-07-15].